نظر فخر رازى درباره جمع بودن لفظ «اولى الامر» چیست؟

مطابق رأى امامیه «اولى الأمر» همان دوازده امام معصوم است که اطاعتشان به حکم خداوند واجب است.

نظر فخر رازى درباره جمع بودن لفظ «اولى الامر»

فخر رازى در تفسیر خود مى گوید: لفظ «اولى الامر» جمع است و جمع، دلالت دارد براینکه اینان جماعتى متشکل از افراد هستند، و این معنا با رأى امامیه منطبق نیست؛ زیرا آنان معتقدند که در هر زمان یک امام وجود دارد و حال آنکه آیه، به اطاعت گروهى از افراد امر مى کند نه یک فرد.

در پاسخ مى گوییم: آنچه خلاف ظاهر و مجاز مى باشد این است که لفظ جمع را بر یک فرد از افراد مفهومش حمل کنیم، در حالى که آیه شریفه از این قبیل نیست؛ زیرا مطابق رأى امامیه «اولى الأمر» همان دوازده امام معصوم است که اطاعتشان به حکم خداوند واجب است، و اطلاق جمع بر آن ها نه به اعتبار آن است که در یک زمان همه آن ها وجود دارند، بلکه به این اعتبار است که هیچ زمانى از این دوازده نفر خالى نیست.

و به تعبیر دیگر: اطلاق جمع بر آن ها به لحاظ وجود طولى آن ها است نه عرضى، و این اطلاق نیز حقیقى است نه مجازى، و در قرآن نیز زیاد به کار رفته است.

خداوند متعال مى فرماید: ( فَلا تُطِعِ الْمُکَذِّبِینَ)؛(۱) «از دروغگویان اطاعت مکن.» آیا مقصود از آن فقط دروغگویان در یک زمان است؟ یا این که اگر در هر زمان یک دروغگویى بود، تو نباید از او اطاعت کنى.(۲)