اخلاق ربانی اثری مجتهدی تهرانی

اشاره:

اخلاق ربانی اثر آیت‌الله مجتبی تهرانی(ره) است. آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی از علمای مطرح اخلاق تهران بوده‌اند که با نگاهی مجتهدانه به متون اسلامی، مباحث اخلاقی را مطرح کرده است. ایشان در سال ۱۳۱۶ ش در تهران به دنیا آمد و در شهرهای مشهد، قم و نجف، تحصیلات علوم دینی را به انجام رسانید. جلسات اخلاق ایشان از سال ۱۳۵۶ به طور منظم و هفتگی تا آخرین لحظات عمر شریف ایشان ادامه داشت. آیت‌الله مجتبی تهرانی در تاریخ ۱۳ دی ۱۳۹۱ به رحمت الهی شتافت و در حرم حضرت عبدالعظیم آرام گرفت.

اخلاق ربانی(۳)، تأدیب غضب، خوف و رجاء

«تادیب غضب؛ خوف و رجاء» سومین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های «آیت الله مجتبی تهرانی» است. سومین رساله از اخلاقی ربانی به خوف و رجاء پرداخته است. خوف، تأثر ، انفعال و درد روحی در رابطه با عمل است. رجاء، یعنی امید به معنای خشنودی دل در ارتباط با امری که محبوب انسان است. خوف و رجاء ملازم هم هستند ؛ به این معنا که روح و قلب انسان در هنگام خوف دارای رجاء هم می‌باشد. این کتاب در ۱۸ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

اخلاق ربانی(۴) تأدیب غضب، نفس و اوصاف آن

«تادیب غضب؛ نفس و اوصاف آن» چهارمین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های «آیت‌الله مجتبی تهرانی» است. در این کتاب به مباحث صغر نفس پرداخته‌اند که یکی از نتایج جبن است. صغر نفس ملکه و حالتی است که وقتی در انسان پیدا میشود، دیگر نمی تواند واردات روحی‌اش را خصوصاً در ارتباط با مسائل مکتبی و حتی غیر مکتبی اش تحمل کند.

در مقابل آن، کبر نفس به معنای روح وسیع در برخورد با حوادث و واردات روحی که روح حالت بزرگی پیدا میکند و ثبات نفس را در پی دارد. با توجه به اهمیت این موضوع ، دشمنان اسلام سعی کرده و میکنند که با به کارگیری ابزارهای مختلف، جامعه مسلمین را به سمت صغر نفس و ذلت و خواری بکشانند. این کتاب در ۱۵ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

 اخلاق ربانی(۵)، تأدیب غضب، نفس و حالات آن

«تادیب غضب؛ نفس و حالات آن» پنجمین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های « آیت الله مجتبی تهرانی» است. در این کتاب رذیله انتقام جویی که در اسلام وجود ندارد و سوء خلق، حقد، لعن، فحش، طعن از عوارض آن است، در مقابل فضایل عفو، رفق، مدارات، حسن خلق مورد بررسی قرار گرفته است. این کتاب در ۱۶ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

 اخلاق ربانی(۶)، تأدیب غضب، عُجب و انکسار

«تادیب غضب؛ عجب و انکسار» ششمین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های « آیت الله مجتبی تهرانی»  است. چهارمین رساله از قوه قضبیه به بررسی رذیله بسیار خطرناک عجب پرداخته است، عجب به معنای خود بزرگ بینی و خود محوری. عجب نسبت به اعتقادات، ملکات نفسانی، علم و تواضع، عمل، مسائل اعتقادی، عبادت، ملکات حسنه. این کتاب در ۱۴ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

 اخلاق ربانی(۷)، تأدیب غضب، کبر و تواضع

«تادیب غضب؛ کبر و تواضع» عنوان هفتمین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های «آیت‌الله مجتبی تهرانی» است. پنجمین رساله از قوه‌ی غضبیه به موضوع رذیله سهمگین کبر پرداخته است. کبر یکی از ثمرات عجب به معنای خودبزرگ بینی در مقایسه با دیگران است که در مقابل فضیلت تواضع مطرح است که حالات زیبای روح بوده و در ادامه تواضع از دیدگاه علمای اهل معرفت پرداخته شده است. این کتاب در ۱۸ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

 اخلاق ربانی(۹)، تأدیب شهوت، شهوت شکم، جنسی، ازدواج و فواید آن

«تادیب شهوت» نهمین جلد از مجموعه‌ی «اخلاق ربانی» اثری مشتمل بر آموزه‌های «آیت الله مجتبی تهرانی» است. کتاب نهم اخلاق ربانی به سومین قوه اصیل در انسان پرداخته است. شهوت شکم و شهوت جنسی که دو معنای عمومی از شهوت است، ازدواج و فواید آن، افراط و تفریط در شهوت که پیامدهای بسیار زشتی را در پی دارد و تاثیر آن بر عقل و قوای جسمانی از مباحث مطرح شده در این کتاب می باشد. این کتاب در ۵ جلسه از مباحث معظم له گردآوری شده است.

 اخلاق ربانی، خوف و رجاء، عرفان اسلامی

در کتاب منازل السائرین، خواجه عبدالله انصاری مراحل سیروسلوک را در قالب ۱۰۰ منزل توضیح داده است. آیت الله مجتبی تهرانی بر مبنای سیری که مرحوم خواجه عبدالله انصاری درباره سیر و سلوک داشته‌اند، در کنار مباحث اخلاقی، به شرح منازل معرفتی پرداخته‌اند، در این کتاب به دوازدهمین و نوزدهمین منازل معرفتی یعنی «خوف» و «رجاء» پرداخته شده است. این کتاب شامل ۱۰ جلسه از سخنرانیهای ایشان درباره این موضوع است. این کتاب برای علاقه‌مندان به مباحث عرفان اسلامی بسیار مفید خواهد بود.

منبع: Khamenei.ir