مناجات حضرت امیرالمؤمین علی(ع)

اعمال محراب امیر مؤمنان علیه السّلام:

در مکانى که امیر مؤمنان علیه السّلام را ضربت زدند،دو رکعت نماز بخوان، و پس از سلام و تسبیح حضرت زهرا علیه السّلام بگو:

یَا مَنْ أَظْهَرَ الْجَمِیلَ وَ سَتَرَ الْقَبِیحَ یَا مَنْ لَمْ یُؤَاخِذْ بِالْجَرِیرَهِ وَ لَمْ یَهْتِکِ السِّتْرَ وَ السَّرِیرَهَ یَا عَظِیمَ الْعَفْوِ یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَهِ یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالرَّحْمَهِ یَا صَاحِبَ کُلِّ نَجْوَى یَا مُنْتَهَى کُلِّ شَکْوَى یَا کَرِیمَ الصَّفْحِ یَا عَظِیمَ الرَّجَاءِ یَا سَیِّدِی صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ یَا کَرِیمُ .

اى آن که زیبا را آشکار ساخت،و کار زشت را پوشاند،اى آن که بر معصیت سرزنش نکرد،و پرده و باطن را ندرید،اى بزرگ گذشت،اى نیکو درگذر،اى  پهناور آمرزش،اى هر دو دست به رحمت گسترده،اى صاحب هر راز،اى نهایت هر شکایت  اى بزرگوار چشم پوش،اى بزرگ امید،اى آقاى من،بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست،و با من آن کن که تو شایسته آنى اى کریم.

مناجات حضرت امیر المؤمنان علیه السلام

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ مَالٌ وَ لا بَنُونَ إِلا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلا وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَ الْأَقْدَامِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا یَنْفَعُ الظَّالِمِینَ مَعْذِرَتُهُمْ وَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّارِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ لا تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَیْئا وَ الْأَمْرُ یَوْمَئِذٍ لِلَّهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ ،

خداى از تو امان مى  خواهم،روزى که سودى ندهد مال و فرزندان  مگر کسى که ولى به تمام معنى سالم نزد خدا آرد،و از تو امان مى خواهم روزى که ستمکار مى گزد هر دو دستش را،و مى گوید اى کاش همراه پیامبر راه خدا را انتخاب مى کردم،و از تو امان مى خواهم روزى که شناخته شوند گناهکاران  به نشانه هایشان،و به پیشانیها و قدمها بگیرندشان و از تو امان مى خواهم روزى که کفایت نمى کند پدرى از فرزندش،و نه فرزندى کفایت کننده است از پدرش به هیچ وجه،البته وعده خدا حق است.و از تو امان مى خواهم  روزى که عذرخواهى ستمکاران سود نمى دهد،و بر ایشان است لعنت،و عذاب و شکنجه سراى آخرت و از تو امان میخواهم  روزى که کسى براى کسى اختیار چیزى را ندارد،و اختیار همه چیز در آن روز براى خداست،و از تو امان مى  خواهم روزى که انسان فرار مى کند از برادر و پدر و مادر و همسر و فرزندانش،

لِکُلِّ امْرِى ءٍ مِنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ وَ أَسْأَلُکَ الْأَمَانَ یَوْمَ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذَابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ وَ صَاحِبَتِهِ وَ أَخِیهِ وَ فَصِیلَتِهِ الَّتِی تُؤْوِیهِ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمِیعا ثُمَّ یُنْجِیهِ کَلا إِنَّهَا لَظَى نَزَّاعَهً لِلشَّوَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَوْلَى وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْعَبْدَ إِلا الْمَوْلَى مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَمْلُوکَ إِلا الْمَالِکُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الذَّلِیلَ إِلا الْعَزِیزُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَخْلُوقَ إِلا الْخَالِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْعَظِیمُ وَ أَنَا الْحَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْحَقِیرَ إِلا الْعَظِیمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّعِیفَ إِلا الْقَوِیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَقِیرَ إِلا الْغَنِیُّ ،

و براى هرکدام از آنها در آن روز کارى است،که آن  کار او را بس است،و از تو امان مى خواهم روزى که گنهکار دوست دارد،اگر بتواند از عذاب آن روز،پسرانش و همسرش و برادرش و خویشانش که او را در بر مى گیرند و هرکه در روى زمین است بها بدهد سپس این بها دادن او را نجات دهد هرگز!همانا عذاب الهى آتشى شعله ور است،برکننده پوست اعضا براى سوزاندن است!مولایم اى مولاى من،تو مولایى و من بنده ام،آیا رحم  مى کند به بنده جز مولا؟مولایم اى مولاى من،تو مالکى و من مملوکم،آیا رحم مى کند به بنده جز مولا؟مولایم اى مولاى من،تو عزیزى و من خوار،آیا رحم مى کند به خوار جز عزیز؟ مولایم اى مولاى من،تو خالقى،من مخلوق،آیا رحم مى کند به مخلوق جز خالق؟مولایم اى  مولاى من تو باعظمتى و من ناچیز،آیا رحم مى کند به ناچیز جز باعظمت؟مولایم اى مولاى  من،تو نیرومندى و من ناتوان آیا رحم مى کند به ناتوان جز نیرومند؟،مولایم اى مولاى من تو بى نیازى و من نیازمند،آیا رحم مى کند به نیازمند جز بى نیاز؟

مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ السَّائِلَ إِلا الْمُعْطِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْحَیُّ وَ أَنَا الْمَیِّتُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَیِّتَ إِلا الْحَیُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ أَنَا الْفَانِی وَ هَلْ یَرْحَمُ الْفَانِیَ إِلا الْبَاقِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّائِمُ وَ أَنَا الزَّائِلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الزَّائِلَ إِلا الدَّائِمُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْزُوقَ إِلا الرَّازِقُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْبَخِیلَ إِلا الْجَوَادُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَى وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُبْتَلَى إِلا الْمُعَافِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْکَبِیرُ وَ أَنَا الصَّغِیرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الصَّغِیرَ إِلا الْکَبِیرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْهَادِی وَ أَنَا الضَّالُّ وَ هَلْ یَرْحَمُ الضَّالَّ إِلا الْهَادِی مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْحُومَ إِلا الرَّحْمَنُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ السُّلْطَانُ،

مولایم اى مولاى من،تو عطا بخشى و من سائل،آیا رحم مى کند به سائل جز عطابخش؟مولایم اى مولاى من،تو زنده اى و من مرده  آیا رحم مى کند به مرده جز زنده؟،مولایم مولاى من تو باقى هستى و من فانى،آیا رحم مى کند به فانى جز باقى؟،مولایم اى مولاى من تو پاینده اى و من از بین رونده،آیا رحم مى کند به از بین رونده جز پاینده؟مولایم اى مولاى من،تو روزى دهنده اى و من روزى داده شده،آیا رحم مى کند به روزى داده شده جز روزى  دهنده؟مولایم اى مولاى من،تو جودمندى و من بخیل،آیا رحم مى کند به بخیل جز جودمند؟مولایم اى  مولاى من،تو عافیت بخشى و من گرفتار،آیا رحم مى کند به گرفتار جز عافیت بخش؟مولایم اى مولاى من  تو بزرگى و من کوچکم،آیا رحم مى کند به کوچک جز بزرگ؟مولایم اى مولاى من،تو راهنمایى و من گمراه،آیا رحم مى کند به گمراه جز راهنما؟مولایم اى مولاى من تو رحم کننده اى و من رحم شده،آیا رحم مى  کند به رحم شده جز رحم کننده؟مولایم اى مولایم من،تو سلطانى

وَ أَنَا الْمُمْتَحَنُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُمْتَحَنَ إِلا السُّلْطَانُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الدَّلِیلُ وَ أَنَا الْمُتَحَیِّرُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُتَحَیِّرَ إِلا الدَّلِیلُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَفُورُ وَ أَنَا الْمُذْنِبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمُذْنِبَ إِلا الْغَفُورُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْغَالِبُ وَ أَنَا الْمَغْلُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَغْلُوبَ إِلا الْغَالِبُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْمَرْبُوبُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْمَرْبُوبَ إِلا الرَّبُّ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ أَنْتَ الْمُتَکَبِّرُ وَ أَنَا الْخَاشِعُ وَ هَلْ یَرْحَمُ الْخَاشِعَ إِلا الْمُتَکَبِّرُ مَوْلایَ یَا مَوْلایَ ارْحَمْنِی بِرَحْمَتِکَ وَ ارْضَ عَنِّی بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ وَ فَضْلِکَ یَا ذَا الْجُودِ وَ الْإِحْسَانِ وَ الطَّوْلِ وَ الامْتِنَانِ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ .

و من آزمایش  شده به بلاها،آیا رحم مى کند به آزمایش شده به بلاها جز سلطان؟،مولایم اى مولاى من تو دلیلى و رهنما و من سرگردان،آیا رحم مى کند به سرگردان جز دلیل و رهنما؟،مولایم اى مولاى من تو آمرزنده اى  و من گناهکار،آیا رحم مى کند به گناهکار جز آمرزنده؟،مولایم اى مولاى من،تو غالبى و من  مغلوب،آیا رحم مى کند به مغلوب جز غالب؟،مولایم اى مولاى من تو پرورنده اى و من  پروریده،آیا رحم مى کند به پروریده جز پرورنده؟مولایم اى مولاى من،تو بزرگمنشى و من  فروتن،آیا رحم مى کند به فروتن جز بزرگمنش؟مولایم اى مولاى من به من رحم کن به رحمتت  و به جود و کرم،و فضلت از من راضى شو،اى داراى جود و احسان و عطا و بخشندگى، به مهربانى ات اى مهربان ترین مهربانان.

مؤلّف گوید:سیّد ابن طاووس بعد از این مناجات،دعایى طولانى  از آن حضرت روایت کرده،به نام دعاى امان،مقام را گنجایش ذکر آن نیست.و همچنین در این مقام شریف  مى خوانى دعایى را که در برنامه مسجد زید ذکر مى کنیم ان شاء اللّه .آگاه باش ما در کتاب«هدیه الزائرین» به اختلاف در محرابى که محّل ضربت خوردن امیر مؤمنان علیه السّلام است اشاره کردیم،که آیا همین محراب معروف است یا آن محراب  متروک و گفتم نهایت احتیاط در این است که اعمال محراب را در هر دو محل بجا آورند یا گاهى در موضع معروف،گاهى در محّل متروک، اعمال دکّه امام صادق علیه السّلام:مقام امام صادق علیه السّلام در نزدیکى مسلم بن عقیل رحمه اللّه است،در انجا دو رکعت نماز بجاى آر،و پس از سلام و تسبیح حضرت زهرا علیها السّلام بگو:

یَا صَانِعَ کُلِّ مَصْنُوعٍ وَ یَا جَابِرَ کُلِّ کَسِیرٍ وَ یَا حَاضِرَ کُلِّ مَلَإٍ وَ یَا شَاهِدَ کُلِّ نَجْوَى وَ یَا عَالِمَ کُلِّ خَفِیَّهٍ وَ یَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیْرَ غَائِبٍ وَ یَا غَالِبا [غَالِبُ ] غَیْرَ مَغْلُوبٍ وَ یَا قَرِیبا [قَرِیبُ ] غَیْرَ بَعِیدٍ وَ یَا مُونِسَ کُلِّ وَحِیدٍ وَ یَا حَیّا حِینَ لا حَیَّ غَیْرُهُ یَا مُحْیِیَ الْمَوْتَى وَ مُمِیتَ الْأَحْیَاءِ الْقَائِمَ عَلَى کُلِّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.

اى سازنده هر ساخته،اى جبران کننده هر شکسته،و اى حاضر هر انجمن،و اى گواه هر گفتگوى نهان،و اى  داناى هر پنهان،و اى حاضر غیر غایب،و اى غالب غیر مغلوب،و اى نزدیک  غیر دور،و اى همدم هر تنها،و اى زنده آن زمان که زنده اى نبود غیز از او،اى زنده کننده مردگان  و اى میراننده زندگان،اى مراقب هرکس به آنچه انجام داده،نیست معبودى جز تو،بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست.