تزاحم دعاها مانع استجابت دعا

 گاهی شخصی که از ستم دیگران به ستوه آمده، علیه ستمگران دعامی کند و از خداوند انتقام خود را می طلبد ولی در همین حال این شخص به ظاهر مظلوم به خاطر ستمی که خود به دیگری کرده، مورد غضب قرار گرفته است. همین تزاحم دعاهامی تواند مانع استجابت گردد. تزاحم در حدیث قدسی یکی از موانع دعا معرفی گردیده است خداوند متعال در این باره می فرماید: «.. اما أن تکون قد ظلمت رجلا فدعا علیک فتکون هذه بهذه لا لک ولا علیک»[۱] یا این است که تو به دیگری ستم کرده ای و او بر ضرر تو دست به دعا برداشته است پس این به واسطه آن دفع می شود. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که: «هر گاه شخصی مورد ستم دیگری واقع شود، سپس علیه او از درگاه خداوند تقاضای انتقام کند، خداوند می فرماید: شخص دیگری هست که ادعا دارد از سوی تو مظلوم واقع شده و بر تو نفرین می کند، اگر می خواهی تا دعای تو رادر باره او و دعای او را در حق تو به اجابت رسانم و گرنه هیچ یک را برآورده نمی کنم; تا از عفو خود شما را بهره مند سازم».

گاهی هم انسان برای موفقیت خود دعا می کند در حالی که بسیاری از اشخاص دیگر که از دست او دل شکسته اند برای ناکامیش با دل سوزان و اشک ریزان دعا می کنند.   بنابر این دعا کننده باید قبل از دعا، دیگران را از خود راضی سازد. امام صادق علیه السلام  فرمود:« یقول الله : وعزتی وجلالی ، لا أجیب دعوه مظلوم دعانی فی مظلمه ، و لأحد من خلقی عنده مظلمه مثلها».[۲] یعنی خداوند به ذات و عزتش قسم بپاد کرده که دعلی مظلومی را در باره آن ظلم مرا می خواند مستجاب نمی کنم در حالی که مثل آن را در حق یکی از مخلوقات من مرتکب  شده باشد.

امام کاظم(علیه السلام) فرمود: «لا تحقروا دعوه احد فانه یستجاب للیهودی والنصرانی فیکم و لا یستجاب لهم فی انفسهم »[۳]؛ دعای هیچ کس را کوچک نشمارید; زیرا درخواست یهودی و نصرانی در باره شما به اجابت می رسد گر چه در باره خود آنان مستجاب نمی گردد.»

از این فرمایش امام کاظم علیه السلام به دست می آید که یک مسلمان حتی نسب به کفار هم نباید مرتکب ظلم شود.

پی نوشت:

[۱] . ابن فهد حلی، عده الداعی ونجاح الساعی ، ص۳۲،  قم،  مکتبه وجدانی،  تحقیق : تصحیح : احمد الموحدی القمی.

[۲] . قطب الدین الراوندی ، الدعوات ( سلوه الحزین )، ص۲۵،قم، مدرسه الإمام المهدی (ع) ،  چ۱، ۱۴۰۷ش

[۳] . فیض الکاشانی،  الوافی، ج۹، ص۱۵۳۳، اصفهان، مکتبه الامام أمیر المؤمنین علی (ع) العامه ، چ۱، ۱۴۰۶ق / ۱۳۶۵ش. تحقیق : عنی بالتحقیق والتصحیح والتعلیق علیه والمقابله مع الأصل ضیاء الدین الحسینی « العلامه » الأصفهانی