مقایسه بین قرآن کریم و کتاب مقدس از حیث ارزش گذاری

اشاره:

برخی از هواداران مسیحیت بر این باور هستند که کتاب مقدی مسیحیان نسبت به قرآن کریم برتری دارد. علت برتری آن را اینگونه بیان می کنند که قرآن در یک زمان محدود و کوتاه (۲۳ سال) توسط پیامبر مسلمین بیان شده اما کتاب مقدس در مدت ۱۵۰۰ الی ۱۶۰۰ سال نوشته شده است. از آنان نوشته شدن کتاب مقدس در زمان طولانی مزیتی است که نصیب  آن گردیده است.

قبل از هر چیز لازم است توضیحات مختصر پیرامون کتاب مقدس بیان شود. کتاب مقدس متشکل است از دو بخش عهد قدیم و عهد جدید، عهد قدیم به مجموعه کتب و رساله هایی گفته می شود که پیروان دین یهود آن را پذیرفته اند و عهد جدید به مجموعه کتب و رساله هایی گفته می شود که در کنار عهد قدیم تنها پیروان دین مسیحیت آن را پذیرفته اند.

حال بعد از این مقدمه کوتاه و قبل از هر نوع قضاوت و پیش داوری بهتر است ببینیم یک کتاب دارای چه نوع ویژگیها و خصوصیاتی اگر باشد می تواند بر کتب دیگر مزیت داشته باشد لذا جا دارد که فهرست وار شاخصها و ملاکهای یک کتاب برتر را بر شمریم.

۱. مؤلف.

۲. آورنده، البته اگر آن کتاب آسمانی باشد.

۳. مفسران یا به عبارت دیگر عالمان به آن کتاب.

۴. جامعیت.

۵. نبودن تناقض در محتوا.

۶. بی مانند بودن.

۷. مبارزه طلبی.

۸. به روز بودن.

۹. بری بودن از خرافات.

و حال در ادامه می پردازیم به مقایسه دو کتاب مقدس و قرآن کریم در خصوص هر کدام از شاخصه هایی که ذکر شد.

مقایسه از حیث مؤلف

جای هیچ شک و شبهه ای نیست که مؤلفان مجموعه های عهد قدیم و جدید نه تنها پیامبر نبوده اند بلکه جانشین پیامبر هم نبوده اند و حتی به این مطلب محققان مسیحی نیز معترف هستند.[۱] همچنین جای هیچ شک نیست که قرآن کریم را خداوند عالم، قادر، حکیم، خبیر و دانا که هم معنا و هم الفاظ قرآن کریم از او می‎باشد در لوح محفوظ نوشته است شما بین خدا و دیگری کدام را بر می گزینید.[۲]

مقایسه از حیث آورنده

در مورد این شاخصه که فقط در خصوص کتب آسمانی قابل طرح است باید گفت اجزاء کتاب مقدس پس از آنکه توسط انسانهایی که واسطه بین خالق و مخلوق نبودند نوشته شد، توسط افراد دیگری بعد از گذشت سالیان متمادی گرد آوری شد و به صورت یک مجموعه به نام کتاب مقدس در آمد. اما قرآن کریم به شهادت تاریخ و به اعتراف تمام محققان بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله علیه و آله) نازل شده است و توسط آن حضرت این کتاب آسمانی به جهانیان ابلاغ شد.

مقایسه از حیث مفسران

یکی از ویژگیهای هر کتاب قانونی آن است که در برخی موارد احتیاج به تفسیر و تبیین دارند بر اساس همین قانون کلی کتب آسمانی که به عبارت دیگر کتاب قوانین الهی هستند نیز احتیاج به مفسر و مبین دارند.

در این خصوص نیز بین کتاب مقدس و قرآن کریم مانند دو مورد قبلی اختلاف فاحشی وجود دارد چرا که کتاب مقدس در هر زمان که نیاز به تفسیر و تبیین داشت توسط کلیسا تفسیر شده که با دخالت دادن اعتقادات شخصی خود در کتاب مقدس باعث ایجاد مسایل دشوار اخلاقی برای انسانها شده اند که از جمله آنها می توان به مسئله عدم جواز طلاق اشاره کرد.[۳] اما در مقابل تفسیر و تبیین قرآن کریم توسط افرادی صورت گرفته که علمشان از علم بی نهایت خداوندی سرچشمه گرفته است و آنها نیستند جزء ائمه اطهار (علیهم‌السلام) . اکنون هم که در زمان غیبت به سر می بریم اگر تفسیری از قرآن کریم توسط علماء نوشته می شود به کمک همان کلمات و تفاسیر گرانبهای ائمه اطهار (علیهم‌السلام) می باشد.

مقایسه از حیث جامعیت

از جمله ویژگیهایی که یک کتاب را برترین قرار می دهد آن است که در راستای هدفی که تألیف شده جامع و کامل باشد. از این رو کتبی که مدعی آسمانی بودن و هدایتگر بشر بودن هستند باید به گونه ای باشند که تمام نیازهای بشری را در ابعاد مختلف اعتقادی، فقهی، تربیتی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و … در نظر گرفته باشند و به راهنمایی انسانها در آن موارد پرداخته باشند.

در سنجش کتاب مقدس به این شاخصه نه تنها نمی توان نمره کامل را به آن مجموعه داد بلکه در خوشبینانه ترین وضعیت نمره ای که به آن تعلق می گیرد زیر متوسط است چرا که مجموعه کتاب مقدس غالب مطالبش تاریخی است.[۴]

در مقابل وقتی قرآن کریم را در این خصوص بررسی می کنیم می بینیم که نمی توانیم نمره ای کمتر از نمره کامل به آن بدهیم چرا که در این کتاب آسمانی هم به مباحث اعتقادی پرداخته شده است و هم به فقه و هم به تربیت و روانشناسی و سیاست و اقتصاد و امور  نظامی و …

مقایسه از حیث نبودن تناقض در محتوا

یکی دیگر از شاخصه هایی که باید کتابها را با آن سنجید وجود یا عدم تناقض در مطالب و محتوای آن است.

در کتاب مقدس تناقضات آشکاری وجود دارد.[۵] بعنوان مثال در اناجیل عهد جدید با دو نوع مسیح شناسی روبرو می شویم زیرا در اناجیل همنوا[۶] مسیح به عنوان یک انسان، پیامبر خدا[۷] بنده خدا و پسر انسان[۸] معرفی شده اما در مقابل آنها در انجیل یوحنا مسیح بعنوان، خود خدا[۹] خالق آسمان و زمین و پسر خدا به معنای هم ذات با خدا معرفی شده است.[۱۰]

بر خلاف کتاب مقدس، وقتی قرآن کریم را بررسی می کنیم هیچگونه تناقض و تضادی در میان آیات آن نمی توان یافت بعنوان مثال وقتی تمام آیاتی که به شخصیت نبی مکرم اسلام (صلی‌الله علیه و آله) پرداخته اند را بررسی می کنیم مشاهده می کنیم که در تمام آنها حضرت فقط بعنوان یک بشر[۱۱] مانند انسانها با این تفاوت که برگزیده و پیامبر خداوند[۱۲] متعال معرفی شده است. مقایسه از حیثبی مانند بودن

در خصوص این شاخصه هیچ شک و شبهه ای نیست که فقط این  قرآن است که در طول چندین قرنی که از ابتدای نزولش تا به حال گذشته است، کسی نتوانسته مثل و مانندی برای آن بیاورد اما کتاب مقدس مجموعه نوشته های چند انسان است که در طول تاریخ مانند هایی برای آنها آورده شده است.

مقایسه از حیث مبارز طلبی

یکی از ملاکهایی که اختصاص به کتب آسمانی دارد مبارزه طلبی یا به عبارت دیگر به مبارزه دعوت کردن مخالفان است بدین بیان که قرآن کریم در آیات متعددی از مخالفان خواسته است که اگر می توانند سوره یا آیات یا حتی آیه ای مثل آیات[۱۳] قرآن کریم ارائه دهند اما کتاب مقدس عادی از این گونه مبارزه طلبی می باشد.

مقایسه از حیث به روز بودن

مطالب کتاب مقدس را وقتی با میزان گذشت زمان می سنجیم می بینیم که در گذر زمان کهنه شده اند و غیر قابل استفاده می باشند. بهترین شاهد این مدعا روی گردانی خیل عظیم مسیحیان جهان از کلیسا و انجیل و سکولار شدن آنها در عصر حاضر می باشد اما بر خلاف کتاب مقدس، وقتی به محتویات قرآن کریم می نگریم می یابیم که نه تنها در گذر زمان کهنه نشده اند و طراوت و شادابی­شان را از دست نداده اند بلکه عمق بیشتری از مطالب آن فهمیده می شود.

مقایسه از حیث عدم وجود خرافات

وقتی قرآن کریم و کتاب مقدس را در خصوص این شاخصه می سنجیم در می یابیم که در هیچ جای قرآن کریم خرافه و گزافه گویی و بیهوده گویی وجود ندارد اما بر خلاف آن در کتاب مقدس خرافات آشکاری همچون داستان شراب سازی مسیح[۱۴] که بر خلاف حکم عقل و حتی پاره ای از آیات تورات و انجیل کنونی است و نیز مریم مجدولیه[۱۵] و امثال آن وجود دارد.[۱۶]

این بود بیانی هر چند کوتاه از تعدادی از ملاکها و شاخصه های یک کتاب برتر حال قضاوت بر عهده خود شماست که آیا صرف طولانی بودن مدت شکل گیری ملاکی برای ارزش گذاری هست؟! و ثانیاً بر فرض ملاک بودن آیا قدرت عرض اندام در برابر ملاکهای گفته شده را دارد؟ بلکه حتی می توان گفت طولانی بودن مدت دلیل بر ضعف نویسنده ها و بالتبع دلیلی بر نقص کتاب خواهد بود نه مزیت و برتری آن.

پی نوشت:

[۱] . فصلنامه هفت آسمان، ش ۳ و ۴، سال اول ۱۳۷۸، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، عهد جدید، عبدالرحیم سلیمانی، ص ۷۴.

[۲] . محاضرات فی الالهیات، جعفر سبحانی، ص ۴۳۷، نشر اسلامی، ط اول، ۱۴۱۴ هـ. ق..

[۳] . فصلنامه هفت آسمان، ش ۱۶، سال ۱۳۸۱، ص ۱۲۷.

[۴] . فصلنامه هفت آسمان، ش ۳ و ۴، سال اول ۱۳۷۸، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، عهد جدید، عبدالرحیم سلیمان، ص ۷۴.

[۵] . تفسیر نمونه، گروهی، ج ۴، ص ۳۱۷، ذیل آیه ۱۴ سوره مائده، دارالکتب الاسلامیه.

[۶] . اناجیل متی. مرقس، لوقا.

[۷] . کتاب مقدس، عهد جدید، انجیل متی ۱۳ : ۵۷ ـ انجیل لوقا ۶ : ۴ و ۱۳ : ۲۳.

[۸] . کتاب مقدس، عهد جدید، انجیل متی ۸ : ۲۰.

[۹] . همان، انجیل یوحنا ۱ : ۱.

[۱۰] . فصلنامه هفت آسمان، شماره ۳ و ۴، سال اول ۱۳۷۸، عهد جدید، عبدالرحیم سلیمانی، ص ۷۶.

[۱۱] . قرآن کریم، سوره کهف آیه ۱۱۰، قل انما انا بشر مثلکم.

[۱۲] . همان، سوره آل عمران آیه ۱۴۴، و ما محمد الا رسول قد خلت من قبله الرسل.

[۱۳] . همان، سوره بقره آیه ۲۳، و ان کنتم فی ریب مما نزلنا علی عبدنا فاتوا بسوره من مثله.

[۱۴] . کتاب مقدس، عهد جدید، انجیل یوحنا، ۲ : ۲ الی ۱۲.

[۱۵] . همان، انجیل لوقا، ۷ : ۳۶ الی ۴۷.

[۱۶] . تفسیر نمونه، گروهی، ج ۴، ص ۳۱۷، ذیل آیه ۱۴ سوره مائده، دارالکتب الاسلامیه.