وقایع ظهور حضرت مهدی(عج)(۲)

این میراث از پیامبرانی که قبلاً می‌زیسته‌اند به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) رسید. پس از وفات پیامبر گرامی نیز این مجموعه به علاوه میراث‌های شخص رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به خلیفه شرعی آن بزرگوار یعنی حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب (علیه السّلام) و پس از ایشان به حضرت امام حسن مجتبی (علیه السّلام) و به همین ترتیب به امام پس از وی … و سرانجام به خاتم الاوصیاء دوازدهمین جانشین یعنی حضرت امام مهدی منتظر (علیه السّلام) رسیده است. هم اکنون نیز نزد ایشان موجود است و تا روز ظهورشان آنها را حفظ خواهند نمود.
می‌پرسید:نقش این میراث‌ها درظهور امام (علیه السّلام) چیست؟
پاسخ آن است که : این میراث‌ها بیانگر اولویت حضرت مهدی (علیه السّلام) از دیگر مردم نسبت به انبیاء و اوصیا است و اینکه آن بزرگوار ادامه رسالت الهی انبیاء عظام می‌باشند از آنها بهره‌های دیگری نیز گرفته می‌شود. ذیلاً برخی روایات را در این مورد بررسی می‌نمائیم :
۱٫ حضرت امام باقر (علیه السّلام) فرمودند:« وقتی که قائم ظهور نماید، پرچم رسول الله (صلی الله علیه و آله) و خاتم سلیمان و سنگ و عصای موسی را آشکار خواهد نمود.»[۱]
از امام صادق (علیه السّلام) در حدیثی که ازایشان درباره پرچم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) روایت گردیده چنین آمده است:«… جبرئیل آن را روز بدر آورد… رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن پرچم را در روز بدر برافراشت آنگاه آن را پیچید و به علی (علیه السّلام) داد. آن پرچم نزد علی (علیه السّلام) بود تا آنکه روز بصره پیش آمد. در روز بصره (یعنی جنگ جمل) امیرالمؤمنین (علیه السّلام) آن را باز کرد و خداوند وی را با آن پرچم پیروز فرمود آنگاه آن را در هم پیچید و هم اکنون نزد ماست.آن را کسی نمی‌گشاید تا آنکه قائم قیام کند وقتی قیام نمود آن را باز می‌کند»[۲]
اما خاتم سلیمان، درباره‌اش چنین روایت شده که وقتی آن را دردست می‌‌کرد خدای متعال برای وی باد و پرندگان و فرشتگان را مسخّر می‌فرمود. اما سنگ وعصای موسی، خدای تعالی می‌فرماید:«آن هنگام که موسی برای قومش از خدا آب خواست به وی گفتیم با عصای خود به سنگ بزن پس از آن دوازده چشمه جوشیدن گرفت هریک از مردم آبشخور خود را می‌دانستند.»[۳]
خدای سبحان چنین می‌فرماید:« به موسی وحی کردیم که عصای خود را بیفکن ناگهان به بلعیدن آنچه که آنان به دروغ ساخته بودند پرداخت»[۴]
حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرمود:« عصای موسی چوب درخت یاس بود از درخت‌های بهشتی وقتی موسی به سوی مَدیَن می‌رفت جبرئیل آن را برایش آورد.»[۵]
حضرت امام باقر (علیه السّلام) می‌فرماید:« وقتی که قائم خروج کند… با خود سنگ موسی بن عمران را ـ که صخره‌ای به قدر بار شتر و بس سنگین است ـ حمل نماید در هیچ منزلی فرود نمی‌آید، مگر آنکه چشمه‌ها برایش جوشیدن گیرد.» [۶]
امام صادق (علیه السّلام) به یعقوب بن شعیب فرمودند:«می‌خواهی پیراهن قائم را ـ که با آن قیام می‌کندـ به تو نشان دهم؟» عرض کرد: آری، آن حضرت صندوقچه‌ای را خواستند آن را باز کرده پیراهنی از کرباس از آن بیرون کشیدند. سرآستین چپ پیراهن خونین بود سپس فرمودند:«این پیراهن رسول الله (صلی الله علیه و آله) است همان که در روزی که دندانهای پیامبر شکست[۷] برتن رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) بود قائم با همین پیراهن قیام می‌کند.»
یعقوب بن شعیب می‌گوید:«خون را بوسیدم و آن را بر چهره نهادم حضرت آن راپیچیدند و دستور بردن آن را دادند.»[۸]
۲٫ حضرت امام صادق (علیه السّلام) به مفضّل بن عمر فرمودند:« آیا می‌دانی پیراهن یوسف چه بود؟ (مفضل گوید:) عرض کردم: خیر. فرمود: زمانی که برای ابراهیم (علیه السّلام) آتش افروخته شد،جبرئیل برایش پیراهنی آورد و به تن او پوشاند و وجود این پیراهن باعث شد که گرما و سرما به او آسیب نرساند. وقتی که مرگش رسید آن را در بازوبندی قرار داده بر(بازوی) اسحاق آویخت، اسحاق نیزآن را بر (بازوی) یعقوب و او آن را و قتی یوسف متولد گردید بر (بازوی) او آویخت و در بازوی یوسف بود تا اینکه کار وی آن گونه شد. هنگامی که یوسف (علیه السّلام) آن را از آن بازوبند بیرون آورد یعقوب بویش را استشمام نمود و این سخن خداوند است که «من بوی یوسف را استشمام می‌کنم، اگرکه مرا تخطئه ننمایید»پس آن پیراهن از بهشت بود.
عرض کردم: فدایت شوم ! این پیراهن به نزد چه کسی رفت؟ فرمود: نزد اهلش. آن پیراهن وقتی که قائم قیام کند با وی خواهد بود. سپس فرمود: هر پیامبری که عملی یا چیز دیگری به ارث نهاد به آل محمد ـ علیهم السّلام ـ رسید. [۹]
۳٫ حضرت صادق (علیه السّلام) می‌فرماید:«… بر تن او پیراهن رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است؛همان پیراهنی که در روز احد با پیامبر بود. دستارش«سحاب» و زره رسول خدا «سابغه»[۱۰] و شمشیرپیامبر (صلی الله علیه و آله) «ذوالفقار» نیز همراهش خواهد بود.»[۱۱]
حضرت باقر (علیه السّلام) چنین فرمودند:« عصای موسی از آنِ آدم بود که به شعیب رسید، سپس به موسی بن عمران و اکنون نزد ماست، به تازگی آن را دیدم، عصائی است سبز رنگ به همان شکلی که از درخت بریده شد. اگر از آن بخواهندکه سخن گوید زبان به سخن می‌گشاید آن را برای قائم ما (علیه السّلام) آماده‌اش کرده‌اند و هرکاری که موسی با آن عصا انجام می‌داد، انجام دهد، عصا نیز هر چه به وی امر شود انجام می‌دهد و هر وقت او را بیفکنند با زبانش آنچه را که دشمن ساخته است خواهد بلعید.[۱۲]
اقدامات حضرت مهدی (علیه السّلام) در مکه مکرمه :
در پی انجام بیعت برای حضرت مهدی (علیه السّلام) ، امام (علیه السّلام) پس ازآنکه حکومت سابق سقوط کرد و نابود شدـ بساط حکومت را در مکه می‌گسترانند و بر مراکز قدرت تسلط می‌یابند. در آن روز دولت وقت توان آن را که در برابر حضرت مهدی (علیه السّلام) مقاومت کند ندارد و از برخی از احادیث استفاده می‌شود که مکه تسلیم می‌گردد و آن حضرت به طو رکامل بر آن شهر استیلا می‌یابند. در آن شهر حضرت مهدی (علیه السّلام) به انجام کارهائی اقدام می‌فرمایند که برخی از آنها را ـ که دراحادیث ذکرشده است ـ ذیلاً یادآور می‌گردیم.
۱٫ برگرداندن مسجدالحرام به صورت اولیه:
حضرت امام صادق (علیه السّلام) می‌فرمایند:«زمانی که قائم قیام کند ساختمان مسجد الحرام را خراب می‌کند تا به صورت اولیه برگردد. مقام را نیز به محلی که قبلا ً بوده برمی‌گرداند.»[۱۳]
مسجد الحرام پس از وفات رسول خدا(صلی الله علیه و آله) تاکنون مرتباً وسعت یافته مساحت‌های فراوانی از تمام جوانب به آن اضافه گردیده است ولی با وجود آن هنوز به اندازه قبلی ـ که حضرت ابراهیم (علیه السّلام) ساخته بود نرسیده‌ است زیرا که اساس قدیم آن از «حَزْوَرَه»[۱۴]بوده که اکنون در «مسعی» بین صفا و مروه قرار دارد.
از حضرت امام صادق (علیه السّلام) درباره اضافاتی که در مسجدالحرام واقع شده است سؤال کردند که آیا جزء مسجد است یا نه؟ آن حضرت پاسخ فرمودند:« آری … آنان هنوز آن را به اندازه مسجدی که ابراهیم و اسماعیل ـ علیهماالسّلام ـ ساخته بودند نرسانده‌اند.»[۱۵] و نیز حضرت فرمودند:«خطّ ابراهیم (علیه السّلام) درمکه بین حَزْوَرَه تا مسعی است. اندازه خط کشیدن ابراهیم (علیه السّلام) همان است .»[۱۶]
وقتی حضرت مهدی (علیه السّلام) ظاهر شوند، دیوار محیط بر مسجدالحرام امروزی را خراب کرده دیوار تازه‌ای بر پایه دیوار نخستین می‌سازند و این باعث سهولت طواف خواهد شد؛ به ویژه آنکه تعداد حاجیان در زمان ظهور حضرت به دهها میلیون نفر خواهد رسید.
۲٫ برگرداندن مقام ابراهیم به جایگاه نخست:
قبلاً گفتیم که حضرت صادق (علیه السّلام) فرمودند:« زمانی که قائم قیام نماید… مقام ابراهیم را به همان محلی که بوده است برمی‌گرداند.»
مقام ابراهیم سنگی است که حضرت ابراهیم خلیل الرّحمان ـ وقتی که خانه کعبه را بنا می‌فرمودـ برآن سنگ ‌ایستاد. این مقام در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مجاور کعبه بود. وقتی عمربن خطاب زمامدار شد، مقام ابراهیم را از مکانش منتقل ساخت و محلّش را تغییر داد.
زمانی که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) زمام حکومت را پس از کشته شدن عثمان به دست گرفت، تصمیم گرفت که هر زیاده و بدعتی را از دین بردارد و همه چیز را به همان صورتی که در زمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) بود برگرداند. از آن جمله مقام را به جای نخستینش در مجاورت کعبه برگرداند؛ ولی منافقان و دشمنان آن حضرت ـ که در برابر هر نوع قدم اصلاحی آن حضرت می‌ایستادندـ قیام کردند؛ لذا مولا (علیه السّلام) بهترآن دیدندکه با توجه به مسائل مهم‌تر، قضیه را تا زمان دیگر مسکوت نهند. این بود که مقام ابراهیم تا امروز در غیر محلّ خود باقی مانده است.
ازجمله اقداماتی که حضرت در مکه انجام می‌دهند، برگرداندن مقام ابراهیم به محل اول آن در جوارکعبه مکرمه است. این مطلب نیز برای تسهیل طواف حجّاج انجام می‌پذیرد؛ زیرا در آن صورت طواف بین رکن و مقام واجب نخواهد بود بلکه طواف گرد خانه فقط کفایت می‌کند و هر قدرکه حجاج به هنگام طواف از خانه کعبه دور شوند مانعی نخواهد داشت.

پی نوشت ها:

[۱] . غیبت نعمانی،باب ۱۳ ، حدیث ۲۸ .
[۲] . همان باب ۱۹ حدیث ۲
[۳] . سوره بقره، آیه ۶۰
[۴] . سوره اعراف، آیه ۱۱۷
[۵] . غیبت نعمانی باب ۱۳ ،حدیث ۲۷
[۶] . همان ، حدیث ۲۹
[۷] . دندانهای آن حضرت روز جنگ احد شکست.
[۸] . غیبت نعمانی،باب ۱۳ ، حدیث ۴۲
[۹] . (بحار الانوار ج۵۲، ص ۳۲۷ ـ۳۲۸ به نقل از کمال الدین و نیز علل الشرایع باب ۴۵ ،ج۲ )
[۱۰] . از مطالب جالبی که مورخان گفته‌اند این است: تمام اشیائی که مربوط به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌گردید دارای نام خاصی بود؛ مثلاً عصای ایشان به نام «ممشوق» و یکی از دستارها به نان «سحاب» و شتر ماده‌شان به نام «عضباء » نامیده می‌شد .
[۱۱] . غیبت نعمانی، باب ۱۹ ، حدیث ۲
[۱۲] . کمال الدین ، ج۲ ، باب ۵۸ ، حدیث ۲۸
[۱۳] . ارشاد
[۱۴] . حزوره اسم محلی بین صفا و مروه و جزء مسعی است .
[۱۵] . کافی (ج۴ ص ۵۲۶ =کتاب الحج باب فضل الصلاه فی المسجدالحرام و … ج۸)
[۱۶] . همان (ج۴ ، ص۲۱۰ = کتاب الحج باب حج ابراهیم و اسماعیل و … ج۱۲ و تهذیب الاحکام ج۵ ، ص۴۵۴ ، ج۲۳۱ ، دو توضیح لازم است؛ اول این که مؤلف فقید نشانی این حدیث را باب فضل الصلاه آورده‌اند اما در آنجا به جای خط، حق آمده است ثانیاً هم ایشان رحمهُ الله ـ خطَّ ابراهیمُ ضبط کرده‌اند که حالت اضافی صحیح تر می‌نماید: خطُُّ ابراهیمَ ) معنای جمله چنین است :پس مسجد قسمتی است که ابرا هیم آن را مشخص ساخت .

منبع :سید محمد کاظم قزوینی ـ امام مهدی از ولادت تا ظهور، ص۵۲۴