ماده حیاتی بشر

راه‌هایی ارزان قیمت برای جلوگیری از هدر روی آب و صرفه‌جویی در مهمترین ماده برای حیات بشر

آب از هر چیزی گرانبهاتر است، بدون موبایل می‌توان زندگی کرد، بدون ماشین می‌توان زندگی کرد، بدون طلا می‌توان زندگی کرد و… اما بدون آب بیش از چند روز نمی‌توان زنده ماند و حیات نابود خواهد شد. پس آب از هر چیزی ارزشمندتر و گرانبهاتر از هر گنچی است که روی زمین داریم.

فرایند تصفیه آب، خیلی هزینه‌بر و مشکل است وقتی یک لیوان آب را روی زمین می‌ریزیم باید فکر کنیم که در همین بندر لنگه خودمان، افراد زیادی هستند که آب‌های کرم زده آب انبارها را می‌نوشند و شاید در آینده‌ای نه خیلی دور مجبور باشیم آب را به صورت بطری یا گالن‌های بزرگ خریداری کنیم و حتما هم چنین خواهد شد، چون کمبود آب یک شوخی نیست.

واقعا کسانی که آب آشامیدنی به این ارزشمندی را باز می‌کنند و ساعت‌ها با فشار زیاد مشغول شستن حیاط و ماشین و… می‌شوند چطور جواب از بین بردن حق دیگران برای استفاده از آب را به خود و خداوند خواهند داد؟

مهمترین منبع تامین آب، باران است که هم در امور نظافت و شخصی و هم در صنایع بسیار حائز اهمیت است. مصرف آب فقط به امور شخصی و مصارف خانگی محدود نمی‌شود بلکه در صنایع برای خنک نگه داشتن دستگاه‌ها و موتورها به آب نیاز داریم.

همان طور که می‌دانیم دمای کره زمین رو به افزایش است. این مسئله توازن میان آب مصرفی و آب مورد نیاز را برهم می‌زند. بدین ترتیب آب مصرفی بیشتر از ذخایر آبی موجود می‌شود. این عدم توازن علاوه بر صنایع کشاورزی را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و انسان را از نعمت داشتن آب تسویه شده و تغذیه مناسب محروم می‌سازد.

اگر شما در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که کمبود آب ندارد، خوش شانس هستید. تقریبا ۶۰۰ میلیون انسان در ۳۵ کشور با کمبود شدید آب مواجه هستند. پیش‌بینی می‌شود که ظرف پنج سال آینده حداقل ۳۶ ایالت در آمریکا به دلیل مسائل مربوط به دما و رشد جمعیت و مشکل مواد زائد با کمبود آب روبرو شوند.

دکتر پرویز کردوانی متخصص مسائل آب که از چند دهه پیش استاد دانشگاه و از چهره‌های ماندگار علمی کشور می‌گوید:

یکی از تحفه‌هایی که به خیال عوام از نشانه‌های تمدن و فرهنگ به شمار می‌رود، مصرف کردن است تا آنجا که مردم ما خانواده‌های پر مصرف و پرخرج را خانواده‌هایی با سطح بالا می‌دانند. بنابراین کسی که بداند تنها ماده‌ای که نمی‌توان از خارج وارد کرد ( آب) است، می‌داند که باید آن را درست مصرف کند.

ایران همیشه با مسئله کمبود آب مواجه بوده، هست و خواهد بود؛ ما باید خومان را آماده کنیم که با شرایط سخت‌تر از این هم مدارا کنیم. میزان بارندگی منطقه ما، یک سوم میزان بارندگی دنیاست و کشاورزی، مهمترین فعالیت ما بشمار می‌رود به همین دلیل به آب بیشتری نیاز داریم چرا که ۹۰% آب کشور صرف کشاورزی می‌شود.

دکتر کردوانی گفت: جامعه‌ای که آب زیاد مصرف می‌کند، آب بیشتری هم آلوده می‌کند. ما بهترین و گواراترین آب دنیا داریم و با ندانم‌کاری و عدم برنامه‌ریزی صحیح، آن را به بدترین آب تبدیل می‌کنیم. صرفه‌جویی، خساست نیست بلکه استفاده بهینه و به اندازه نیاز است.

مورد دیگر، صرفه‌جویی در ادارات است. در بسیاری از ادارات و سازمانها به دلیل داشتن فضای سبز، مصرف آب بی‌رویه است و هیچ تعهدی در قبال صرفه‌جویی آب ندارند. دکتر کردوانی درباره این که به چه وسیله می‌توان مصرف آب را کاهش داد می‌گوید: فرهنگ، مهمتر از خود صرفه‌جویی است؛ ما فرهنگ صرفه‌جویی نداریم، صرفه‌جویی نکردن، تجدد و تمدن نیست، عین بی‌فرهنگی است.

وی در ادامه وضعیت آب کشور را بسیار نگران‌کننده بیان کرد و افزود هر روز با برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی، آب شیرین در حال اتمام و از طرف دیگر در حال شورشدن می‌باشد. فقط احداث آبخیزداری و ایجاد سد می‌توان بر مشکلات فائق آمد زیر با این برداشت بی‌رویه منابع زیرزمینی در مدت ۱۰ الی ۱۵ سال آینده سفره‌های آب زیرزمینی به اتمام می‌رسد. وی در پایان راه‌های استفاده از آب را اسراف در مصرف آب – امساک در مصرف – صرفه‌جویی (درست و بهینه مصرف کردن) – هدر دادن بیان کرد.

بعضی‌ها ممکن است فکر کنند که صرفه‌جویی، خساست است بنابراین مسئله خساست نیست بلکه درست زندگی کردن است.

مطلب زیاده برای گفتن اما من بقیه آن را به وجدان انسانی شما شما واگذار می‌کنم و در اینجا راه‌هایی برای کاهش هدرروی آب و صرفه‌جویی در مصرف آن برایتان خواهم گفت.

راه‌هایی ارزان قیمت برای جلوگیری از هدرروی آب و صرفه‌جویی در مهمترین ماده برای حیات بشر:

۱) اگرچه توالت و حمام، کوچکترین اتاق در منزل است اما حدود ۷۵ درصد آب منزل در این مکان مصرف می‌شود. در یک دوش گرفتن به طور متوسط به مدت شش دقیقه حدود ۶۰ لیتر آب مصرف می‌شود. مدت دوش گرفتن خود را به پنج دقیقه یا کمتر کاهش دهید، از دوش با جریان کم آب استفاده کنید

۲) به جای حمام رفتن‌های طولانی مدت، دوش بگیرید. با دوش گرفتن، ۲-۳ برابر کمتر از حمام رفتن آب مصرف می‌شود. در طول مدت حمام، حتما در هنگام شامپو زدن به سر و یا شستن بدن با لیف، آب را ببندید.

۳) شیر‌های آبی که چکه می‌کنند را تعمیر کنید. نشتی‌های لوله‌ها را برطرف کنید.

شیر آبی که در هر ثانیه یک بار چکه می‌کند، سالانه ۶۰۰۰ لیتر آب را هدر می‌دهد که همین میزان آب می‌تواند آب مصرفی روزانه ۴۰ نفر را تامین کند.

۴) از دریچه قطع و وصل آب، برای شیرهای آب خود استفاده کنید (سنسورهای الکترونیکی برای قطع و وصل خودکار شیرهای آب)

۵) توالت، دشمن آب است در آمریکا ۱۸ میلیارد لیتر آب تازه برای فلاشینگ(سیفون) توالت مصرف می‌شود!

۶) از سیفون‌های دوکاره استفاده کنید(برحسب نوع استفاده شما از توالت کار می‌کنند). در تکنولوژی جدید تا ۶۷ درصد نسبت به توالت‌های قدیمی در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود. و یا از سیفون‌های با حجم تانک کوچکتر استفاده کنید.

۷) اگر در تابستان می‌خواهید آب سرد میل کنید، آب را آن قدر باز نگذارید تا سرد شود، بلکه همیشه یک بطری آب در یخچال داشته باشید.

۸) در موقع مسواک زدن، آب را بیهوده باز نگذارید. در هر دقیقه، ۱۰ لیتر آب به همین دلیل به هدر می‌رود. قبل از مسواک زدن، یک لیوان آب با خود ببرید و با آن دهان خود را بشویید.

۹) در زمان شستن میوه‌ها آب را باز نگذارید. ظرفی را پر از آب کنید و میوه را در آن بشویید و سپس آبکشی کنید.

۱۰) کتری را به اندازه مورد نیاز آب کنید.

۱۱) هنگام شستن ظرف‌ها آب را بیهوده و با فشار زیاد باز نگذارید، بعد از شستن ظرف‌ها با اسکاچ، آب را با فشار کم باز کنید و به سرعت ظرفها بشویید. متاسفانه وسواس بسیاری از خانم‌ها در شستن ظرف و شستن لباس‌ها و کلا شستشوی زیاد در منزل باعث هدرروی بسیار زیادی از آب است.

۱۲) برای شستن ظروف با مایع ظرفشویی غلیظ، باید آب زیادی مصرف کرد؛ از مایع رقیق شده ظرفشویی استفاده کنیم.

۱۳) آب‌هایی که از شتشوی میوه‌ها و سبزی‌ها به جای میماند دور نریزید، آنها را به گلدانها بدهید. باغچه‌ها و گلدانهایمان را با آب درون لوله آبیاری نکنیم بلکه آب اضافی شست و شوی سبزی و کاهو را پای درخت و گلدانها بریزیم.

۱۴) باغچه خانه را در طول روز آب‌پاشی نکنید و این کار را به عصر محول کنید تا آب بخار نشود. میزان آبی که هر شخص در موقع آبیاری یکساعته باغچه هدر می‌دهد، می‌تواند مصرف روزانه یک خانواده چهار نفری را تامین کند.

۱۵) ابتکار دیگری که در منزل می‌توان به خرج داد، کم کردن فشار آب بوده که با این کار، هم خطر ترکیدگی لوله کم می‌شود و هم این که آب کمتری در خانه جریان دارد. برای این کار، شیر فلکه اصلی آب را کمی ببندید تا فشار کم شود.

۱۶) تا زمانی به اندازه کل گنجایش ماشین لباسشویی لباس کثیف ندارید، از ماشین لباسشویی استفاده نکنید. یک بار استفاده از ماشین لباسشویی با کل ظرفیت، کمتر از دو بار با نصف ظرفیت، آب مصرف می‌کند.

۱۷) در هنگام شستشوی اتومبیل به جای استفاده از شیلنگ آب، از سطل آب استفاده کنید.

۱۸) به جای کاشت چمن در محیط‌های غیر ضروری که زیاد آب می‌خواهد، از برگ‌های سبز (پاپیتال) که آب نمی‌خواهند به جای آن بکاریم و پای درختان خانه، گونی بیندازیم و پای درختان جلوی خانه در خیابان پوشال بریزیم که مانع تبخیر آب نشوند.

منبع: سایت آفتاب؛ محمد فرامرز.