زیارت مشترک امام هادى و امام عسکرى(علیهما السلام)

«ابن قولویه» از بعضى از ائمّه(علیهم السلام) روایت کرده که فرمود: هرگاه قصد زیارت امام هادى(علیه السلام) و امام عسکرى(علیه السلام) را نمودى بعد از غسل زیارت اگر به قبر آن دو بزرگوار رسیدى کنار قبر، و اگر رسیدن به کنار قبر برایت ممکن نشد، پشت شبکه اى که در دیوار مقابل قبر نصب شده(۱) بایست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا وَلِیَّىِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا حُجَّتَىِ اللهِ، اَلسَّلامُ

سلام بر شما اى دو ولىّ (و دو نماینده) خدا سلام بر شما اى دو حجّت خدا سلام

عَلَیْکُما یا نُورَىِ اللهِ فِى ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا مَنْ بَدا للهِِ

بر شما اى دو نور خدا در تاریکى هاى زمین سلام بر شما اى دو بزرگوارى که نمایان کرد خداوند

فى شَأْنِکُما، اَتَیْتُکُما زائِراً عارِفاً بِحَقِّکُما، مُعادِیاً لاَِعْدآئِکُما، مُوالِیاً

اراده اش را درباره شما آمده ام به زیارتتان با معرفت به حقّتان و دشمنم با دشمنانتان و دوست دارم

لاَِوْلِیآئِکُما، مُؤْمِناً بِما آمَنْتُما بِهِ، کافِراً بِما کَفَرْتُما بِهِ، مُحَقِّقاً لِما

دوستانتان را و مؤمنم به آنچه شما به آن ایمان آوردید و کافرم بدانچه شما بدان کافر شدید حق مى دانم آنچه را

حَقَّقْتُـما، مُبْطِلاً لِمَا اَبْطَلْتُـما، اَسْئَلُ اللهَ رَبّى وَرَبَّکُما، اَنْ یَجْعَلَ حَظّى

شما حق دانید و باطل دانم آنچه را شما باطل دانستید درخواست کنم از خدا پروردگار خود و پروردگار شما که قرار دهد بهره مرا

مِنْ زِیارَتِکُمَا الصَّلاهَ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاَنْ یَرْزُقَنى مُرافَقَتَکُما فِى

از زیارت شما دو بزرگوار درود بر محمّد و آلش و دیگر آن که روزى من کند رفاقت شما را در

الْجِنانِ مَعَ آبائِکُمَا الصّالِحینَ، وَاَسْئَلُهُ اَنْ یُعْتِقَ رَقَبَتى مِنَ النّارِ،

بهشت با پدران شایسته شما و از او خواهم که آزاد گرداند جانم را از آتش دوزخ

وَیَرْزُقَنى شَفاعَتَکُما وَ مُصاحَبَتَکُما، وَیُعَرِّفَ بَیْنى وَبَیْنَکُما، وَلا

و روزیم گرداند شفاعت شما و همراهى شما را و شناسایى و آشنایى برقرار کند میان من و شما و از

یَسْلُبَنى حُبَّکُما وَحُبَّ آبائِکُمَا الصّالِحینَ، وَاَنْ لا یَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ

من نگیرد دوستى شما و دوستى پدران شایسته شما را و قرار ندهد این زیارتم را آخرین بار

زِیارَتِکُما، وَیَحْشُرَنى مَعَکُما فِى الْجَنَّهِ بِرَحْمَتِهِ، اَللّـهُمَّ ارْزُقْنى حُبَّهُما،

زیارت شما و محشور گرداند مرا با شما در بهشت به رحمت خود خدایا روزیم گردان دوستى این دو بزرگوار را

وَتَوَفَّنى عَلى مِلَّتِهِما، اَللّهُمَّ الْعَنْ ظالِمى آلِ مُحَمَّد حَقَّهُمْ، وَانْتَقِمْ مِنْهُمْ،

و بمیرانم بر کیش آنان خدایا لعنت کن بر ستم کنندگان به حقّ آل محمّد و انتقام گیر از آنها

اَللّـهُمَّ الْعَنِ الاَْوَّلینَ مِنْهُمْ وَالاْخِرینَ، وَضاعِفْ عَلَیْهِمُ الْعَذابَ، وَابْلُغْ

خدایا لعنت کن بر اوّلین و آخرین آنها و دو چندان کن بر آنان عذابت را و برسان

بِهِمْ وَبِاَشْیاعِهِمْ وَمُحِبّیهِمْ وَمُتَّبِعیهِمْ اَسْفَلَ دَرَک مِنَ الْجَحیمِ، اِنَّکَ عَلى

آنها را و هم چنین پیروان و دوستان و هم مسلکانشان را به پست ترین درجات جهنم که براستى تو بر

کُلِّ شَىْء قَدیرٌ، اَللّـهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَ وَلِیِّکَ وَابْنِ وَلِیِّکَ، وَاجْعَلْ فَرَجَنا مَعَ

هر چیز توانایى خدایا شتاب کن در فرج نماینده و فرزند نماینده ات و گشایش کار ما را با ظهور و

فَرَجِهِمْ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

فرج ایشان قرار ده اى مهربانترین مهربانان.

آنگاه براى خود و پدر و مادر دعا کن و هر دعایى خواستى بخوان. سپس دو رکعت نماز زیارت در حرم مطهّر آن دو امام بجا آور و بعد از آن آنچه دوست دارى از خداوند طلب کن(۲) (بعضى نقل کرده اند که رواق پشت سر آن بزرگواران و حدود یک متر از حرم مطهر جزء مسجدى بوده که ضمیمه حرم مطهّر شده است).

یادآورى:

زیارات مشترک دیگرى نیز براى آن دو بزرگوار نقل شده، امّا با توجّه به این که زیارت جامعه کبیره (که ذکرش در اواخر بخش زیارات خواهد آمد) مصدر و مبدأش خود امام هادى(علیه السلام) است و این کلمات بلیغ و فصیح که برخوردار از همه مراتب اظهار ارادت و بیان فضایل و مکارم است، از خود آن جناب صادر شده، از ذکر زیارت مشترک دیگرى صرف نظر مى کنیم و به زائر محترم توصیه مى کنیم که زیارت پربرکت جامعه را خطاب به هر دو بزرگوار قرائت کند.

۱ این تعبیر به این جهت است که آن دو بزرگوار در خانه خود دفن شده اند خانه اى که گاهى از اوقات درش باز مى شد و شیعیان، مى توانستند وارد آن شوند و کنار قبر، زیارت کنند و گاهى بسته بود و شیعیان از بیرون، مقابل پنجره اى که در دیوار مقابل قبر بود، مى ایستادند و زیارت مى کردند، و از تعبیر فوق به دست مى آید که این وضعیّت تا زمان ابن قولویه مؤلّف کتاب کامل الزیارات متوفّاى ۳۶۸ هجرى قمرى، به حال خود باقى بود، بعدها به همّت شیعیان و موالیان، قبّه و حرم و رواق و ایوان ساخته شد.
۲. بحارالانوار، جلد ۹۹، صفحه ۶۱، حدیث ۵ و کامل الزیارات، باب ۱۰۳، حدیث ۱ (با اندکى تفاوت).