جرعه ایی ازسخنان حضرت رضا(ع)

۱. عمل صالح و دوستى آل محمد(ص)

عن الرضا علیه السلام:
لاتدعوا العمـل الصالـح و الاجتهاد فى العباده اتکالا على حب آل محمد علیهم السلام و لا تدعوا حبّ آل محمـدعلیهم السلام لامرهـم اتّکـالاً علـى العبـاده فـانـّه لایقـبل احـدهـمـا دون الاخر
امام رضا علیه السلام فرمود:
مبادا اعمال نیک را به اتکاى دوستى آل محمد علیهم السلام رها کنید و مبادا دوستى آل محمد علیهم السلام را به اتکاى اعمال صالح از دست بدهید؛ زیرا هیچ کدام از ایـن دو ، به تنهایى پذیرفته نمى شود
(بحار الانوار، ج ۷۸، ص ۳۴۸)

۲. پنج صفت مهم

عن الرضا علیه السلام:
خمـسٌ مـن لـم تکـن فیه فلاتـرجـوه لشـىءٍ مـن الـدنیـا و الاخـره من لم تعرف الوثاقه فى ارومته و الکرم فى طباعه والرصانه فى خلقه والنبل فى نفسه و المخافه لربّه
امام رضا علیه السلام فرمود:
پنج صفت است که در هر کس نباشد امید چیزى از دنیا و آخرت به او نداشته باشید
ـ کسى که درنهادش اعتماد نبینى
ـ و کسى که در سرشتـش کرم نیابـى
ـ و کسـى که در آفرینشـش استـوارى نبینى
ـ و کسى که در نفسش نجابت نیابى
ـ و کسى که از خدایش ترسناک نباشد
(تحف العقـول، ص ۴۴۶ وبحارالانوار، ج ۷۸، ص ۳۳۹)

۳. نتیجه رضایت از خدا

عن الرضا علیه السلام:
مَن رَضى عن الله تعالى بالقَلیل مِن الرّزق رضَى الله منه بالقَلیل مِنَ العَمل
امام رضا علیه السلام فرمود:
هر کـس به رزق و روزى کم از خدا راضى باشد، خداوند از عمل کم او راضى خواهد بود
(بحـارالانـوار، ج ۷۸، ص ۳۵۷)

۴. برخورد مناسب با چهار گروه

عن الرضا علیه السلام:
اصحاب السلطان بـالحَذر وَ الصـّدّیق بـالتّـواضُع وَ العدوّ بـالتّحـــرُز وَ العامّه بالبشـر
امام رضا علیه السلام فرمود:
با سلطان و زمامـدار با تـرس و احتیاط همراهى کن.
وبا دوست با تواضع و فرو تنی.
و با دشمـن بـا احتیـاط و اجتناب.
و بـا مـردم بـا روى خـوش.
(بحارالانوار، ج۷۸، ص ۳۵۶)

۵. دیدار و اظهار دوستى با هم

عن الرضا علیه السلام:
تزاوَرُوا تحـابـوا و تصـافحُـوا و لا تحـاشمـوا
امام رضا علیه السلام فرمود:
به دیدن یکدیگر روید تا یکدیگر را دوست داشته باشیدو دست یکدیگر رابفشارید و به هم خشم نگیرید.
(بحارالانوار، ج۷۸، ص ۳۴۷)

۶. میانه روى و احسان

عن الرضا علیه السلام:
علیکم بالقَصد فى الْغِنى وَ الْفَقر وَ الْبرّ مِن القلیل و الکثیر.فان الله تبارک و تعالـى یعظم شقّه التـَّمره حتـى یـَأتـى یـَوْم الْقیمه کجبل احـد.
امام رضا علیه السلام فرمود:

بر شما باد به میانه روى در فقـر و ثروت.ونیکى کردن چه کم و چه زیاد.زیرا خـداوند متعال در روز قیامت یک نصفه خرما را چنان بزرگ نمایـد که ماننـد کـوه احد باشد.
(بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۳۴۶)

۷. بهترین اعمال بعد از واجبات

عن الرضا علیه السلام:
لیـس شـَىء مِـن اْلاعْمـالِ عنـد الله عزّوجلّ بعدَالفـرائض أفضل مِن إدْخـالِ السُّرور علَى المؤمن
امام رضا علیه السلام فرمود:
بعد از انجام و اجبات، کارى بهتر از ایجاد خـوشحالى براى مومن، نزد خداوند بزرگ نیست
(بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۳۴۷)

۸. نتیجه خدمت به مؤمن

عن الرضا علیه السلام:
مَـن فـرّج عن مـومـن فـرّج الله عَن قَلبه یـَوم القیمه
امام رضا علیه السلام فرمود:
هر کس اندوه و مشکلى را از مومنى بر طرف نماید خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد
(اصول کافى، ج ۳، ص ۲۶۸)

۹. حسن ظن به خدا

عن الرضا علیه السلام:
أحسـن الظّن بالله فانّ مَن حسـن ظنّه بالله کان عنـد ظنّه وَ مَن رَضى باْلقَلیل مِنَ الرّزق قُبلَ مِنه الیَسیر مِن العمل وَ مَن رَضى بالیَسیر مِن الحلال خفّت مؤونته و نعم اهلهوَ بصّره الله دار الدّنـیا وَ دَواءهـا وَ أخـرَجه منها سـالِماً إلى دارالسّلام.
امام رضا علیه السلام فرمود:
به خداوند خوشبین باش، زیرا هر که به خدا خوشبین باشد، خدا با گمان خـوش او همراه است و هر که به رزق و روزى اندک خشنود باشد، خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد، بارش سبک و خانـواده اش در نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به سلامت به دارالسلام بهشت می رساند
(تحف العقول، ص ۴۴۹)

۱۰. بدترین مردم

عن الرضا علیه السلام:
إنّ شـرّ النـّاس مـَن مَنع رفـدَه. وَ أکل وحـدَه. وَ جلـدَ عبـدَه.
امام رضا علیه السلام فرمود:
به راستـى که بـدترین مردم کسى است ک یارى اش را (از مردم) باز دارد و تنها بخورد. و افراد تحت امرش را بزند.
(تحف العقول، ص ۴۴۸)

۱۱. حقیقت توکل

سئل الـرضـاعلیه السلام: عن حـد التـوکل؟ فقـال: أن لاتَخـافَ أحـدً إلاّالله.
از امام رضا علیه السلام از حقیقت تـوکل سـوال شـد، فرمـود:
این که جز خدا از کسـى نترسى
(تحف العقول، ص ۴۴۵)

۱۲. سلاح پیامبران

عن الـرضـا علیه السلام انه کـان یقـول لاصحـابه: علیکم بسِلاح اْلانبیاء
فقیل: وَ ما سلاحُ اْلانبیاء؟ قال: الدعاء
حضـرت رضا علیه السلام همیشه به اصحاب خـود مـى فـرمود: بر شما باد اسلحه پیامبران پرسیدند : اسلحه پیـامبـران چیست؟
فـرمـود: دعا
(اصـول کـافـى ، ج ۴، ص ۲۱۴)

۱۳. صله رحم با کمترین چیز

عن الرضا علیه السلام:
صِلْ رحمک وَ لَـوْ بشَربَه مِن ماءٍ وَ أفضَل مـا تُوصل بِه الـرّحـِم کفُّ الاذّى عنها
امام رضا علیه السلام فرمود:
پیوند خـویشـاوندى را بر قرار کنید گر چه با جرعه آبى باشد وبهترین پیوند خـویشـاونـدى، خـود دارى از آزار خـویشـاونـدان است.
(تحف العقول، ص ۴۴۵)

۱۴. ویژگیهاى دهگانه عاقل

عن الرضا علیه السلام:
لا یتـم عَقل إمـرء مُسلـم حتـّى تکونَ فیه عَشر خِصـال. اَلخیــرُ مِنـهُ مـأمــُول. وَ الشّر منهُ مأمـُون. یَستکثِر قلیلُ الخیر مِن غیره. وَ یَستقل کَثیرُ الخیر مـِن نفسه. لا یسام من طلب الحـوائج الیه. و لا یمل مـن طلب العلـم طول دهره. الفقرفى الله احبّ الیه مِن الغنى. و الذّل فى الله احب الیه مـن العز فى عدوه. و الخمـول اشهى الیه من الشهره. ثـم قال علیه السلام العاشره و ما العاشره؟. قیل له: ما هى؟. قال علیه السلام: لایرى احدا إلا قال: هو خیر منى و اتقى.
امام رضا علیه السلام فرمود:
عقل شخص مسلمـان تمـام نیست، مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد.
ـ از او امید خیر باشد
ـ از بدى او در امان باشند
ـ خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد
ـ خیر بسیار خود را اندک شمارد
ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد دلتنگ نشـود
ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود
ـ فقـر در راه خـدایـش از تـوانگـرى محبـوبتـر بـاشــد
ـ خـوارى در راه خـدایـش از عزت بـا دشمنـش محبـوبتـر بـاشــد
ـ گمنـامـى را از پـر نـامـى خـواهـانتـر بـاشـد
ـ سپس فـرمـود: دهمى چیست و چیست دهمى ؟ به او گفته شـد: چیست؟
فـرمـود: کسی را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد او از مـن بهتـر و پـرهیز کـارتـــر است
(تحف العقول، ص ۴۴۳)

۱۵. دوستى با مردم

عن الرضا علیه السلام:
التّودُّد الىَ النّاس نصفُ العَقل
امام رضا علیه السلام فرمود:
دوستى با مردم، نیمى از عقل و خرد ورزی است
(تحف العقول، ص ۴۴۳)

۱۶. پاکیزگی

عن الرضا علیه السلام:
مِن أخلاقِ الاَنبیاء التّنظُّف
امام رضا علیه السلام فرمود:
از اخلاق پیـامبـران، نظافت و پـاکیزگــى است
(تحف العقول، ص ۴۴۲)

۱۷. نتیجه کار خوب وبد

عن الرضا علیه السلام:
الـمستتر بـالـْحسنه یـَعـدلُ سبعین حسنه. وَ الْمذیع بالسّیئه مَخذُول. وَ المُستتر بالسّیئَه مغفوُر لَه.
امام رضا علیه السلام فرمود:
پنهان کننده کار نیک (پاداشش) برابر هفتاد حسنه است. و آشکار کننده کار بد سـر افکنـده است. و پنهان کننـده کـار بـد آمـرزیـده است.
(اصول کافى، ج ۴، ص ۱۶۰)

۱۸. سه ویژگى برجسته مومن

عن الرضا علیه السلام:
لایکـون الْمُـؤمـن مُـؤمنـاً حتـى تکـون فیه ثلاثُ خصـال؛ سنّه من ربّه  وسنّه من نبیّه ـ و سنّه من ولیّه فـَامّا السّنه مـِن رَبّه فکتمان سـرّه. و امّـا السّنه من نبیّه فمـُداراه النّاس.
و امّـا السّنه مـن ولیّه فـالصّبـر فـى الْبـأسـاء و الضّـرّاء.
امام رضا علیه السلام فرمود:
مـومـن ، مـومـن واقعى نیست، مگـر آن که سه خصلت در او بـاشــد.
سنتـى از پـروردگـارش و سنتـى از پیـامبـرش و سنتـى از امـامـش.
اما سنت پروردگارش، پـوشاندن راز خود است.
اما سنت پیغمبرش ، مدارا و نرم رفتارى با مردم است.
اما سنت امامـش، پس صبر کردن در زمان تنگدستـى و پریشان حالى است.
(اصـول کـافـى، ج ۳، ص ۳۳۹ و تحف العقـــول، ص ۴۴۲)

۱۹. خوشی وعیش دنیا

سئل الامام الرضا علیه السلام: عن عیش الدنیا؟
فقال: سعه المَنزل وَ کثرهُ المُحبّین
از حضـرت امـام رضا علیه السلام: دربـاره خـوشـى در دنیـا سـوال شـد،
فـرمـــــود وسعت منزل وزیادى دوستان
بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۱۵۲

۲۰. بخیل و حسود

عن الرضا علیه السلام:
لیـس لِبخیل راحَه. وَ لا لِحَسـُود لذّه. وَ لا لِملـوک وَفـاء. وَ لا لِکَذوب مُــروّه.
امام رضا علیه السلام فرمود:
بخیل را آسایشى نیست و حسود راخوشى و لذتى نیست و پادشاهان را وفایى نیست و دروغگو را مروت و مردانگى نیست.
(تحف العقول، ص ۴۵۰)