عدم قبولی نماز با نپرداختن زکات دلیل بر اهمیت زکات

اشاره:

زکات یکی از مهمترین عبادات خداوند است که در قرآن و احادیث بر آن تأکید شده است. این عمل اقتصادی به قدری از اهمیت برخوردار است که اگر پرداخت نشود باعث عدم قبولی نماز می گردد. در احادیث و  روایان به این مسئله تأکید گردیده است که در این نوشته به آن اشاره شده است.

بیش از ۳۰ آیه از آیات قرآن اشاره به زکات دارند که بیشتر آنها نیز همراه با نماز ذکر شده اند(۱) که این اهمیت و جایگاه زکات را در اسلام مشخص می کند. البته آیاتی که به نحوی با مسئله زکات مرتبط می باشند بسیارند و روایات بسیاری نیز در این زمینه وارد شده ولی برای تبیین بحث ما فقط به چند روایت که در زمینه اینکه کسی نماز بخواند و زکات ندهد اشاره می کنیم امید است که با پیروی از فرمایشات ائمه معصومین(ع) در این دنیا، سعادت و رستگاری در آخرت را برای خویش مهیا سازیم.

شیخ صدوق در کتاب الخصال خویش روایتی را از پیامبر اکرم(ص) نقل میکند که آنحضرت می فرمایند: از هشت نفر نماز قبول نمی شود یکی از آن هشت نفر کسی است که زکات نمی دهد.(۲)
در روایتی دیگر امام رضا(ع) می فرمایند: همانا خداوند عزوجل به سه چیز همراه با سه چیز دیگر امر کرده است: خداوند به نماز و زکات در کنار هم امر نمود پس هرکس نماز بخواند و زکات ندهد از چنین شخصی نماز قبول نمی شود و … الخ(۳).
از حضرت علی(ع) روایت شده که فرمود: کسی که از زکات دادن امتناع کند خداوند نمازش را قبول نمی کند.(۴)
پیامبر اکرم(ص) فرمودند: نماز کامل نمی شود مگر با دادن زکات …. کسی که زکات ندهد، نمازش نیز قبول نیست.(۵)

با وجود چنین روایاتی که تعداد آنها بسیار است آیا می توان به کسی که نماز میخواند ولی زکات نمی دهد، نمازگزار گفت؟ شاید اینگونه نمازها، تکلیف را از ما ساقط کند و در دنیا نمازی در ذمه خود نداشته باشیم ولی در آخرت یک رکعت از چنین نمازهایی به درد ما نمی خورد که هیچ، در مقابل به خاطر عدم پرداخت زکات مورد غضب الهی قرار می گیریم چرا که حضرت علی(ع) فرمودند: خدا را خدا را در رابطه با زکات، چرا که دادن زکات غضب الهی را برطرف می کند.(۶)

وقتی از امام باقر(ع) در رابطه با آیه ۱۸۰ سوره آل عمران می پرسند، آن حضرت می فرمایند: کسی نیست که از زکات مال خود شیئی را نپردازد مگر اینکه خداوند متعال آن شیئی را به طوقهائی از آتش مبدل می کند سپس به او گفته می شود همانطور که در دنیا به هیچ قیمت، این اموال را از خود دور نمی کردی، اکنون آنها را بردار و بگردن خود بیفکن.(۷)

مسئله زکات امروز در جامعه اسلامی به علت مال پرستی و مال دوستی کم رنگ شده است و همین بی اعتنایی نسبت به زکات باعث مشکلات زیادی اقتصادی و اجتماعی در جوامع اسلامی گردیده است.

پی نوشت:

۱. برای مثال آیات ۴۳ و ۸۳ و ۱۰۰ و ۱۷۷ و ۲۷۷ سوره بقره.
۲. شیخ صدوق، کتاب الخصال، منشورات جامعه المدرسین فی الحوزه العلمیه قم مقدسه، ۱۴۰۳ هـ ق (۱۳۶۲ هـ ش) باب الثمانیه، ص ۴۰۷.
۳. علامه مجلسی، بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۰۳ هـ ق. ج ۹۳، ص ۱۲.
۴. بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۲۹.
۵. همان، ج ۹۳، ص ۲۹.
۶. همان، ج ۹۳، ص ۲۰.
۷. آیت ا… مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۰، هـ ش، ج ۳، ص ۱۹۰ و ۱۹۱، و نیز محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۴۰۳ هـ ، ج ۴، ص ۲۲۲ و نیز بحارالانوار، ج ۹۳، ص ۲۰.

منبع: نرم افزار پاسخ ۲ مرکز مطالعات حوزه.