رابطه جنسی همسران و عوامل آسیب زا به آن

رابطه جنسی فعالیتی برآمده از میل جنسی^[۱] است. تمایل جنسی، حالتی انگیزشی است که ناظر به علاقه فرد به موضوعات و فعالیت های جنسی است. تمایل جنسی یکی از وجوه سکسوالیته^[۲] محسوب شده و در هر فردی نسبت به فرد دیگر متفاوت می باشد.

هرچند تمایل انسان به برقراری رابطه جنسی امری اجتناب ناپذیر بوده و بقای گونه ‌ها به آن بستگی دارد اما در عین حال، بسته به نیازهای زندگی و میزان رضایت از رابطه، شدید و ضعیف می شود. بنابراین می توان گفت یک رابطه جنسی خوب، چیزی فراتر از نزدیکی است و روابط جنسی زوج با یکدیگر از جذبه تا اقدام، در صورت عدم توجه و رسیدگی لازم می تواند به یک مشکل مهم زناشویی دچار شود. اینجاست که بحث ریشه یابی مشکل و درمان آن مطرح می شود.

در ادامه ضمن اشاره به نکاتی آموزشی پیرامون اهمیت روابط خوب با همسر به پاره ای از عوامل ریشه ای در بروز مشکلات جنسی زوجین اشاره می شود:

اهمیت رابطه جنسی خوب با همسر

اغلب درمان های موجود برای ترمیم مشکلات جنسی با کار بر روی روابط بین فردی زوج آغاز می کنند. با حل مسائل بین فردی زوج، ممکن است سایر مشکلات هم به خودی خود برطرف شود.

زوج ها باید تلاش کنند با مشکلات جنسی خود به صورت مسئله ای مشترک برخورد کنند و یکدیگر را سرزنش و ملامت نکنند. رعایت این مسئله در تمام دوران ارتباط آن ها اعم از دوران نامزدی یا پس از ازدواج از اهمیت بسزایی برخوردار است.

گاهی اوقات برخی از زوج هایی که به مشکلات جنسی دچارند، اهمیت رابطه جنسی را به طور کلی نادیده می گیرند. آن ها تصور میکنند همین که همسر خود همواره مشتاق و مهیای رابطه جنسی است، برای داشتن رابطه جنسی خوب کفایت می کند؛ اما حقیقت این است که عوامل بسیار مهم دیگری هم وجود دارند که می توانند در جلب رضایت جنسی همسران مفید باشند.

رابطه جنسی، شاخصی غیر قابل اعتماد!

گاهی ممکن است دو نفر که همدیگر را دوست ندارند و نمی توانند با هم کنار بیایند، زندگی و رابطه جنسی بسیار خوبی با هم داشته باشند و یا گاهی علیرغم وجود مشکلات و تعارضات عمده در روابط بین فردی زوج، رابطه جنسی آن ها خوب و رضایت بخش باشد. همچنین ممکن است دو نفر که عاشق هم هستند و خیلی هم خوب با هم کنار می آیند، رابطه جنسی سرد و ناخشنود کننده ای باهم داشته باشند؛ اما وضعیت نرمال و ایده آل این است که هم عشق و هم روابط جنسی مطلوب، در زندگی موفق یک زوج با هم اتفاق بیفتد.

عوامل تاثیرگذار بر روابط کوتاه مدت

وقتى تنها مدت کوتاهی از ارتباط دو نفر می گذرد، احتمالا دو عامل مهمترین دلیل رابطه جنسی آن ها خواهد بود:

• فرصت برقراری رابطه
• جذابیت جسمانی (واکنش های خاص شیمیایی)

برای چنین زوجی، تازگی می تواند تفاوت های اساسی بین آن دو را کاملا پوشش دهد و پنهان کند؛ اما واقعیت این است که حتی یک رابطه کوتاه مدت هم می تواند به مشکلات جنسی دچار شود. ممکن است یکی یا هر دوی آن ها از سمت رابطه شان یا حتی چیزی خارج از رابطه، تحت فشار باشند. همین مسئله مانند افکار مزاحم به آسانی می تواند میل جنسی را خاموش کرده و به مشکلات جنسی منجر شود.

به علاوه، اگر مرد یا زنی در روابط قبلی خود، مشکلات جنسی را تجربه کرده باشد، ممکن است مجددا این مشکل را با همسر جدید هم داشته باشد. نگرانی در مورد عملکرد جنسی و احساس ناامنی، می تواند به مشکل سابق وی دامن بزند و باعث تداوم آن شود.

برای مثال اگر مردی اختلال نعوظ را تجربه کرده باشد، ممکن است از اینکه این مشکل را با همسر جدیدش هم داشته باشد، احساس نگرانی کند؛ در نتیجه، به جای تمرکز بر روی لذت و هیجانی که در حین رابطه جنسی وجود دارد، بر روی نحوه و نتیجه عملکرد جنسی خود متمرکز می شود و در نتیجه اختلال نعوظ در این رابطه هم دوباره اتفاق می افتد.

همچنین اگر زنی مدام نگران رسیدن به ارگاسم باشد، نمی تواند آن را تجربه کند. مشابه این اتفاق در اجراهای ورزشی یا موسیقی هم اتفاق می افتد که در اصطلاح به آن انسداد یا روانی کردن خود، می گویند.

عوامل تاثیرگذار بر روابط بلند مدت

عوامل بین فردی متعددی بر زندگی جنسی زوج هایی که رابطه بلند مدتی دارند اثر می گذارد. این عوامل عبارتند از:

• قصد تسلط یک زوج بر زوج دیگر و سکوت همسر در برابر وی توام با تجربه احساس خشم در خود.
• هر دو نفر به دنبال تسلط بر دیگری هستند و دچار تنش، دعوا و تعارض بر سر مسائل کوچکی می باشند.
• هر دو نفر مهارت های ارتباطی لازم را ندارند و از سوء تعبیرهای علیه یکدیگر، در رنج هستند.
• زوج به علت فقدان علاقه، عشق و ارزش های مشترک، اندک اندک از هم فاصله گرفته و رابطه آن ها دچار شکاف می شود.
• یکی از طرفین نمی تواند نفرت و کینه خود را از مسائل گذشته (مثل اعتیاد همسر و…) بر طرف نماید.

سایر دلایل میان فردی نیز سبب ساز مشکلات جنسی می گردد که پنج عامل بالا شایع ترین علل میان فردی هستند که سبب ایجاد نفرت، خشم، پرخاشگری، شکاف میان زوج از یکدیگر می گردد. بدیهی است هنگامی که این عوامل موجود باشند ارتباط جنسی زوج به طور پیش رونده ای ضعیف و ضعیف تر می شود.

تعدادی از زوج ها که با یکدیگر رابطه عاشقانه خوب و صمیمی ای دارند امکان دارد از مسائل و مشکلات جنسی مانند مسئله نعوظ، ارگاسم و… رنج ببرند و برای این موارد بهتر است بیشتر بر روی ذهنیت های شخصی و فردی زوجین تمرکز و کار شده و اطمینان فردی آن ها بالا برده شود. در این مورد، مسائل میان فردی، نقش خیلی کمتری دارند.

مشکلات جنسی در روابط عاشقانه

برخی از زوج هایی که رابطه صمیمی و عاشقانه خوبی با یکدیگر دارند، ممکن است از مشکلات جنسی مانند اختلال نعوظ، اختلال در رسیدن به ارگاسم و … رنج ببرند. چنین مشکلاتی از نگرش فرد به رابطه جنسی یا احساس ناامنی او ناشی می شوند.

در اغلب موارد این مشکلات، ارتباطی به تعارضات میان فردی ندارند. برای حل این موارد باید ابتدا احساسات خودتان را درک کنید و بتوانید آزادانه درباره مشکلات جنسی خود یا اضطرابی که در رابطه احساس می کنید با همسر خود صحبت کنید. این دو مورد به شما کمک می کند بر منشا مشکل جنسی تان متمرکز شوید و در مسیر رفع و درمان آن گام بردارید.

چه احساسی نسبت به همسرتان دارید؟

گاهی اوقات مردم از احساس های منفی خود نسبت به همسر می گویند. وقتی از آن ها پرسیده می شود پس چرا به رابطه خود ادامه می دهید، پاسخ می دهند: چون عاشقش هستم!

عشق زیربنای اصلی روابط بلند مدت زناشویی است. مردم معمولا ادعا میکنند عاشق همسرشان هستند اما ممکن است در حال حاضر چنین عشقی وجود نداشته باشد!

امکان دارد زوج، مدتی زیاد و طولانی از دست هم عصبانی و دلخور باشند و در مجموع به هم هیچ عشقی نورزند و برنامه ها و اهدافشان از هم فاصله زیادی داشته باشد و یا امکان دارد اصلا توان کنار هم آمدن و گفتگو با هم را نداشته و نسبت به هم هیچ احساسی نداشته باشند؛ ولی وقتی از آن ها در این خصوص بپرسید بگویند: همدیگر را خیلی دوست داریم!

در این طور مواقع چنین عشقی فقط نوعی سوختن و ساختن است. از نگاه آن ها همسرشان، فقط در جایگاه یک فرد آشنا است، نه کسی که روزی عاشقش بوده اند…! گاهی زوج ها حتی با توجه به شکاف در روابط خود با یکدیگر، هنوز احساس خوبی نسبت به هم دارند و ممکن است فقط از نظر جنسی جذب همسرشان باشند و یا نسبت به او احساس ترحم و شفقت آمیزی داشته باشند.

برخی به دلایل خانوادگی و مالی، در کنار هم می مانند که چنین وضعیت عشقی، در واقع دیگر عشق نیست و فقط اجبار در تحمل همدیگر است.

پر واضح است که مردم ممکن است تعاریف مختلفی از عشق داشته باشند. بهتر است برای اشاره به جنبه های خوب و بد یک رابطه زناشویی، از واژه عشق استفاده نکنید.

البته این هرگز به آن معنا نیست که نباید برای ابراز احساسات خود به همسرتان از واژه عشق استفاده کنید بلکه استفاده از واژه عشق هنگام تلاش برای درک احساسات تان کمکی نخواهد کرد و در حقیقت با بهره از عبارت عشق، گاهی می خواهید احساسات واقعی تان را پشت این واژه پنهان کنید.

بنابراین بهتر است برای ابراز و بیان احساسات حقیقی تان به همسر، از واژه ها و عبارات صحیح دیگری استفاده کنید.

جمع بندی

سکس و آمیزش جنسی در ارتباط زوجین اهمیت بسزایی داشته و یکی از کلیدی ترین عوامل رضایت بخشی آ ن ها در زندگی مشترک است. در واقع رابطه جنسی، در کنار تعهد و صمیمیت یکی از مولفه های مهم رابطه ای امن و سالم است.

برخی به اشتباه تصور می کنند رابطه جنسی یک فرآیند صرفا غریزی است و نیازی به توجه و مراقبت ندارد اما حقیقت این است که رابطه جنسی نیاز به توجه و آگاهی دارد و یکی از مهم ترین این توجه ها، توجه و آگاهی از عوامل درونی و بیرونی تاثیرگذار بر رابطه جنسی است.

اصرار یک زوج یا هر دو بر تسلط یافتن بر دیگری و و وقوع تنش و تعارض بر سر مسائل کوچک، فقدان مهارت های ارتباطی و نیز نبود عشق و علاقه نسبت به یکدیگر، از مهم ترین عوامل بروز مشکل در روابط جنسی زوجین است که بی توجهی به آن ها می تواند بر کیفیت رابطه جنسی و رضایت مندی آن ها از رابطه با یکدیگر تاثیر منفی گذارد.

پی نوشت ها

[۱] . Sexual Desire

[۲] . Sexuality

منبع

اقتباس از کتاب بهبود رابطه جنسی (رویکردی حل مسئله محور برای درمان اختلالات جنسی)؛ جان پی وینکزی؛ ترجمه دکتر علی محمد نظری (سکس تراپیست، عضو هیئت علمی گروه مشاوره دانشگاه خوارزمی) و علیرضا احمدیان (مشاور خانواده و زوج درمانگر، عضو انجمن روان درمانی ایران)؛ ص۱۶۳-۱۶۸؛ تهران؛ نشر علم؛ چاپ دوم؛ ۱۴۰۰ ش (با تغییرات و اضافات در متن).