زیارت جناب سلمان

از برنامه هاى خوب زوّار در کاظمین رفتن به شهر مدائن براى زیارت عبد صالح الهى جناب سلمان محمّدى (رضوان الله علیه) مى باشد، کسى که:

۱ـ مرحوم «علاّمه مجلسى» مى گوید: به سندهاى مختلف از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که ایمان ده درجه دارد؛ مقداد در درجه هشتم و ابوذر در درجه نهم، و سلمان در درجه دهم قرار گرفته است!(۱)

۲ـ او به شرافت «سَلْمانُ مِنّا اَهْلَ الْبَیْتِ؛ سلمان از ما اهل بیت است» مفتخر شده و رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در فضیلت او فرموده است: «سَلْمانُ بَحْرٌ لا یُنْزَفُ، وَکَنْزٌ لا یَنْفَدُ، سَلْمانُ مِنّا اَهْلَ الْبَیْتِ، سَلْسَلٌ یَمْنَحُ الْحِکْمَهَ، وَیُؤْتِى الْبُرْهانَ؛ یعنى سلمان دریایى است که نمى خشکد و گنجى است که تمام نمى شود، سلمان از ما اهل بیت است، آب گوارایى است که حکمت مى بخشد و برهان مى دهد».(۲)

۳ـ امیرمؤمنان(علیه السلام) او را همانند لقمان حکیم(۳) معرّفى کرده است.

کیفیّت زیارت آن جناب:

«سیّد بن طاووس» در «مصباح الزائر» چهار زیارت براى آن بزرگوار نقل کرده که ما در این جا به ذکر یکى از آن چهار زیارت اکتفا مى کنیم:

نزد قبر او، رو به قبله مى ایستى و مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلى رَسُولِ اللهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللهِ خاتَمِ النَّبِیّینَ، اَلسَّلامُ عَلى

سلام بر رسول خدا محمّد بن عبدالله خاتم پیمبران سلام بر

اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ سَیِّدِ الْوَصِیّینَ، اَلسَّلامُ عَلَى الاَْئِمَّهِ الْمَعْصُومینَ

امیر مؤمنان آقاى اوصیا سلام بر امامان معصوم

الرّاشِدینَ، اَلسَّلامُ عَلـَى الْمَلائِکَهِ الْمُقَرَّبینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صاحِبَ

راهنما سلام بر فرشتگان مقرّب درگاه حق سلام بر تو اى یار نزدیک

رَسُولِ اللهِ الاَْمینِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا

و امین رسول خدا سلام بر تو اى دوست ویژه امیر مؤمنان سلام بر تو اى

مُودَعَ اَسْرارِ السّادَهِ الْمَیامینِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا بَقِیَّهَ اللهِ مِنَ الْبَرَرَهِ

که به تو سپرده شد اسرار بزرگان خجسته سلام بر تو اى یادگار خدا از بندگان

الْماضینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ، اَشْهَدُ اَنَّکَ

نیک حق که از جهان رفتند سلام بر تو اى اباعبدالله و رحمت خدا و برکاتش گواهى دهم که براستى تو

اَطَعْتَ اللهَ کَما اَمَرَکَ، وَاتَّبَعْتَ الرَّسُولَ کَما نَدَبَکَ، وَتَوَلَّیْتَ خَلیفَتَهُ کَما

فرمانبردارى کردى از خداوند چنانچه دستور داده بود و پیروى کردى از رسولش همان طور که خواسته بود و ملازم گشتى جانشین او را چنانچه

اَلْزَمَکَ، وَدَعَوْتَ اِلَى الاِْهْتِمامِ بِذُرِّیَّتِهِ کَما وَقَفَکَ، وَعَلِمْتَ الْحَقَّ یَقیناً

لازم کرده بود و مردم را به اهمّیّت دادن به اولاد حضرت خواندى آن سان که تو را واقف گردانید یقینى حق را دانستى

وَاعْتَمَدْتَهُ کَما اَمَرَکَ، اَشْهَدُ اَ نَّکَ بابُ وَصِىِّ الْمُصْطَفى، وَطَریقُ حُجَّهِ

و بدان تکیه کردى همانطور که دستورت داده بود گواهى دهم که تویى واسطه رسیدن به وصى مصطفى و راه وصول به حجّت

اللهِ الْمُرْتَضى، وَاَمینُ اللهِ فیمَا اسْتُودِعْتَ مِنْ عُلُومِ الاَْصْفِیآءِ، اَشْهَدُ اَنَّکَ

خدا امام مرتضى و امین خدا هستى در آنچه به تو سپرده شده بود از دانش برگزیدگان گواهى دهم که براستى تو

مِنْ اَهْلِ بَیْتِ النَّبِىِّ، اَلنُّجَبآءِ الْمُخْتارینَ لِنُصْرَهِ الْوَصِىِّ، اَشْهَدُ اَنَّکَ

در زمره خاندان برگزیده پیامبر هستى که براى یارى وصىّ آن حضرت انتخاب شدند، گواهى دهم که تو

صاحِبُ الْعاشِرَهِ، وَالْبَراهینِ وَالدَّلائِلِ الْقاهِرَهِ، وَاَقَمْتَ الصَّلاهَ، وَ آتَیْتَ

داراى درجات ده گانه (یعنى تمام درجات) ایمان و داراى برهان ها و دلیل هاى کوبنده بودى و بپا داشتى نماز را و پرداختى

الزَّکاهَ، وَ اَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ، وَاَدَّیْتَ الاَْمانَهَ،

زکات را و امر کردى به معروف (کار نیک) و نهى کردى از کار بد و اداى امانت کردى

وَنَصَحْتَ للهِِ وَلِرَسُولِهِ،وَصَبَرْتَ عَلَى الاَْذى فى جَنْبِهِ حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،

و براى خدا و رسولش خیرخواهى نمودى و در راه خدا بر آزار دشمنان (دین) شکیبایى کردى تا مرگت فرا رسید

لَعَنَ اللهُ مَنْ جَحَدَکَ حَقَّکَ، وَ حَطَّ مِنْ قَدْرِکَ، لَعَنَ اللهُ مَنْ آذاکَ فى

خدا لعنت کند کسى که حقّ تو را انکار کرد و از قدر و مقامت کاست خدا لعنت کند کسى که تو را در مورد سروران و

مَوالیکَ، لَعَنَ اللهُ مَـنْ اَعْنَتَکَ فى اَهْلِ نَبِیِّکَ، لَعَنَ اللهُ مَنْ لامَکَ فـى

موالیانت آزرد خدا لعنت کند کسى که تو را در مورد خاندان پیغمبرت به تعب انداخت خدا لعنت کند کسى که تو را در مورد

ساداتِکَ، لَعَنَ اللهُ عَدُوَّ آلِ مُحَمَّد مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ مِنَ الاَْوَّلینَ

سادات و بزرگانت سرزنش کرد خدا لعنت کند دشمنان آل محمّد را از جن و انس از پیشینیان

وَالاْخِرینَ، وَضاعَفَ عَلَیْهِمُ الْعَذابَ الاَْلیمَ، صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِ

و پسینیان و چند برابر کند بر آنها عذاب دردناک را درود خدا بر تو اى ابا

اللهِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ یا صاحِبَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَعَلَیْکَ

عبدالله درود خدا بر تو اى یار رسول خدا درود خدا بر آن حضرت و بر آلش و بر تو

یا مَوْلى اَمیرِالْمُؤْمِنینَ، وَ صَلَّى اللهُ عَلى رُوحِکَ الطَّیِّبَهِ، وَ جَسَدِکَ

اى دوست با صفاى امیر مؤمنان و درود خدا بر روان پاک و پیکر

الطّاهِرِ، وَاَلْحَقَنا بِمَنِّهِ وَرَأْفَتِهِ اِذا تَوَفّانا بِکَ، وَبِمَحَلِّ السّادَهِ الْمَیامینِ،

پاکیزه ات و (از خدا خواهیم که) ما را به مهر و لطف خود هنگامى که میراندمان به تو و به جایگاه بزرگان خجسته مان ملحق کند

وَجَمَعَنا مَعَهُمْ بِجِوارِهِمْ فى جَنّاتِ النَّعیِمِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ،

و گرد آورد ما را با ایشان و در جوارشان در بهشت هاى پر نعمت درود خدا بر تو اى ابا عبدالله

وَصَلَّى اللهُ عَلى اِخْوانِکَ الشّیعَهِ الْبَرَرَهِ مِنَ السَّلَفِ الْمَیامینَ، وَاَدْخَلَ

و درود خدا بر برادران شیعه نیکویت از گذشتگان خجسته و وارد کند

الرَّوْحَ وَالرِّضْوانَ عَلَى الْخَلَفِ مِنَ الْمُؤْمِنینَ، وَاَلْحَقَنا وَاِیّاهُمْ بِمَنْ تَوَلاَّهُ

خوشى و خشنودى خود را بر آن کسانى که به یادگار مانده اند از مردمان با ایمان و برساند ما و ایشان را به

مِنَ الْعِتْرَهِ الطّاهِرینَ، وَعَلَیْکَ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ وَرَحْمَهُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ.

عترت پاک پیامبر که دوستشان دارى و بر تو و بر آنها همگى سلام و رحمت و برکات خدا باد.

سپس هفت مرتبه سوره «انا انزلناه» مى خوانى، آنگاه آنچه از نمازهاى مستحبى خواستى کنار قبرش بجاى مى آورى(۱) و سپس وداع ذیل را که «سیّد بن طاووس» آورده، مى خوانى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یااَباعَبْدِاللهِ،اَنْتَ بابُ اللهِ الْمُؤْتى مِنْهُ،وَالْمَأْخُوذُ عَنْهُ، اَشْهَدُ

سلام بر تو اى ابا عبدالله تویى درگاه خداوند که از آن در آیند و از آن بگیرند گواهى دهم

اَنَّکَ قُلْتَ حَقّاً، وَنَطَقْتَ صِدْقاً، وَدَعَوْتَ اِلى مَوْلاىَ وَمَوْلاکَ عَلانِیَهً

که تو سخن به حق گفتى و مردم را به صدق و راستى سختى گفتى و دعوت کردى (مردم را) بسوى مولاى من و مولاى خودت آشکارا

وَسِرّاً، اَتَیْتُکَ زآئِراً وَحاجاتى لَکَ مُسْتَوْدِعاً، وَهااَ نَاذا مُوَدِّعُکَ، اَسْتَوْدِعُکَ

و پنهانى، براى زیارت به درگاهت آمده ام و حاجت هایم را به تو سپرده ام و اکنون با تو خداحافظى مى کنم

دینى وَاَمانَتى وَخَواتیمَ عَمَلى، وَجَوامِعَ اَمَلى اِلى مُنْتَهى اَجَلى، وَالسَّلامُ

و مذهبم و امانتم و عواقب کارم و هر نوع آرزویى که دارم همه را تا پایان عمر به تو مى سپارم و سلام

عَلَیْکَ وَرَحْمَهُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ، وَ صَلَّى اللهُ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ الاَْخْیارِ.

بر تو و رحمت خدا و برکاتش و درود خدا بر محمّد و خاندان نیکویش باد.

سپس بسیار دعا مى کنى و باز مى گردى.(۵)

۱ .بحارالانوار، جلد ۹۹، صفحه ۲۹۱.
۲. همان مدرک، جلد ۲۲، صفحه ۳۴۸، حدیث ۶۴.
۳. همان مدرک، صفحه ۳۲۹، حدیث ۳۸.
۴. مصباح الزائر، صفحه ۵۰۵ و بحارالانوار، جلد ۹۹، صفحه ۲۸۷، حدیث ۱ .
۵. مصباح الزائر، صفحه ۵۱۱ و بحارالانوار، جلد ۹۹، صفحه ۲۹۱. (با اندکى تفاوت)