با بداخلاقی پدر چه کنم؟

همان گونه که خود شما هم می دانید احترام پدر و مادر در هر صورتی واجب و لازم است و هیچ راهی برای بی احترامی به این بزرگواران توصیه نمی شود و حتی خود خداوند هم که خالق انسان ها است انسان ها را توصیه به رعایت حال پدر مادر کرده و می فرماید:

و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکى کنید! هر گاه یکى از آن دو، یا هر دوى آن ها، نزد تو به سن پیرى رسند، کمترین اهانتى به آن ها روا مدار! و بر آن ها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آن ها بگو.۱

خداوند به وسیله این آیه، راه هر گونه تندی و بی محبتی به پدر و ماد را بسته است و البته هر چند این کار سخت است و نگه داشتن احترام برخی از والدین بسیار سخت است ولی این را بدانید که رضایت خداوند با این سختی ها به دست می آید و خداوند درهای بهشت را به روی انسان می گشاید همان گونه که از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که می فرماید:

کسی که دستور الهی را در مورد پدر و مادر اطاعت کند، دو درب از بهشت به رویش باز خواهد شد، اگر فرمان خدا را در مورد یکی از آن ها انجام دهد، یک درب گشوده می شود.۲

اگر پدر شما حریم خود را یا حریم خانواده را می شکنند، شما به خودتان حق ندهید که به او بی احترامی کنید زیرا نه تنها مشکلی حل نخواهد شد بلکه حرمت شکنی ها عمومیت پیدا می کند و دیگر هیچ حریمی برای خانواده باقی نخواهد ماند. در حالی که اگر شما با صبر و تحمل این حریم را حفظ کردید، حداقل یک پناهگاه و یک دیوار از چهاردیواری حریم خانه محفوظ مانده و به همان میزان آسیب پذیری اهل خانواده کمتر خواهد شد.

شما سعی کنید مانند دریا صبور باشید؛ می دانید امواج خروشان دریا با چه شور و هیجانی خود را به دیوار سنگی ساحل می کوبند تا بر آن اثری بگذارند، اما ساحل سنگی به شدت در مقابل آن همه هیجان و عشق می ایستد و حتی قطره ای از آن همه آب را که سراپا شور و هیجان است، جذب نمی کند. امواج به یکباره، ناامید از این که بر ساحل سنگی تاثیری گذاشته باشند، باز می گردند؛ اما آن قدر این حرکت پرشور و شوق انجام می شود تا این که دل سنگ به نرمی می گراید؛ زیرا موج حیات خویش را درگیر همین حرکات پرشور می داند و پیوسته به پیشرفت شور انگیز خود ادامه می‌دهد تا هر چه بیشتر در دل سنگ جای گیرد و…

شما نیز در مقابل بی منطقی های پدر همیشه با منطقی استوار و رویی گشاده و خندان و دلی مهربان و پر از شوق، ایستادگی کنید تا بالاخره با استقامتتان پدر را به سوی منطقی شدن و خوش اخلاقی سوق دهید.

این قانون را بپذیرید که وجود سرشار از محبت، ضمن بذل محبت به دیگری می تواند او را نیز به مهربانی سوق دهد؛ بنابراین هیچ فرصتی را برای ابراز محبت به پدرتان از دست ندهید.

از امواج پرشور و خستگی ناپذیر دریا الهام بگیرید و در راه ابراز عشق و علاقه همچون موج از پای ننشینید. و بدانید که خاصیت محبت این است که اخلاق هایی که مانند خار هستند و همه از وجودشان در آزار و اذیت هستند را به گل تبدیل می کند و اگر هم این اتقاق به خاطر سختی خار نیفتند شما همیشه در محکمه وجدان مانند گل مورد ستایش هستید.

همواره بکوشید در برابر بی منطقی هایی که از پدتان ذکر کردید صبر، متانت و برخوردى پرمهر و عاطفه و منطقى داشته باشید و دیگر اعضاى خانواده را نیز به چنین شیوه ‏اى تشویق نمایید. اگر اعضای خانواده در برابر هر خشونتى عکس العملى محبت آمیز داشته باشند به تدریج و در مدت طولانى، روش او را می توانید تغییر دهید؛ البته لازمه آن صبر و استفاده از زمان است.

در صورتى که افراد بزرگ و فهمید‌ه اى از نزدیکان، بستگان یا دوستان وجود دارد که توصیه هایش براى ایشان مفید می افتد، مشکلات را با او در میان نهاده و بخواهید که با حفظ امانت و شیوه اى حکیمانه در موارد مقتضى، اندرزها و رهنمودهاى لازم را به او بدهد. برای این کار حتی می توانید از مادرتان که با او مانوس تر است و یا روحانی مسجدتان که می دانید مورد احترام اوست و حرفش بر روی پدرتان تاثیرگذار است کمک بگیرید.
هر فرزند نیکوکاری که بامهربانی به پدر و مادرش نگاه کند در مقابل هر نگاه ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می شود. سوال کردند حتی اگر روزی صد مرتبه به آن ها نگاه کند؟ فرمود: آری خداوند بزرگ تر و پاک تر است.

انتقاد را با گشاده رویی بپذیرید. گوش دادن به حرف‌های یکدیگر، یک موضوع مهم برای پایان دادن به جر و بحث بشمار می رود. مجادله هایی که هر دوی شما تصور می کنید حق با شما است، ولی در واقع مشکل مربوط به هر جفتتان می باشد. این بـه خصوص زمانی صدق می کند که قبلا نیز مکررا بر سر موضوعی بحث کرده باشید. وقتی وی از شما انتقاد می کند، شمشیرتان را از رو نبندید. این طور نشان دهید که حرف او را می فهمید، همان گونه که انتظار دارید هنگامی که شما صحبت می کنید، او نیز متوجه منظورتان شود. باز فکر کنید، نظر خودتان را بدهید، ایده او را لحاظ نموده و جلو روید.

خشونت را با خشونت پاسخ ندهید. خشونت را با سکوت پاسخ گویید و در موقعیتى مناسب درباره مساله مورد نظر به بحث و گفتگو بپردازید.

هرگز وی را به خاطر اخلاق و رفتارش ملامت نکنید. از گفتن کلمات کنایه آمیز اجتناب کنید و از نسبت دادن القاب و زدن برچسب هاى ناگوار و نامطلوب مانند بدقول، کله ‏شق، یک دنده، لجباز، زورگو، بد اخلاق، خودخواه و… به او پرهیز کنید.

به یاد داشته باشید که غالبا تغییر عادت ها، نیازمند پیشرفت تدریجی و برداشتن گام های کوچک به سمت یک هدف بزرگتر است. هر کاری که از دستتان بر می آید، انجام دهید، خواهید دید که این یکی از بهترین سرمایه گذاری های عمرتان خواهد بود و خداوند در مقابل این صبر و متانتی که به خرج می دهید پاداش بزرگی خواهد داد همان گونه که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی به پدر و مادرش نگاه کند در مقابل هر نگاه ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می شود. سوال کردند حتی اگر روزی صد مرتبه به آن ها نگاه کند؟ فرمود: آری خداوند بزرگ تر و پاک تر است.۳

پی نوشت ها

۱- وَ قَضى‏ رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً «سوره اسراء آیه ۲۳».

۲- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): من اصبح مطیعا لله فی الوالدین اصبح له بابان مفتوحان من الجنه و ان کان واحدا فواحدا «(کنزالعمال،ج۱۶،ص۴۶۷)».

۳- قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم): ما ولد بار نظر الی ابویه برحمه الا کان له بکل نظره حجه مبروره. فقالوا: یا رسول الله! و ان نظر فی کل یوم مائه نظره؟ قال: نعم، الله اکبر و اطیب.«بحارالانوار،ج ۷۴،ص۷۳».

منبع: سایت رهروان ولایت