ساختار حکومت جهانی حضرت مهدی (عج)

چکیده

حکومت دینی و الهی نیاز به حاکم الهی دارد. اجرای عدالت خداوند بر روی زمین بدون امام معصوم و کارگزاران متعهد و متدین او امکان پذیر نیست. مذهب شیعه با توجه به آیات و احادیث نبوی و معصومین (علیهم السلام) بر این اصل اعتقاد دارد که حکومت جهانی خداوند توسط امام مهدی (عج الله فرجه) محقق خواهد گردید. حکومت مهدوی تنها حکومتی است که می تواند عدالت را آنگونه که خداوند می خواهد بر زمین گسترش داده و  مردم را از لذت آن بهرهمند می سازد. از این رو شیعیان منتظر ظهور مهدی صاحب الزمان هستند.

اداره کشوری به گستردگی تمام دنیا کار دشواری است که تنها با برخورداری از یک رهبری الهی و کارگزارانی دلسوز و متعهد و معتقد به نظام الهی و حاکمیت اسلام امکان پذیر است، آن هم در شرایطی که دنیا وارث انبوهی از نابسامانی ها است و میلیون ها معلول و بیماری جسمی و روانی وجود دارد، هاله ای از ویرانی ها بر دنیا سایه افکنده و ناامنی همه جا را فرا گرفته و ظلم و ستم و بی عدالتی همه جا را پر کرده است، شهرها در اثر جنگ و نبرد به ویرانه هایی تبدیل گشته و نابودی کشت زارها در اثر آلودگی محیط زیست و خشک سالی های پی در پی، کمبود ارزاق و مواد غذایی را به دنبال داشته است. با وجود همه گرفتاری ها و بدبختی ها که دامنگر بشریت و انسانیت شده، سرانجام روزگاری فرا می رسد که عدل و عدالت به دست توانای مرد الهی و دادگستر بی بدیل به اراده و مشیت الهی در روی زمین مرده از ستم و بی عدالتی پیاده می شود و این وعده الهی: «واعلموا ان الله یحی الارض بعد موتها»(۱) (بدانید و آگاه باشید که خداوند زمین را پس از مرگش زنده می گرداند) تحقق خواهد یافت چنانچه امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه کریمه فرمود: «خداوند زمین را با حضرت قائم زنده می گرداند، آن حضرت در زمین به عدالت رفتار می کند و زمین را با گسترش عدالت زنده می نماید، پس از آن که در اثر گسترش ستم مرده بود»(۲) و نیز از امام صادق (علیه السلام) روایت شده که فرمود: «به خدا سوگند، به طور حتم عدالت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ به درون خانه ها و اتاق های شان نفوذ می کند، هم چنان که سرما و گرما در آن وارد می شود»(۳)

آن گونه که از روایات استفاده می شود نهضت مقدس آن حضرت بر اساس فرمان الهی از مکه شروع می شود که با ۳۱۳ نفر انسان برگزیده و افراد شایسته به مدینه و عراق و سایر نقاط قدم می گذارند و بر طبق برنامه ای که دارند تمام جهان را تسخیر و با قتل دجال، جهان برای همیشه زیر لوای حضرت اش و خاندان نبوت قرار می گیرد. ساختار نهضت جهانی و حکومت اسلامی و فراگیر آن بزرگوار بر اساس روایات و هم چنین مثل خیلی از نهضت ها دارای چهار رکن اساسی خواهد بود:

الف. رهبری و ریاست نهضت و حکومت که براساس برخی از روایات مرکز و پایتخت آن در شهر کوفه در عراق خواهد بود.

از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که فرمود: «گویا می بینم که قائم آل محمد با خانواده اش در مسجد سهله فرود آمده است … همانجا که منزلگاه ادریس پیامبر بوده است و هیچ پیامبری بر انگیخته نشده مگر آن که در آن مسجد نماز گزارده است کسی که در آن اقامت کند مانند کسی است که در خیمه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بوده است، هیچ مرد و زن مومنی نیست، مگر آن که دلش به سوی آن مسجد است … آن گاه که قائم ما قیام کند، خداوند انتقام رسولش و همه ما را از دشمنان خواهد گرفت.»(۴)

و نیز از امام باقر (علیه السلام) نقل شده که فرمود: «سرزمین کوفه که جایگاه پاکی است و در آن مسجد سهله قرار دارد و مسجدی که همه پیامبران در آن نماز خوانده اند و از آن جا عدالت الهی پدیدار می گردد و قائم خداوند و قیام کنندگان پس از او همان جا خواهند بود…»(۵) از مجموع روایات استفاده می شود که شهر کوفه پایگاه اصلی فعالیت ها و مرکز فرمانروایی امام زمان (علیه السلام) خواهد بود و امام (علیه السلام) با رهبری معصومانه و با روح والا و کمالات علمی و معنوی و فضائل عظیم اخلاقی از آن جا تمام حوادث و جریانات کشور پهناور زمین را زیر نظر می گیرد و تمام نقاط زمین برایش مانند کف دست می گردد، اصحاب و یارانش نیز از فاصله های دور و از اقصی نقاط عالم وی را مشاهده می کنند و با او سخن می گویند(۶) و امام (علیه السلام) با علم و دانشی که خدا به او عطا فرموده و با تدبیر و مدیریت بی نظیری که دارد نه تنها تسلط و حاکمیت ظاهری بر جهانیان و جهان خواهد داشت بلکه حکومت بر دل ها نیز دارد چنانچه از رسول خدا روایت شده که فرمود: «شما را به مردی از قریش بشارت می دهم که ساکنان آسمان و زمین از خلافت و فرمانروایی او خشنودند»(۷)

ب. وزراء و مجریان اهداف نهضت: طبیعی است که در حکومتی که امام مهدی (علیه السلام) رهبری آن را به عهده دارد، کارگزاران و مسئولان حکومت نیز باید از بزرگان و نیکان امت باشند. از این رو می بینیم «در روایات ترکیب دولت امام مهدی (علیه السلام) را از پیامبران، جانشینان آنان، تقوا پیشگان و صالحان روزگار و امت های پیشین و از سران و بزرگان اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) بیان می کند که نام برخی از آنان بدین گونه اند: حضرت عیسی (علیه السلام) ، هفت نفر از اصحاب کهف، یوشع وصی موسی (علیه السلام) ، مومن آل فرعون، سلمان فارسی، ابو دجانه انصاری، مالک اشتر نخعی و قبیله همدان»(۸) بهر حال به نظر می رسد که افراد و یاران خاص حضرت که ۳۱۳ نفر انسان پولادین هستند که مهذب و خود ساخته و دارای فضایل انسانی و بلکه انسان های کامل اند، سمت فرماندهی لشکر، وزارت، قضاوت و استانداری را دارند و در قرآن و روایات اوصاف آن ها آمده است.

ج. برنامه، مرام نامه و قانون اساسی: برنامه و قانون حکومت جهانی امام زمان (علیه السلام) قرآن کریم است که با شکافتن معانی و کشف اعماق کتاب آسمانی و با آگاه بودن به علوم نهانی و آسمانی و ارتباط غیبی با خداوند و خالق عالم تمام مشکلات جهان و جهانیان را حل می کند و احکام الهی را آنگونه که هست به اجرا می گذارد.

د. بودجه: یکی از مشکلات دولت ها که در طول تاریخ با آن دست به گریبان بوده اند تأمین بودجه و معاش کافی برای اداره کشور و تأمین رفاه و آسایش برای مردم می باشد که همیشه هم ناتوان بوده اند هر چند سعی و کوشش فراوانی صورت گرفته است. اما در زمان امام زمان (علیه السلام) و حکومت عدل آن بزرگوار این کمبود به هیچ عنوان وجود ندارد و با پیشرفت علوم و صنایع جانبی آن، تمام زمین آباد می گردد «و وضع اقتصادی مردم، آن چنان رونق می یابد (حتی) مستحق زکات پیدا نمی شود، باران های نافع، پی در پی می بارد، تمام زمین سبز و خرم می گردد برکات و محصولات زمین زیاد می شود، اصلاحات لازم در امور (اقتصادی) به عمل می آید»(۹) بودجه های سنگینی را که در سراسر جهان صرف امور نظامی و امور بی فایده از این قبیل می شده حذف می کند، جلوگیری ازحیف و میل اموال و سوء استفاده های مادی تنظیم دقیق و صحیح بودجه و غیره از برنامه های اصلاحی آن حضرت است. آنچه توضیح داده شد اهم برنامه ها و دورنمایی از ساختار و حکومت جهانی حضرت مهدی (علیه السلام) است که به طور کلی از روایات و آیات قرآنی بدست می آید. و بالاخره نام دولت امام زمان هم دولت: کریمه، صالحان، مستضعفان، و حق،خواهد بود.

پی نوشت:

۱. بقره : ۲۵۱.
۲. شیخ صدوق، کمال الدین، ج۲، ص ۶۶۸. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۱، ص ۵۴.
۳. بحار الانوار، ج۵۲، ص ۳۶۲.
۴. بحار الانوار، ج۵۲، ص ۳۱۷ ـ کافی، ج۳، ص ۴۹۵.
۵. مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۱۶.
۶. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۳۰۴.
۷. ملاحم ابن طاوس، ص ۷۰.
۸. طبسی، نجم الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی(عج)، ص ۱۷۱.
۹. دادگستر جهان، همان، ص ۳۰۵.

منبع: نرم افزار پاسخ ۲ مرکز مطالعات حوزه.