امام حسین (علیه السلام) از دیدگاه بزرگان، اندیشمندان و مستشرقین غیر مسلمان

اشاره:

حسین بن علی بن ابی‌طالب(علیه السلام)، مشهور به اباعبدالله و سیدالشهداء (۴-۶۱ق)، امام سوم شیعیان است، که ده سال امامت را بر عهده داشت و در واقعه عاشورا به شهادت رسید. او فرزند دوم امام علی(علیه السلام) و فاطمه زهرا(س) و نوه حضرت محمد(ص) است. بنابر گزارش‌های تاریخی شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(ص) هنگام تولد او از شهادتش خبر داد و نام «حسین» را برای او برگزید. رسول خدا، حَسَنَین (امام حسن و امام حسین) را بسیار دوست داشت و همه را به دوست داشتن آن دو سفارش می‌کرد. امام حسین(علیه السلام) از اصحاب کِساء و از حاضران در ماجرای مُباهله و یکی از اهل بیت پیامبر است که آیه تطهیر درباره آنان نازل شده است.

۱٫ انگری، کابریل

به عوض اینکه واقعه کربلا، موجب ترس طرفداران حسین (علیه السلام) و علی (علیه السلام) شود، شجاعت شیعیان را برانگیخت و آنان را به گرفتن انتقام تهییج کرد . (۱)

۲ . ایروینگ، واشنگتن مورخ آمریکایی

در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک و در روی ریگ های تفدیده عراق، روح حسین فناناپذیر است ; ای پهلوان، و ای نمونه شجاعت وای شهسوار من، ای حسین! (۲)

۳ . بر و کلمان، کارل خاورشناس و محقق آلمانی

شهادت حسین (علیه السلام) علاوه بر نتایج و اثرات سیاسی، موجب تحکیم و اشاعه مذهب شیعه گردید و این مذهب مرکز و مظهر تمایلات ضد عرب شد . (۳)

۴ . برون، ادوارد مورخ و دانشمند انگلیسی

به عقیده ما دسته شیعه یا طرفداران علی (علیه السلام) به قدر کافی هیجان و از خود گذشتگی نداشتند، ولی پس از حادثه کربلا قضیه دگرگون شد و تذکار زمین کربلا که به خون فرزند پیامبر آلوده بود و یادآوری عطش سخت وی و نعش نزدیکانش که اطرافش روی زمین ریخته بود، کافی بود که عواطف سست ترین مردم را به هیجان آورد و روح ها را غمگین سازد . چنانچه به رنج و خطر و حتی نسبت به مرگ بی اعتنا شوند . (۴)

۵ . پطروشفسکی، ایلیا پاولویچ مورخ بزرگ روسی

حسین (علیه السلام) در پیکار نابرابر پس از آن که ۳۳ زخم نیزه و ۳۴ زخم شمشیر بر او وارد آمد از پای در آمد . هم رزمان وی نیز کشته شدند . . . (۵)

۶ . توندول، بورشو تامداس

شهادت حسین (علیه السلام) از همان زمان که طفلی بیش نبودم، در من تاثیر عمیق و حزن آوری می بخشید . من اهمیت بر پاداشتن این خاطره بزرگ تاریخی را می دانم . این فداکاری های عالم از قبیل شهادت امام حسین (علیه السلام) سطح بشریت را ارتقاء بخشیده است و خاطره ی آن شایسته است همیشه بماند و یادآوری شود . (۶)

۷ . توین بی، ارنولد، جوزف فیلسوف و مورخ انگلیسی

معاویه یکی از قریشی های مقتدر نسل خودش بود . حضرت علی (علیه السلام) نتوانست با ریاکاری های سیاسی او مقابله کند لذا او و پسرش حسین (علیه السلام) نوه پیامبر مظلومانه به شهادت رسیدند . (۷)

۸ . جمس فردریک

درس امام حسین (علیه السلام) و هر قهرمان شهید دیگر این است که در دنیا اصول ابدی عدالت و ترحم و محبت وجود دارد که تغییرناپذیرند . همچنین می رساند که هر گاه کسی برای این صفات ابدی مقابله کند و بشر در راه آن پافشاری نماید، آن اصول همیشه در دنیا باقی و پایدار خواهد ماند . (۸)

۹ . جوزف، رینو متشرق فرانسوی و مؤلف کتاب اسلام و مسلمین

شیعه دین خود را با شمشیر پیش نبرده، بلکه با نیروی تبلیغ و دعوت پیشرفت کرده و اهتمام آنها به برگزاری مراسم سوگواری موجب شده که تقریبا دو ثلث مسلمانان و بلکه جماعت از هنود و مجوس و سایر مذاهب نیز با آنان در عزای حسین (علیه السلام) شرکت کنند . (۹)

۱۰ . دیکنس، چارلز

اگر منظور امام حسین (علیه السلام) جنگ در راه خواسته های دنیایی خود بود، من نمی فهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه او بودند . پس عقل چنین حکم می کند که او فقط به خاطر اسلام فداکاری کرد . (۱۰)

۱۱ . دو کبری، موریس اندیشمند فرانسوی

پیروان حسین به واسطه عزاداری حسین می دانند که پستی و زیر دستی استعمار و استثمار را نباید قبول کنند، زیر شعار پیشرو و آقای آنها تن ندادن زیر بار ظلم و ستم بود . (۱۱)

۱۲ . زیدان، جرجی نویسنده مسیحی لبنانی

پس از رحلت پیامبر . . . حب جاه و مال بر فضایل اخلاقی، فایق آمد و افکار و آرای آل علی (علیه السلام) در میان چنان مردمی بی اثر ماند . چنانکه مردم کوفه به خاطر جاه و مال بیعتی را که با حسین بن علی (علیه السلام) کرده بودند، در هم شکستند و به این نیز اکتفا نکرده، او را کشتند . (۱۲)

۱۳ . طوماس، مان متفکر آلمان

اگر بین فداکاری مسیح و حسین (علیه السلام) مقایسه شود، حتما فداکاری حسین پر مغزتر و با ارزش تر جلوه خواهد نمود . زیر مسیح روزی که آماده برای فدا شدن گردید زن و فرزند نداشت و در فکر آنان نبوده که بعد از او به چه سرنوشتی دچار خواهند آمد . امام حسین (علیه السلام) زن و فرزند داشت و بعضی از آنها کودک خردسال بودند و احتیاج به پدر داشتند . (۱۳)

۱۴ . فریشلر، کورت مورخ بزرگ آلمانی

امام حسین (علیه السلام) در فداکاری قدم را از حدود فدا کردن خود برتر نهاد و فرزندانش را هم فدا کرد . . . تصمیم ثابت حسین (علیه السلام) برای فداکاری مطلق نه ناشی از لجاجت بود نه معلول هوی و هوس و او با پیروی از عقل، مصمم شده بود که به طور کامل فداکاری کند تا این که مجبور نشود بر خلاف پر نسیب (عقیده، آرمان والا) خود به وسیله سازش کاری با یزید بن معاویه و زندگی ادامه دهد .

می دانیم که حسین (علیه السلام) خود را برای کشته شدن آماده کرده بود و او که عزم داشت خویش را فدا نماید، چرا توقف نکرد تا به قتلش برسانند و چرا دایم اسب می تاخت و شمشیر می انداخت . . . . حسین (علیه السلام) دست روی دست گذاشتن و توقف برای کشته شدن را دور از مردانگی و جهاد در راه پر نسیب خود می دانست در نظر حسین (علیه السلام) در همانجا توقف کردن و گردن بر فضا دادن، تا این که دیگران نزدیک شوند . تا او را به قتل برسانند . خودکشی محسوب می شود، یک مرد دلیر و با ایمان خودکشی نمی کند . (۱۴)

۱۵ . کارلایل، توماس دانشمندی بزرگ انگلیسی

بهترین درسی که از تراژدی کربلا می گیریم این است که، حسین و یارانش ایمان استوار به خدا داشتند . آنان با عمل خود روشن کردند که تفوق عددی در جایی که حق و باطل روبرو می شوند اهمیت ندارد . پیروزی حسین با وجود اقلیتی که داشت موجب شگفتی من است . (۱۵)

۱۶ . گاندی، مهاتما رهبر انقلاب بزرگ هندوستان

من زندگی امام حسین (علیه السلام) آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده ام و توجه کافی به صفحات کربلا نموده ام، بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سر مشق امام حسین (علیه السلام) پیروی کند . (۱۶)

۱۷ . گبن، مسیو

فاجعه کربلا و مصیبتی که بر حسین بن علی (علیه السلام) وارد شده، بعد از قرن ها متمادی و اقالیم خیلی دور دست حس شفقت و همدردی خون سردترین و دل سخت ترین خواننده را تحریک نموده و منقلبش می سازد . (۱۷)

۱۸ . مادام، انگلیسی از نویسندگان دائره المعارف قرن نوزدهم فرانسه

بزرگ ترین دلیل بر اثبات مظلومیت امام حسین (علیه السلام) مسلمان ها قربانی دادن بچه شیر خواره اش بود که در هیچ تاریخی سابقه ندارد بچه شیرخواری را برای طلب آب (بی قیمت و قد) بیاورند و آن قوم دغا عوض دادن آب، او را طعمه تیر جفا قرار دادند . این عمل دشمن اثبات مظلومیت حسین (علیه السلام) را نمود و به همین نیروی مظلومیت بساط عزت خاندان مقتدر بنی امیه را برچید و رسوای عالمشان نمود . در اثر جانبازی های او و اهل بیت بزرگش دین محمد صلی الله علیه وآله حیات نوینی بخود گرفت . (۱۸)

۱۹ . ماساریک، توماس کشیش متفکر اروپایی

گرچه کشیشان ما هم از ذکر مصائب حضرت مسیح مردم را متاثر می سازند، ولی آن شور و هیجانی که در پیروان حسین (علیه السلام) یافت می شود در پیروان مسیح یافت نخواهد شد . گویا سبب این باشد که مصائب مسیح در برابر مصائب حسین مانند پر کاهی است در مقابل یک کره عظیم پیکر . (۱۹)

پی نوشت:

۱ . علی و حسین دو قهرمان اسلام: گابریل انکری، ترجمه فروغ شهاب، کتاب فروشی زوار، تهران، بی تا، ص ۲۸۲ .

۲ . درسی که حسین (علیه السلام) به انسان ها آموخت، سید عبدالکریم هاشمی نژاد، ص ۴۵۱ .

۳ . تاریخ ملل و دول اسلامی: کارل بروکلمان، ترجمه هادی جزایری، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، تهران ۱۳۶۴، ص ۱۰۸ .

۴ . عظمت حسین بن علی (علیه السلام) ، تالیف ابوعبدالله زنجانی، ص ۴۴ .

۵ . اسلام در ایران، ایلیا پاولویچ پطروشفسکی، ترجمه کریم کشاورز، پیام، تهران، ۱۳۵۴، ص ۵۴ .

۶ . درسی که حسین (علیه السلام) به انسان ها آموخت، ص ۴۴۸ .

۷ . تاریخ تمدن: ارنولد توین بی، ترجمه یعقوب آژند، مولی، تهران، ۱۳۶۸، چاپ سوم، ص ۴۵ .

۸ . درسی که حسین به انسانها آموخت، ص ۴۴۹ .

۹ . پرتویی از عظمت حسین (علیه السلام) ، لطف الله صافی، ۴۴۰ .

۱۰ . درسی که حسین (علیه السلام) به انسان ها آموخت، ص ۴۴۸ .

۱۱ . همان، ص ۴۵۱ .

۱۲ . تاریخ تمدن اسلام، جرجی زیدان، ترجمه علی جواهر کلام، امیر کبیر، تهران، ۱۳۷۲، چاپ هشتم، ص ۶۵ .

۱۳ . تحریف شناسی عاشورا در پرتو امام شناسی، داود الهامی، مکتب اسلام، قم ۱۳۷۸، ص ۱۳۰ .

۱۴ . امام حسین (علیه السلام) و ایران، کورت فریشلر ترجمه ذبیح الله منصوری، جاودان، تهران، ۱۳۵۵، چاپ دوم، ص ۴۴۴ .

۱۵ . درسی که حسین به انسان ها آموخت، ص ۴۴۸ .

۱۶ . همان، ص ۴۴۷ .

۱۷ . تاریخ اسلام و عرب، امیر علی، ص ۹۳ .

۱۸ . چهره درخشان حسین بن علی (علیه السلام) ، علی ربانی خلخالی، ص ۱۳۴ .

۱۹ . درسی که حسین (علیه السلام) به انسان ها آموخت، ص ۴۵۱ .