تربیت جنسی نوجوان، یکی از وظایف بسیار مهم والدین در فرایند فرزندپروری است. نقش والدین در شکل دهی هویت جنسی، یکی از اساسی ترین و در عین حال دشوارترین وظایف والدگری است که سهم بزرگی در آینده فرزندان ایفا می کند. تجربه نشان داده است در فرایند تربیت جنسی نوجوان، چنانچه پاسخ والدین به سوالات و پرسش های فرزندشان طبیعی، متناسب با سن، آگاهانه و بجا باشد، خطر منحرف شدن ذهن کودکان و نوجوانان نسبت به مسائل جنسی کاهش می یابد؛ زیرا کنجکاوی کودکان، ابتدا جنبه شناختی دارد؛ اما اگر برخورد والدین توام با سرکوب، تنبیه و ممنوعیت باشد، ممکن است این کنجکاوی معمولی جنبه ناسازگارانه پیدا کند.
در شرایطی که دسترسی به کارشناس خبره در زمینه تربیت جنسی نوجوان قدری دشوار است و بسیاری از افراد مدعی، با اطلاعات ناقص و در بیشتر موارد نادرست خود، موجب انحراف افکار عمومی می شوند، جا دارد با توجه ویژه و عمیق به مبانی دین مبین اسلام و پیشرفت های علمی دانشمندان متعهد و انطباق آن با موازین شرع اسلامی، زمینه آموزش جوانان و نوجوانانمان را فراهم سازیم.
دوران نوجوانی، از بحرانی ترین دوره ها است و زمان دلبستگی های بزرگ و اندیشه درباره آنهاست. از این رو، تربیت جنسی نوجوان، موضوعی پیچیده و حساس تلقی می شود. تاثیرات نیرومند احساسات مربوط به تمایلات جنسی، جای بسیاری از تصورات و مفاهیم ذهنی را می گیرد، آثار دلبستگی جنسی در رفتار آنان آشکارا منعکس می شود، اغلب نوجوانان مهربان، دلسوز و دقیق که به تاثیرات و اضطرابات جنسی متمایل شده اند، نسبت به اطرافیان کینه جو، عصبانی، و بی عاطفه می شوند، و این تحولات ممکن است در نتیجه ارضا نشدن میل جنسی و فقدان اقدامات لازم از قبیل: ورزش، کار، گردش و… باشد، مسلم است که طبیعت نوجوانان در دوره بلوغ جنسی تغییر می یابد، آنها بیشتر عصبانی و سرکش می شوند و این تغییرات با ظهور میل جنسی، در برخی از آنها آشکار است.
طبقه بندی علمی سن نوجوانی
متخصصان اطفال آمریکا، نوعی طبقه بندی کلی را مطرح می کنند که برای ادامه مباحث ما در رابطه با دوره نوجوانی مفید است، به این صورت که به سنین ۱۰ یا ۱۱ تا ۱۴ سالگی در دخترها و ۱۲ تا ۱۵ سالگی در پسرها، اوایل نوجوانی و به دو سال پس از آن، اواسط نوجوانی و ادامه این سنین تا زمان شروع بزرگسالی را اواخر نوجوانی می گویند.
آغاز دوران بلوغ که با اوایل نوجوانی آغاز می شود، دوران دگرگونی های عظیمی است. در این دوران نه تنها تغییرات جسمی مهمی در نوجوان پدید می آید، بلکه دگرگونی های برجسته اجتماعی و روانی نیز در او ایجاد می شود. سه نقطه عطف زندگی هر کسی را می توان تولد، بلوغ و مرگ نامید.
شرایط خاص دوران بلوغ
نظر به اهمیت حیاتی این دوران در زندگی نوجوان به ویژه از نظر جنبه های تربیتی، ضروری است که برخی از حقایق خاص این دوران تشریح شود تا هم نوجوان به موقعیت حیاتی خود پی ببرد و به تکالیف، وظایف و مسئولیت های شرعی، اجتماعی و اخلاقی که از این پس به او تعلق می گیرد، آگاهی یابد و هم اولیا و مربیان از این طریق به درک روحی نوجوان خود نایل آیند و عملکرد موفقی نیز در تربیت جنسی نوجوان خود داشته باشند.
پیش درآمد تربیت جنسی نوجوان، این است که والدین از مهمترین نگرانی های دوره اول بلوغ فرزند خود، آگاهی کامل داشته باشند که عبارتند از: نگرانی درباره عادی بودن، نگرانی درباره خصایص جنسی، نگرانی درباره قد، نگرانی درباره وزن، نگرانی درباه آلت تناسلی و نگرانی درباره خصایص ثانوی جنسی (مانند رشد سینه در دختران، رشد ریش و سبیل در پسران) که در این زمینه والدین و مربیان، با دادن آگاهی های مناسب باید منشا این نگرانی ها را از نوجوانان بزدایند.
والدین و بلوغ فرزندان
بیشتر والدین از آشفتگی دوران بلوغ آگاهند و دوران بلوغ را با احساساتی متناقض به خاطر می آورند، مانند بهترین زمان یا بدترین زمان، سن دانایی یا سن نادانی، بهار امید یا زمستان ناامیدی که این احساسات حاکی از فراز و نشیب های روح یک نوجوان است. او گاهی شاداب، خوشحال، سرزنده و گاهی پژمرده، اندوهگین و ساکت است.
نوجوانان به دلیل احساس توانایی برای عمل جنسی، تشدید انگیزه های جنسی، کنجکاوی در مورد موضوعات جنسی، تلاش برای تعیین نقش جنسی و ترس شدید از نتایج فعالیت جنسی نسبت به امور جنسی حساس هستند، این حساسیت مفرط که با ترشح هورمون های جنسی توأم است، تمایلات جنسی نوجوان را تشدید می کند. اگر تربیت جنسی نوجوان به درستی صورت نگیرد و طریقه مشروع و قانونی برای تشفی امیال جنسی مقدور نباشد، امکان انحراف نوجوان می رود، و این انحراف، اغلب به صورت کامجویی های بدلی (خود ارضایی، همجنس بازی، نظربازی) تجلی می کند.
برای حل چنین مشکلاتی، باید قبل از هر چیز، به ارزیابی پرداخت. در ارزیابی و شناخت مشکلات جنسی، باید ابتدا تاریخچه زندگی فرد را به دست آورد و بر اساس آن، روش های تغییر رفتار را انتخاب و شیوه های شناختی همچون افزایش بصیرت فرد را در سرلوحه برنامه ها قرار داد. فارغ از ضرورت تربیت جنسی نوجوان، با توجه به این که تربیت نفس در دوران نوجوانی از عوامل سلامت روان و رفتار دوره جوانی است، این موضوع بر بسیاری از جنبه های شخصیت جوانان نیز تاثیر می گذارد و جوانان امروز باید با درک موضوع و مطالعه، به تربیت نفس خود بکوشند.
مراحل رشد جنسی نوجوانان
الف) نوجوانان ۱۴-۱۲ ساله
● داشتن احساسی آگاهانه نسبت به جنسیت خود و شیوه های ابراز وجود متناسب با آن.
● تشخیص احساسات سالم مربوط به تغییرات حالات عاطفی – رفتاری جنس خود.
● نگرانی و اضطراب در مورد بلوغ و آن‌چه رخ خواهد داد (چگونگی آمادگی او).
● احساس خجالت و شرمساری از پرسیدن سوالات جنسی خود.
● آگاهی از اهمیت و ارزش خصوصی بودن اعضای بدن خود.
اگر تاکنون برنامه ای در خصوص تربیت جنسی نوجوان خود نداشته اید و درباره جنسیت، با فرزندتان صحبتی نکرده اید، هنوز دیر نشده است. سعی کنید حتما در اولین فرصت مناسب که زمینه ای برای گفتگو داشته باشید، این کار را انجام دهید. اگر فرزندتان از قبل آمادگی پذیرش اطلاعاتی در خصوص بلوغ و تغییرات جسمی را داشته باشد، بهتر می تواند با این تغییر و تحولات رشدی خود کنار آید.
متاسفانه گروهی از والدین نسبت به تربیت جنسی نوجوان خود، تعلل کرده و آنقدر صبر می کنند تا فرزندانشان به مرحله بلوغ و بروز تغییرات جسمی – روانی برسند، آنگاه سر صحبت را با آنها باز می کنند؛ در حالی که اگر زودتر با ایجاد ارتباط و رابطه ای دوستانه این گونه موضوعات را با فرزندانشان در میان بگذارند، خیلی راحت تر و آسوده تر می توانند گفتگوهایشان را پی بگیرند.
نکاتی آموزشی پیرامون تربیت جنسی نوجوان
بدین منظور و در راستای تربیت جنسی نوجوان، می توان از نکات آموزشی زیر استفاده کرد:
۱-درباره بلوغ و تغییراتی که نوجوانان در این سن دچار آن می شوند، اطلاعات کافی به فرزندانتان (به ویژه دختران) بدهید. برای فرزندتان شرح دهید که تمام این تغییرات، کاملا عادی و طبیعی است و جای هیچگونه اضطراب و تشویشی نیست. بلوغ می تواند روابط حاکم بر والدین و کودکان را به هم بریزد. گاهی تغییرات خلقی دوران بلوغ، آشفتگی ها و نابسامانی های بی شماری در خانواده ایجاد می کنند.
ارتباط بین والدین و بچه ها که قبلا نزدیک، صمیمانه گرم بود، گاهی دچار سردی، جدایی و گفتگو‌های مشاجره آمیز می شود. دخترها معمولا احساسات و عواطف خود را به راحتی بروز می دهند و پسرها گاه دچار عصبیت ها و پرخاشگری های شدید می شوند. یکی از علل این نوسانات خلقی، تغییرات هورمونی است که در بدن آنها ایجاد می شود. در چنین شرایطی، اگر والدین با آرامش، صبوری و ملایمت با نوجوانشان رفتار کنند، بهتر می توانند راه های ارتباط کلامی را با آنها حفظ نمایند.
پایداری روابط خانوادگی و ایجاد فضایی دوستانه و صمیمی، نقش مهم و اساسی در حل مشکلات عاطفی – هیجانی نوجوانان دارد. حمایت، ایجاد امنیت روانی و حضور دائم در کنار نوجوان، می تواند مانع از بروز بسیاری از انحرافات، کجروی ها، بزهکاری ها و آسیب های اجتماعی شود.
۲-در عین آن که سعی می کنید رابطه ای نزدیک و صمیمانه با فرزندتان داشته باشید، به حریم خصوصی او احترام بگذارید.
۳-برای نوجوانتان توضیح دهید که تغییرات دوران بلوغ هر فردی، متفاوت است.
۴-تغییرات جسمانی بدن او، همراه با تغییرات عاطفی، شناختی و رفتاری خواهد بود و تمام این حالات، هیجانات و احساسات او کاملا طبیعی و سالم است.
۵-ارتباط مهم بین احساس جنسی و هیجانات عاطفی سالم (مثل علاقه، محبت و…) را برای نوجوانتان شرح دهید.
ب) نوجوانان و جوانان ۱۸- ۱۵ ساله
● درک و شناخت غریزه جنسی و آگاهی از پیامدهای رفتارهای جنسی.
● تشخیص روابط سالم و شایسته جنسی از روابط غیر سالم و نامشروع.
● گزینش شیوه های سالم بیان تمایلات و عواطف جنسی.
● بیان احساسات و هیجانات مربوط به جنسیت خود.
● درک پیامدهای منفی ناشی از روابط جنسی (ابتلا به بیماری های جنسی، ایدز، حاملگی، عفونت ها و…).
● قابلیت فراگیری آموزش های جنسی سالم و درک اهمیت احساسات و عواطف برای ازدواج و تشکیل خانواده.
مادر و پدر می توانند در فرایند تربیت جنسی نوجوان خود و رشد ویژگی های جنسی سالم در او، به نکات آموزشی زیر دقت کنند:
۱-بیان شفاف و واضح دیدگاه ها و نگرش های خانواده درباره اهمیت دادن به موازین و مقررات زندگی مشترک، از اهمیت زیادی برخوردار است. نوجوانان باید بدانند تا زمانی که توانایی تصمیم گیری برای آینده شان را ندارند و قادر به پذیرش مسئولیت های سنگین خانه و خانواده نیستند، از ازدواج های نابهنگام و برقراری روابط نزدیک با افراد غیر همجنس خود بپرهیزند.
۲-صحبت و گفتگو درباره نقش احساسات و عواطف، به عنوان پایه زندگی مشترک و اهمیت روابط خانوادگی قبل و بعد از ازدواج، می تواند موجب تصمیم گیری صحیح نوجوانان شود.
۳-راهنمایی، هدایت و ایجاد ارتباط با نوجوان، همگی از جمله کمک هایی است که والدین می توانند در خصوص برقراری روابط جنسی سالم توسط فرزندانشان، انجام دهند.
۴-تقویت و پرورش حس مسئولیت پذیری و تصمیم گیری در نوجوان.
۵-صحبت و گفتگو درباره رفتارهای منحرف و ناسالم جنسی.
۶-داشتن فضایی باز و راحت در خانواده برای در میان گذاشتن مسایل و مشکلات گوناگون –از جمله مسایل جنسی–، نوجوانان را از انحرافات و بزهکاری های گوناگون باز می دارد.
۷- ارائه الگوهای رفتاری شایسته و سالم در خانواده (رفتارهای توام با صداقت، احترام متقابل، همکاری، تعاون، صمیمیت و…).
۸- مشخص کردن محدودیت ها و مقررات خانوادگی در زمینه دوستیابی و برقراری ارتباطات اجتماعی
۹- تقویت حس آینده نگری در نوجوان و اهمیت دادن به برنامه ریزی برای زندگی.
تعلل والدین در تربیت جنسی نوجوان
با رسیدن به سن نوجوانی، آموزش مسائل جنسی با جزئیات بیشتری صورت می گیرد و برای بسیاری از والدین سخن گفتن درباره این مسائل و پاسخگویی به سوالات جنسی نوجوانان سخت تر می شود. برخی از آنها هنگام راهنمایی کردن فرزندانشان، خود را در تنگنا می بینند و در مورد اینکه چه چیزی را باید بگویند یا نگویند، دچار تردید می شوند. به همین دلیل فاصله ای بین والدین و فرزندان ایجاد شده که موجب شرم و خجالت فرزندان از پرسشگری در این حوزه مهم در دوران بلوغ می شود و ناچار نوجوانان از طریق منابع دیگری همچون دوستان، کتاب های مرتبط با بهداشت جنسی، فیلم ها، اینترنت و هر منبعی که حاوی اطلاعات درست یا غلط درباره مسائل جنسی است به دنبال پاسخ سوالاتشان می گردند.
توجه داشته باشید این اطلاعات لزوما هم راستای فرهنگ و ارزش های خانواده شما نیستند و خیلی اوقات، مخرب بوده و افکار نوجوان را به مسیر نادرست سوق می دهند. بنابراین اگر نوجوان از والدین چیزی نپرسید، این والدین هستند که باید در خصوص تربیت جنسی نوجوان خود، پیش قدم شوند. چنانچه شروع صحبت برایتان سخت است از موقعیت هایی مانند رانندگی که با فرزندتان چشم در چشم نیستید می توانید استفاده کنید. همچنین سرنخ هایی که در موقعیت های روزمره پیش می آیند می تواند در آغاز صحبت به شما کمک کند. به این نکته نیز توجه داشته باشید که تربیت جنسی نوجوان، یک بار برای همیشه نیست و نسبت به این مسئله به منزله گفتگویی مداوم نگاه کنید.
علاوه بر این، در طول فرایند تربیت جنسی نوجوان خود، باید مراقب فیدبک و واکنش های خود باشید، اخم، فریبکاری، تمسخر، خجالت بیش از حد و سرکوب، آموزش را با مانع روبرو می کنند. از دانش خجالت نکشید و نسبت به آن جبهه نگیرید. در انتخاب کلمات دقت کنید و هرگز او را به خاطر نشانه های بلوغ یا سوالاتش مسخره نکنید. ارتباط مثبت با نوجوان هم در شروع صحبت و هم در اعتماد نوجوان به والدین تعیین کننده است. بنابراین، پایه تربیت جنسی نوجوان و ارائه آموزش های لازم جنسی به او، ارتباط سالم، مثبت و صمیمی والدین با نوجوان است.
دو حیطه مهم در حوزه تربیت جنسی نوجوان
۱-بهداشت جنسی
یکی از نکات مهم توجه بهداشت در دوران بلوغ است. به فرزندانتان باید یاد بدهید که چگونه بهداشت بدن خود را با تمیز کردن موهای اضافی و استفاده از مواد بهداشتی و محصولات ضد عرق حفظ کنند. هنگام بلوغ، ترشح چربی در پوست سر نیز افزایش می یابد و شاید لازم باشد موهایشان را با فاصله کمی مثلا هر روز یا یک روز در میان بشویند. در مورد مسائلی مانند جوش و آکنه که مخصوص سال های رشد است، با به فرزندانمان صحبت کنیم و اطمینان خاطر دهیم که در این باره، نگرانی نداشته باشند و مخصوصا با توجه به محصولات بهداشتی و ضد جوش، این موارد گذرا هستند؛ زیرا آنها در این سنین، بسیار نگران شکل ظاهری خود هستند.
آموزش مهارت «نه» گفتن به درخواست جنسی
به خاطر داشته باشید که فرزند شما کودک نیست که همیشه کنارش باشید و از او مراقبت کنید. آموزش «نه» گفتن به درخواست های جنسی دیگران، یکی از بخش های مهم تربیت جنسی نوجوان است. توجه داشته باشید که آموزش حفاظت از خود، فقط مختص دختران نیست و پسران نیز در خطرند. به فرزندتان بیاموزید افراد هوسران و بیماران جنسی، به بهانه های مختلف و با سخنان فریبنده، به دنبال سوءاستفاده جسمی و روحی از دیگران هستند.
به فرزندتان بگویید سوءاستفاده گران جنسی، ممکن است از جملاتی استفاده کنند که به نظر منطقی است؛ مثل «به یک بار تجربه اش می ارزد، تو دیگر بزرگ شده ای، مگر مرا دوست نداری، کسی چیزی نمی فهمد، اگر قبول نکنی ترکت می کنم و…»؛ اما در نهایت، این ارتباط پایان خوبی نخواهد داشت. با توجه به گستردگی رسانه های ارتباطی و نرم افزارهای مختلف و شبکه های اجتماعی اینترنتی، مهارت «نه» گفتن به درخواست جنسی دیگران، مهارتی است که نوجوانان باید آن را یاد گرفته باشند تا از آسیب های احتمالی در امان بمانند. این مهارت «نه گفتن»، یکی از مهمترین بخش های آموزشی در تربیت جنسی نوجوان محسوب می شود.
۲-بلوغ و نوجوانی
الف) آمادگی و توضیح تعییرات بدن در بلوغ جنسی
از سوم دبستان تا اول راهنمایی، دوره نهفتگی است، یعنی به صورت موقت مسایل جنسی برای فرد مشغولیت ایجاد می کند. در این دوره، آموزش های لازم به صورت تدریجی و به شکلی اصولی، لابلای مسایل اخلاقی باید آموزش داده شود. در فرایند تربیت جنسی نوجوان، حتما باید توجه داشت که دانش جنسی را باید به تدریج، در جای خود، به میزان لازم و به تناسب سن به بچه ها منتقل کنیم.
وقتی فرزند شما به سن نوجوانی می رسد و اولین نشانه های بلوغ در او ظاهر می شود (نشانه ها زودتر از بلوغ و در سنین پایین تر پیش می آیند)، وقت آن است که والدین درباره قسمت های مختلف اعضای جنسی، بلوغ و تغییرات بدنی و آمیزش اطلاعاتی درست و علمی به او بدهند، هر چند درصد بالایی از بزرگسالان یا اطلاعات ناقصی در این زمینه دارند یا نمی دانند چگونه اطلاعاتشان را منتقل کنند، بنابراین در اولین قدم لازم است والدین از طریق مطالعه کتاب های مرتبط و صحبت با مشاوران و مراجعه به مراکز آموزشی نسبت به افزایش آگاهی خود در خصوص مسائل دوران بلوغ و تربیت جنسی نوجوان اقدام کنند. بدیهی است در این مورد مادر با دختر و پدر با پسر صحبت می کند و در صورت فقدان حضور یکی از والدین، باید از اقوام همجنس درجه یک که با نوجوان ارتباط خوبی دارد، درباره این مسائل با او گفتگو کند.
بیشتر بچه ها با آغاز سن بلوغ نسبت به ظاهر خود نارضایتی هایی پیدا می کنند. بلوغ زمانی است که بدن کودک شروع به تغییرات عمده می کند. بلوغ فرایندی است طبیعی و بهنجار که در تمام انسان ها رخ می دهد. آغاز بلوغ در بیشتر دخترها، به طور میانگین حدود ده سالگی (۱۵- ۸ سالگی) و پسر ها نیز حدودا بین ۱۲- ۱۱ سالگی آغاز می شود. هر چه آغاز بلوغ دیرتر باشد، مدت زمان کامل شدن آن نیز بیشتر می شود.
ب) بلوغ و نوجوانی
بخشی از تکامل دستگاه تولید مثل در دوران جنینی و اوایل شیرخوارگی اتفاق می افتد. در دوران کودکی، این فرایند تا حد زیادی کُند و فعالیت های جنسی مهار می شود. انتقال از این وضعیت مهار شده کودکی به فعالیت جنسی دوران بزرگسالی، در طی دوران بلوغ و حدود ۴ تا ۵ سال طول می کشد. فرایند بلوغ با شروع ترشح هورمون های جنسی مدت ها قبل از ایجاد تغییرات جسمی و ظاهری بلوغ آغاز می شود.
بنابراین مدت ها قبل از آنکه والدین متوجه تغییرات ظاهری شوند، ممکن است فرایند بلوغ شروع شده باشد. هرچند برخی عوامل را در ترشح اولیه هورمون های جنسی و فعال شدن فرایند بلوغ مؤثر می دانند ولی همه عوامل مؤثر دقیقا شناخته نشده اند و محققین همچنان در تلاش هستند که این عوامل را پیدا کنند.
شروع بلوغ در دخترها یک تا دو سال زودتر است. اولین نشانه های بلوغ در پسرها، بزرگتر شدن اندام های تناسلی است که به دنبال آن، رشد موهای ناحیه تناسلی آغاز می شود. در مورد دخترها، رشد جوانه پستان و رویش موهای تناسلی، اولین علائم بوده و حدود ۲ تا ۳ سال بعد، دوره پریود ماهیانه ایجاد می شود ولی ممکن است چند سال طول بکشد تا پریود ماهیانه منظم شود.
فرایند بلوغ جنسی را به چهار مرحله نموده اند که هر یک از این مراحل، دارای ویژگی های خاص خود است. به عنوان مثال رشد جسمی در دخترها در مرحله دوم (مرحله رشد جوانه پستان) و در پسرها در مرحله ۳ و ۴ اتفاق می افتد. عوامل مختلفی نظیر عوامل ژنتیک، قومیتی، جغرافیائی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، سلامت، تغذیه و وضعیت های هیجانی زمان شروع بلوغ را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
سوء تغذیه و بیماری مزمن شروع فرایند بلوغ را به تعویق انداخته و موجب بلوغ دیررس می شوند. استرس شدید با و بدون کاهش وزن و فعالیت فیزیکی بیش از حد نیز باعث تأخیر بلوغ می شود. بر این اساس می توان عوامل مؤثر بر شروع یا تأخیر بلوغ را در سه دسته عوامل زیستی (هورمونی)، محیطی و روانی اجتماعی قرار داد که تعامل بین این عوامل زمان شروع بلوغ را مشخص می کند.
عوامل زیستی و محیطی نه تنها شروع و تداوم فرایند بلوغ را تحت تأثیر قرار می دهند بلکه بر بروز رفتارهای جنسی نیز اثر دارند. بروز رفتارهای جنسی تحت تأثیر هورمون های جنسی و عوامل اجتماعی است. هورمون های جنسی باعث ایجاد میل جنسی می شوند و عوامل اجتماعی و تاییدهایی که فرد به دنبال بروز رفتارهای جنسی از محیط دریافت می کند، باعث ایجاد انگیزه برای تداوم فعالیت جنسی می شود.
عوامل محیطی معمولا از طریق مراقبت ها و کنترل های والدین بر نوجوان و تقبیح رفتار جنسی زودهنگام، باعث کاهش رفتارهای جنسی در نوجوان می شوند با این حال برخی از نوجوانان، از این حلقه کنترلی فرار می کنند و به رفتارهای جنسی زودهنگام روی می آورند. این موضوع می تواند علت های مختلفی داشته باشد از جمله ایراد در تربیت جنسی نوجوان و کنترل ناکافی از سوی والدین و یا برخی ویژگی های نوجوان که انگیزه کافی برای بروز رفتار جنسی را علیرغم مخالفت والدین و اطرافیان به او می دهد.
نتیجه گیری
تربیت جنسی نوجوان، یکی از وظایف بسیار مهم والدین است و عملکرد موفق آنها در تربیت جنسی نوجوانشان، می تواند او را در آینده، به فردی بالغ و مسئولیت پذیر در امور جنسی تبدیل کند. توجه به ویژگی های جسمی و روحی دوران بلوغ، ایجاد رابطه صمیمی و صادقانه با فرزند و ارائه صحیح و بجای اطلاعات، متناسب با سن و درک نوجوان، از مهمترین نکات در فرایند تربیت جنسی نوجوان محسوب می شود.
منابع اقتباس: سلامت نیوز؛ سایت روانشناسی جعبه ابزار ذهنی؛ نشریه پیوند شماره ۳۱۵؛ دی ۱۳۸۴
