معرفی ده کتاب در زمینه مهدویت

پاسخ به شبهات و ارائه دلایل متقن برای رفع ابهام از ابعاد مختلف موضوع مهدویت، همواره یکی از کارهای مهمی بوده است که علمای بزرگ شیعه در برهه های مختلف تاریخی به آن اقدام کرده اند که ضمن پاسخ گویی به سؤالات و شبهات موجود، به مسئولیت خطیر خود نیز به نحو احسن عمل کرده اند.

کتاب «گفتمان مهدویت» اثر آیت ا… صافی گلپایگانی، تلاش بسیار ارزنده ای است که در آن به سؤالاتی در زمینه سه محور تشیّع، امامت و مهدویت در حدّ ضرورت و با استناد به آیات و روایات و براهین علمی و عقلی پاسخ داده می شود. عمده ترین بخش این کتاب بخش «مهدویت» است که در آن موضوعات مختلفی به صورت پرسش و پاسخ مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.

۲. دادگستر جهان

این کتاب اثر آیت ا… ابراهیم امینی است که به شیوه مناظره به نگارش درآمده است. وی در علت تألیف این کتاب می نویسد: اعتقاد به وجود مهدی موعود و امام زنده غایب یک عقیده اسلامی است… عقیده ای که به وسیله اخبار متواتر و قطعی الصدور به اثبات رسیده و قابل تشکیک نمی باشد، ولی بسیاری از مسائل مربوط به آن نیاز به تحقیق و بررسی دارد، از قبیل طول عمر، غیبت طولانی، علت غیبت و…

در این باره اشکالات زیادی از سوی مخالفان به صورت کتبی و شفاهی در بین قشر جوان و تحصیل کرده القا می شد که نیاز به پاسخ گویی داشت.

در بخش های مختلف کتاب مباحثی از جمله آغاز عقیده به مهدی، مهدی در ادیان، فلسفه غیبت، علائم ظهور، جهان در عصر مهدی و… مورد بحث و بررسی قرار می گیرد که مجموعه مطالب در سیصد و چهل صفحه تنظیم و منتشر شده است.

۳. حکومت جهانی مهدی(ع)

این کتاب، اثر حضرت آیت الله مکارم شیرازی است. ایشان در این کتاب به سؤالات مطرح شده در زمینه حکومت امام مهدی(ع) اشاره ای داشته، سپس سعی می نماید تا به دور از هرگونه تعصب و گرایش های افراطی و پیش داوریهای غیرمنطقی به پرسش های مطرح، پاسخ مناسب ارائه نماید. نویسنده مجموعه مطالب خود را در دو بخش روش حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) و راه پیروزی امام عصر(ع) ارائه کرده است و در طی این دو بخش به شبهات و سؤالات موجود پاسخ می دهد، از جمله این که چرا آینده جهان روشن است؟ چرا انسان با وجود بدبختی ها و مشکلات بسیار باز به آینده امیدوار است؟ و نیز قسمت پایانی کتاب را به بحث از مدعیان دروغین مهدویت اختصاص داده است.

۴. نگاهی تحلیلی به زندگانی حضرت مهدی(ع)

این اثر را دبیرخانه دایمی اجلاس دوسالانه بررسی ابعاد وجودی حضرت مهدی(ع) منتشر ساخته است. در مقدمه کتاب و در معرفی این اثر آمده است:

کتابی که از نظر شما خوانندگان گرامی می گذرد، مجموعه ای است درباره معارف اسلامی و بحثهای اعتقادی مربوط به مهدویت که در عین مختصر بودن از جامعیت نسبی نیز برخوردار است. در این کتاب، مباحث مختلفی از جمله آثار اخلاقی انتظار، فواید و نقش سازنده انتظار از بعد اجتماعی، ویژگی های حضرت ولی عصر(ع)، ابعاد و ویژگی های حکومت جهانی، شبهات مربوط به مادر حضرت مهدی(ع)، شواهد ولادت حضرت مهدی(ع)، حکمت و دلایل غیبت در طی صد و هفتاد و پنج صفحه تنظیم و ارائه شده است.

۵. ظهور نور

این کتاب ترجمه «الشّموس المضیئه فی الغیبه و الظهور و الرجعه» نوشته علی سعادت پرور است که آن را سیدمحمدجواد وزیر فرد با قلمی روان و شیوا ترجمه نموده اند. همان گونه که مؤلف در مقدمه می نویسد: در این کتاب با تکیه بر آیات قرآن و روایات پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره زندگانی حضرت قائم(ع) و وقایع مربوط به آن توضیحاتی ارائه می شود.

مؤلف مجموعه مباحث را در ضمن چهارباب که هر باب مشتمل بر چند فصل است، در طی دویست و نود و سه صفحه به شرح ذیل تنظیم و ارائه نموده است.

باب اوّل: مسائل مربوط به قبل از غیبت صغر

باب دوم: روایات دوره غیبت صغرا و کبر

باب سوم: وقایع زمان ظهور تا رجعت

باب چهارم: رجعت

۶. سیمای آفتاب

مؤلف این کتاب دکتر حبیب اللهی طاهری است، وی در معرفی این اثر در مقدمه می نویسد در این کتاب کوشش شده است که مسایل مربوط به وجود نازنین امام زمان(عج) با سبکی خاص و شیوه ای نوین و تا حدودی با موشکافی های دقیق و گاه با طرح سؤال و جواب به گونه ای که شبهه ای باقی نماند، مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. مجموعه مطالب کتاب در بخش کلی در قالب سی و پنج درس که هر یک به منزله یک فصل جداگانه ای هستند، در پانصد و چهل و سه صفحه به شرح ذیل تنظیم و طبقه بندی شده است. بخش اوّل امامت عامه، که در این قسمت مباحثی چون لزوم شناخت امام، نیاز جامعه به وجود امام و شرایط و اوصاف امام ما عصمت امام و نصب امام و اعتقاد به دوازده امام ارائه می شود.

بخش دوم: امامت خاصه که در این بخش عناوینی چون مصلح کل، مهدویت در اسلام، کلمات معصومین و حضرت مهدی، اوصاف حضرت مهدی، نسب حضرت مهدی، ولادت حضرت مهدی، غیبت و فلسفه آن، دلایل ولایت فقیه، وظایف شیعیان در زمان غیبت و انتظار فرج، نشانه های ظهور، حکومت واحد جهانی، رحلت و… به چشم می خورد.

۷. صحیفه المهدی(ع)

مؤلف این کتاب آقای جواد قیّومی اصفهانی است؛ وی با استناد به منابع و مأخذ روایی معتبر، مجموعه ای از دعاها و زیارات و کلماتی را که به امام عصر(ع) منتسب است، جمع آوری کرده و پس از تنظیم آنها مقدمه ای بر آن افزوده است. این کتاب ارزشمند در سیصد و نود صفحه و یک مقدمه و چهار فصل کلی به شرح ذیل چاپ و منتشر شده است.

در مقدمه موضوعاتی مانند ولادت، امامت، غیبت امام زمان(ع) و وظیفه منتظران و… مورد بحث و بررسی قرار می گیرد؛ در فصل اوّل که عمده ترین بخش کتاب حاضر است، مجموعه ای از نیایش ها و ادعیه آن حضرت در طی ده بخش ارائه می گردد؛ در فصل دوم گزیده ای از پیام ها و سخنان آن حضرت به چشم می خورد، فصل سوم به اشعاری در زمینه مدح و منقبت امام مهدی(ع) اختصاص دارد و بخش چهارم نیز که قسمت پایانی کتاب است به فهرستهای مختلف و منابع و مأخذ مطالب کتاب اختصاص داده شده است.

۸. آشنایی با امام زمان(ع)

این کتاب ترجمه بخش سوم کتاب ارزشمند «اعیان الشیعه» از علامه بزرگوار سیّد محسن جبل عاملی است. این کتاب در هفت فصل به شرح ذیل تدوین شده است: فصل اوّل زندگی نامه حضرت مهدی(ع) و نیز ویژگی های جسمانی و خلق و خوی و سیره عملی آن حضرت مورد بررسی قرار می گیرد؛ در فصل دوم به مسأله غیبت و وقایع دوران غیبت صغرا و معرفی نایبان خاص امام(ع) پرداخته می شود؛ در فصل سوم، شباهت های مختلف امام زمان(ع) به پیامبران الهی مورد اشاره قرار می گیرد؛ در فصل چهارم با استناد به براهین عقلی و نقلی مسأله امامت و زنده بودن و قیام حضرت مهدی(ع) به اثبات می رسد؛ در فصل پنجم چند حکایت از حکایات تشرّف یافتگان به محضر امام عصر(ع) ذکر می شود؛ و در فصل ششم بخشی از نشانه ها و علامت های ظهور مورد اشاره قرار می گیرد؛ و بخش پایانی کتاب که با عنوان «در کرانه ظهور» ارائه می شود، مسائلی مانند روز ظهور، مکان ظهور و مدت حکومت و ویژگی های جهان در عصر ظهور و… مورد بررسی قرار می گیرد.

۹. خورشید مغرب

این کتاب سالها پیش توسط استاد محمدرضا حکیمی با هدف تبیین ابعاد مختلف معارف مهدویت تألیف شده است. نویسنده با قلمی روان و شیوا و نیز استدلال های محکم و معتبر به شبهات و سؤالاتی که از طرف افراد مختلف، از جمله علمای مذاهب گوناگون مطرح شده است، مطالبی بیان می کند، از جمله مباحثی که در این اثر به صورت نسبتا مبسوط به آنها پرداخته شده است؛ عبارت است از مسأله تولد امام مهدی(ع) از طریق بررسی اقوال مختلف، شرایط دوران ولادت و کسانی که موفق به دیدار آن حضرت در روزهای نخستین تولد شدند و… تبیین سیرت و شمایل حضرت مهدی(ع) آن گونه که در روایات شیعه و سنی وارد شده است یا امام مهدی(ع) در کتب پیشینیان، و نیز مسلمانان، به ویژه در قرآن کریم.

افزون بر مطالب مذکور موضوعاتی از جمله مسأله طول عمر، انتظار، ضرورت حاکمیت احکام دینی در این کتاب به صورت مناسب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

۱۰. امام مهدی(ع) از ولادت تا ظهور

این کتاب را مؤلف با هدف پاسخ به برخی از شبهات مخالفان مسأله مهدویّت به نگارش درآورده اند. در این کتاب درباره معرفی نسب و خاندان امام مهدی(ع) نویدهای قرآن و اهل بیت(ع) درباره ظهور امام زمان(ع)، وقایع تولد و چگونگی وقوع مسأله غیبت، معرفی سفیران چهارگانه دوران غیبت صغرا، مسأله دیرزیستی امام(ع)؛ نشانه های ظهور و زمان ظهور و مدت حکومت امام(ع) و ویژگی های آن، و نیز جهان بعد از امام مهدی(ع) مطالبی بیان شده است و در هر قسمت ضمن اشاره به اشکالاتی که علمای مختلف دارند، پاسخ های مفصلی ارائه شده است. این کتاب در بیست و چهار فصل و هشتصد و سی صفحه تنظیم و منتشر شده است.

منبع :گلبرگ – آبان ۱۳۷۹، شماره ۸