جایگاه علمی و معنوی امام حسین علیه السلام

اشاره:

حسین بن علی بن ابی‌طالب(علیه السلام)، مشهور به اباعبدالله و سیدالشهداء (۴-۶۱ق)، امام سوم شیعیان است، که ده سال امامت را بر عهده داشت و در واقعه عاشورا به شهادت رسید. او فرزند دوم امام علی(علیه السلام) و فاطمه زهرا(س) و نوه حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) است. بنابر گزارش‌های تاریخی شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) هنگام تولد او از شهادتش خبر داد و نام «حسین» را برای او برگزید. رسول خدا، حَسَنَین (امام حسن و امام حسین) را بسیار دوست داشت و همه را به دوست داشتن آن دو سفارش می‌کرد. امام حسین(علیه السلام) از اصحاب کِساء و از حاضران در ماجرای مُباهله و یکی از اهل بیت پیامبر است که آیه تطهیر درباره آنان نازل شده است.

عظمت در مردانگی: در این عظمت نیز حسین‌(علیه‌السلام)  مقامی عجیب و سخت شگفت‎انگیز داشت و مردانگی در وجود او به‌ حدّ اکمل نمایش یافت، و شاید برجسته‎ترین موارد ظهور مردانگی آن حضرت آن‌وقتی بود که سپاه کفرپیشه، آن حضرت و اصحابش را تیرباران نمودند، حسین‌(علیه‌السلام)  برخاست، یک نگاه به آن تیرها کرد، و یک نگاه به اصحابش سپس فرمود:

«قُومُوا رَحِمَکُمُ اللهُ إِلَی الْمَوْتِ الَّذِی لَابُدَّ مِنْهُ فَإِنَّ هَذِهِ السِّهَامَ رُسُلُ الْقَوْمِ إِلَیْکُمْ»؛[۱]

«برخیزید! خدا شما را رحمت کند، و از مرگی که چاره‎ای از آن نیست پیشواز نمایید. اینک این تیرها فرستاده‎های این مردم به‌سوی شمایند».

اصحاب برخاستند و ساعتی را با آنها نبرد کردند تا جمعی از اصحاب شهید شدند. در این هنگام حسین‌(علیه‌السلام)  دست بر محاسن شریف زد و فرمود:

«إِشْتَدَّ غَضَبُ اللهِ عَلَی الْیَهُودِ إِذْ جَعَلُوا لَهُ وَلَداً، وَاشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَی النَّصَارَی إِذْ جَعَلُوهُ ثَالِثَ ثَلَاثَهٍ وَ اشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَی الْمَجُوسِ إِذْ عَبَدُوا الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دُونَهُ، وَاشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَی قَوْمٍ اتَّفَقَتْ کَلِمَتُهُمْ عَلَی قَتْلِ ابْنِ بِنْتِ نَبِیِّهِمْ. أَمَا وَاللهِ لَا اُجِیبُهُمْ إِلَی شَیْءٍ مِمَّا یُرِیدُونَ حَتَّی أَلْقَی اللهَ وَأَنَا مُخَضَّبٌ بِدَمِی».[۲]

«خشم خدا بر یهود شدّت یافت وقتی برای او فرزندی قرار دادند، و غضب خدا بر نصاری سخت شد وقتی او را سوّمین خدا خواندند، و غضب خدا بر مجوس سخت شد وقتی آفتاب و ماه را به‌جای خدا پرستیدند، و خشم خدا شدّت یافت بر قومی که هم‌کلام و متّفق شدند برای کشتن پسر دختر پیغمبر خودشان، به خدا آنها را به آنچه که می‎خواهند جواب نمی‎دهم، تا اینکه ملاقات کنم خدا را درحالی‌که به خون خود خضاب شده باشم».

جمله‎ای که از مردانگی حسین‌(علیه‌السلام)  هراس‌انگیز است این است که فرمود:

«قُومُوا رَحِمَکُمُ اللهُ إِلَی الْمَوْتِ».

و دیگر اینکه فرمود:

«أَمَا وَاللهِ لَا اُجِیبُهُمْ…».

این دو جمله با کمال وضوح، مردانگی حسین‌(علیه‌السلام)  را آشکار می‌سازد که در چنان موقف مهیب و وحشتناک هیچ‌گونه بیم و هراس و شکست و خودباختگی

در وجودش وارد نشد؛ اصحابش را به استقبال از مرگ دعوت فرمود، مانند آنکه آنها را برخوان لذیذترین غذاها بخواند.

و حقّاً هم آن مرگی که حسین‌(علیه‌السلام)  به آن دعوت می‎کرد، لذیذ بود؛ زیرا می‎خواست با باطل نبرد کند و برهان خدا که مبدأ او بود، در پیش چشمش مرتسم بود و صدای خدا را که صدای ضمیر و وجدان پاک و ایمان سرشارش بود می‎شنید و‎ جز‎ این ‎کلمات ‎چیز دیگر ‎نمی‎دید: ‎خدا، ‎پیغمبر‎خدا، ‎قرآن ‎(کتاب خدا).

اگر پیرامون شجاعت روحی و بدنی حسین‌(علیه‌السلام) ، سخن را دنبال کنیم کتاب به این زودی به پایان نمی‎رسد، پس بهتر این است که به همین مقدار قناعت کنیم و خوانندگان گرامی را به کتاب‌های مقتل و تفکّر در تاریخ زندگی آن حضرت حواله دهیم.

پی نوشت:

[۱]. ابن‌طاووس، اللهوف، ص۶۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۲٫

[۲]. ابن‌طاووس، اللهوف، ص۶۰ ـ ۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۲؛ علایلی، سموالمعنی فی سموالذات، ص۱۱۸٫

نویسنده:

آیت الله العظمی حاج شیخ لطف الله صافی گلپایگانی