انسان در جستجوی معنا

عنوان: انسان در جستجوی معنا 
مولف: ویکتور فرانکل
مترجم/ محقق: نهضت صالحیان، مهین میلانی
ناشر: انتشارات درسا
سال نشر: ۱۳۸۵
نوبت نشر: هفدهم
محل نشر: تهران

انسان در جستجوی معنا، اثر معروف «ویکتور فرانکل»، روانپزشک، عصب شناس و پدیدآورنده لوگوتراپی است. این کتاب دربردارنده خاطرات فرانکل از وضعیت خود و سایر قربانیان اردوگاه‌های کار اجباری آلمان در خلال جنگ دوم جهانی است. فرانکل در این کتاب، به عنوان یک روانشناس اگزیستانسیالیت (هستی‌گرا) به اهمیت جستجوی معنا برای زندگی، در سخت‌ترین شرایط زندگی می‌پردازد و ضمن روایت خاطراتش از اردوگاه‌های کار اجباری، تلاش می‌کند که نگرش جدیدش را در روان‌شناسی لوگوتراپی تبیین کند.

پیش‌گفتاری از گوردن و. آلپورت

دکتر فرانکل روانپزشک نویسنده، گاهی از بیماران خود که از اضطراب‌ها و دردهای کوچک و بزرگ رنج می‌برند و شکایت می‌کنند می‌پرسد: «چرا خودکشی نمی‌کنید؟!» او اغلب می‌تواند از پاسخ بیماران خط اصلی روان درمانی خویش را بیابد. در زندگی هر کسی، چیزی وجود دارد.

در زندگی یک نفر عشق وجود دارد که او را به فرزندانش پیوند می‌دهد، در زندگی دیگری استعدادی که بتواند آن را بکار بگیرد، در زندگی سومی شاید تنها خاطره‌های بلندی که ارزش حفظ کردن دارد. یافتن این رشته‌های ظریف یک زندگی فروپاشیده به شکل یک انگار استوار از معنا و مسئولیت، هدف و موضوع و مبارزه طلبی «لوگوتراپی» است که تعبیر دکتر فرانکل از «تحلیل اگزیستانسیالیستی» نوین (هستی درمانی) است.

در این کتاب دکتر فرانکل، تجربه‌ای را که منجر به کشف «لوگوتراپی» شد را توضیح می‌دهد. وی مدت زیادی در اردوگاه کار اجباری اسیر بود که تنها وجود برهنه‌اش برای او باقی ماند و بس. پدر، مادر، برادر و همسرش یا در اردوگاه‌ها جان باختند و یا به کوره‌های آدم سوزی سپرده شدند. خواهرش تنها بازمانده این خانواده بود که از اردوگاه جان سالم بدر برد. او چگونه زندگی را قابل زیستن می‌دانست؟ در حالیکه همه اموالش را از دست داده بود. همه ارزش‌هایش نادیده گرفته شده بود.

از گرسنگی و سرما و بی‌رحمی رنج می‌برد و هر لحظه در انتظار مرگ بود. او به راستی چگونه زنده ماند؟ پیام چنین روانکاوی که خود با چنان شرایط خوفناکی رویاروی بوده است شنیدن دارد. اگر کسی بتواند به شرایط انسانی ما عاقلانه و با دلسوزی بنگرد، این شخص بی‌تردید باید دکتر فرانکل باشد. واژه‌هایی که از دل دکتر فرانکل برمی‌خیزد بر دل می‌نشیند. چون بر تجربه‌های بسیار ژرف استوار است.

صادقانه و ژرف‌تر از آن است که انسان کوچکترین رنگی از فریب در آن ببیند. پیام‌های او والاست و ارزنده. کارهایش به خاطر موقعیت کنونی او در دانشکده پزشکی دانشگاه «وین» و به علت آوازه کلینیک‌های «لوگوتراپی» که امروزه در بسیاری از سرزمین‌ها با الگوبرداری از پلی کلینیک شناخته شده عصب شناسی او در «وین» آغاز به کار می‌کند، شهرت دارد…