کامل الزیارات

مولف

شیخ ابو القاسم، جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن مسرور بن قولویه قمى( متوفاى ۳۶۷ هجرى).

نام هاى کتاب

نجاشى از این کتاب به« الزیارات» تعبیر مى کند و شیخ در کتاب فهرست از آن تعبیر به« جامع الزیارات» کرده است.

مشهورترین نام آن« کامل الزیاره» مى باشد اگر چه به آن« کامل الزیارات» و« کتاب المزار» نیز گفته اند و در چاپ کتاب هم نام« کامل الزیارات» براى آن انتخاب شده است.

موضوع

کتاب کامل الزیارات مجموعه روایاتى از ائمه علیهم السلام درباره شیوه زیارت حضرت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و دیگر امامان و امامزادگان علیهم السلام و ثواب و فضل آن مى باشد.

ویژگى کتاب

از ویژگى هاى مهم این کتاب توثیق عام روات آن است یعنى ابن قولویه در آغاز کتاب تمام روات آنرا توثیق کرده و این کمکى بزرگ براى توثیق بسیارى از روات شیعه است که نامى از آنها در کتاب هاى رجالى نیامده یا توثیق نشده اند.

انگیزه نگارش

راویان بزرگ شیعه در قرن هاى اولیه اسلام با همت و تلاش والاى خود سعى در زنده نگه داشتن یاد و سخنان ائمه معصومین علیهم السلام داشتند و در این راه از هیچ کوششى فروگزار نکردند. آنان تمام عمر خود را صرف شنیدن و نقل و نوشتن روایات آن امامان بزرگوار کرده اند.

مؤلف این کتاب نیز یکى از چهره هاى درخشان روات شیعه است. وى انگیزه نگارش کتاب کامل الزیارات را این گونه بیان مى فرماید:

« من این کتاب را براى تقرب به درگاه الهى و پیامبر و على و فاطمه و ائمه صلوات الله علیهم اجمعین و نشر زیارت آن بزرگواران در میان برادران مؤمنم نگاشتم.»

ارزش کتاب

کتاب کامل الزیارات گنجینه اى ارزشمند درباره شیوه زیارت خاندان عصمت و طهارت مى باشد که از ائمه معصومین علیهم السلام به ما رسیده است.

این کتاب از مهم ترین منابع روایى ما در این زمینه و یکى از معتبرترین مراجع کتب دعا و زیارات متأخرین مانند« مفاتیح الجنان» شیخ عباس قمى مى باشد.

اعتبار کتاب

این کتاب از معتبرترین کتاب هاى روایى شیعه است که در طول هزار سال که از زمان نگارش آن مى گذرد پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه واقع شده و روایات آن در منابع مهم روایى شیعه نقل شده و به آنها استناد شده است.

کلام علامه مجلسى  علامه مجلسى درباره این کتاب مى فرماید:« کتاب کامل الزیارات از اصول معروف و مشهور میان فقهاى شیعه مى باشد».

تعداد احادیث

کتاب کامل الزیارات شامل ۷۵۵ حدیث است که در ۱۰۸ باب آمده اند.

عناوین

این کتاب داراى موضوعاتى است مانند:

۱- ثواب زیارت حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم.

۲- آگاهى فرشتگان از شهادت امام حسین علیه السلام.

۳- چگونگى نماز در حرم امام حسین علیه السلام.

۴- شیوه زیارت حرم امام موسى کاظم و امام جواد علیهما السلام.

۵- شیوه زیارت ائمه علیهم السلام.

و مباحث ارزشمند دیگر.

نسخه هاى خطى

۱- نسخه اى در کتابخانه کاشف الغطا در نجف اشرف.

۲- نسخه اى در کتابخانه آیت الله خوانسارى.

۳- نسخه اى در کتابخانه سید حسن صدر، صاحب کتاب تأسیس الشیعه.