روزه در احادیث ائمه اطهار علیهم السلام

۱-پایه های اسلام

قال الباقر علیه السلام:
بنی الاسلام علی خمسه اشیاء، علی الصلوه و الزکاه و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود:
اسلام بر پنج چیز استوار اسـت، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت «رهبری اسلامی».فروع کافی، ج ۴ ص ۶۲، ح ۱

———————————————————-
۲-فلسفه روزه

قال الصادق علیه السلام:
انما فرض الله الصیام لیستوی بـه الغنی و الفقیر.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرده تا بدین گونه دارا و ندار «غنی و فقیر» مساوی گردند.
مـن لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۴۳، ح ۱

———————————————————-
۳-روزه آزمون اخلاص

قال امیرالمومنین علیه السلام:
فرض الله … الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق امام علی علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرد تا بـه وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲

———————————————————-
۴-روزه یاد آور قیامت

قال الرضا علیه السلام:
انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود:
مردم بـه انجام روزه امر شده اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و بـه واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع، ص ۱۰

———————————————————-
۵-روزه زکات بدن

قال رسول الله صلی الله علیه و آله لکل شیئی زکاه و زکاه الابدان الصیام.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
برای هر چیزی زکاتی اسـت و زکات بدنها روزه اسـت.
الکافی، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳

———————————————————-
۶-روزه سپر آتش

قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
الصوم جنه مـن النار.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
روزه سپر آتش «جهنم» اسـت. «یعنی بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»
الکافی، ج ۴ ص ۱۶۲

———————————————————-
۷-اهمیت روزه

الصوم فی الحر جهاد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
روزه گرفتن در گرما، جهاد اسـت.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷

———————————————————-
۸-روزه نفس

قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام.
امیرالمومنان علی علیه السلام فرمود:
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه هاست.
غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴

———————————————————-
۹-روزه واقعی

قال امیرالمومنین علیه السلام
الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل مـن الطعام و الشراب.
امام علی علیه السلام فرمود:
روزه پرهیز از حرامها اسـت همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز میکند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹

———————————————————-
۱۰-برترین روزه

قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم القلب خیر مـن صیام اللسان و صوم اللسان خیر مـن صیام البطن.
امام علی علیه السلام فرمود:
روزه قلب بهتر از روزه زبان اسـت و روزه زبان بهتر از روزه شکم اسـت.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰

———————————————————-
۱۱-روزه چشم و گوش

قال الصادق علیه السلام
اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق علیه السلام فرمود:
آنگاه کـه روزه می‌گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تـو هم روزه دار باشند.«یعنی از گناهان پرهیز کند.»
الکافی ج ۴ ص ۸۷، ح ۱

———————————————————-
۱۲-روزه اعضا و جوارح

عن فاطمه الزهرا درود الله علیها
مـا یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
روزه داری کـه زبان و گوش و چشم و جوارح خودرا حفظ نکرده روزه اش بـه چـه کارش خواهد آمد.
بحار، ج ۹۳ ص ۲۹۵

———————————————————-
۱۳-روزه ناقص

قال الباقر علیه السلام
لا صیام لمن عصی الامام و لا صیام لعبد ابق حتی یرجع و لا صیام لامراه ناشزه حتی تتوب و لاصیام لولد عاق حتی یبر.
امام باقر علیه السلام فرمود:
روزه این افراد کامل نیست:
۱ – کسیکه امام «رهبر» را نافرمانی کند.
۲ – بنده فراری تا زمانی کـه برگردد.
۳ – زنی کـه اطاعت شوهر نکرده تا این کـه توبه کند.
۴ – فرزندی کـه نافرمان شده تا این کـه مطیع شود.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۲۹۵.

———————————————————-
۱۴-روزه بی ارزش

قال امیرالمومنین علیه السلام
کم مـن صائم لیس له مـن صیامه الا الجوع و الظما و کم مـن قائم لیس له مـن قیامه الا السهر و العناء.
امام علی علیه السلام فرمود:
چـه بسا روزه داری کـه از روزه اش جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارد و چـه بسا شب زنده داری کـه از نمازش جز بی خوابی و سختی سودی نمیبرد.
نهج البلاغه، حکمت ۱۴۵

———————————————————-
۱۵-روزه و صبر

عن الصادق علیه السلام فی قول الله عزوجل
«واستعینوا بالصبر و الصلوه »
قال: الصبر الصوم.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل کـه فرموده اسـت: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه اسـت.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۸، ح ۳

۱۶-أَنَّهُ مَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ إِلَى قَابِلٍ إِلا أَنْ یَشْهَدَ عَرَفَهَ۱ از امام صادق(علیه السلام)روایت شده است:هرکه در ماه رمضان مورد مغفرت قرار نگیرد،تا سال آینده قرار نمى ‏گیرد،مگر آنکه براى‏ آمرزیده شدن در عرفه حاضر شود.

۱۷-امام صادق (علیه السلام) فرمود: من صام ثلاثه ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین۲ هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برایش محسوب مى‏ کند.

۱۸-امام صادق (علیه السلام) فرمود: من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه۳ هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد – روح ایمان از او جدا مى‏ شود.

۱۹-امام صادق (علیه السلام) فرمود: راس السنه لیله القدر یکتب فیها ما یکون من السنه الى السنه۴ آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته مى ‏شود.

۲۰-از امام صادق (علیه السلام) سوال شد: کیف تکون لیله القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیله القدر۵ چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

پی نوشت ها

۱-بحار الانوار-ج۹۶- ص ۳۴۲

۲-وسائل الشیعه، ج۷، ص ۳۷۵، ح ۲۲ ۳

وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵

۳-من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹

۴-وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸

۵-وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲