شیخ ابوعلی طوسی (ره)

اشاره:

ابوعلی حسن بن محمد طوسی (فرزند شیخ طوسی) و ملقب به مفید ثانی در خلال سال های ۴۸۱ تا حدود ۵۲۰ ق، از اعاظم فقهای عصر خود به شمار می‏رفت. این فقیه شیعی کتاب النهایه پدر خویش شیخ طوسی را شرح کرد. او بعد از پدرش در نجف اشرف رئیس شیعه و مرجع علمای آنجا بود و بسیاری از علمای شیعه و سنی از محضر وی برخواستند. او با عالم جلیل القدر ابن حمزه محمد بن طوسی معروف به عماد طوسی، صاحب کتاب های وسیله و واسطه و هم چنین با فقیه بزرگ شیخ سدید الدین حمصبی رازی معاصر بود.

تحصیلات

 مفید ثانی استادی کامل و عالمی متبحر و محدثی مورد اطمینان بود. او در عین فقاهت به علم رجال و شناخت اخبار و راویان حدیث مهارت داشت و از آثار نفیس پدر و خرمن علومش خوشه های فراوان چید و سال ها زحمت کشید تا خود به مقام استادی نائل آمده  و  به مفید ثانی معروف گشت و  پس از پدر سال ها کرسی درس او را با حضور اعلام متعدد ادامه داد. اغلب علمای بزرگ و فضلای بعدی ما که به ذکر آنان می رسیم از شاگردان مکتب معظم له بوده و از او اجازه  روایت و یا درجه اجتهاد دارند. بیشتر سنوات عمر او در نجف اشرف به تدریس فضلا سپری شد.

اساتید

۱. شیخ محمّد بن حسین ، معروف به ابن صقال .

۲. پدرش ، شیخ محمّد بن حسن طوسی .

۳. شیخ سلاّر بن عبد العزیز دیلمی .

شاگردان

۱. شیخ محمّد بن علی بن عبد الصمد نیشابوری .

۲. الشیخ علی بن علی بن عبد الصمد نیشابوری .

۳. سیّد أبو الفضل داعی حسینی سروی .

۴. شیخ ابو الفتوح أحمد بن علی رازی .

۵. شیخ محمّد بن علی بن حسن الحلبی .

۶. شیخ علی بن شهرآشوب مازندرانی .

۷. شیخ الحسین بن هبه الله سوراوی .

۸. شیخ الفضل بن الحسن طبرسی .

۹. شیخ الحسین بن أحمد مقدادی .

۱۰. شیخ مسعود بن علی صوابی .

۱۱. شیخ محمّد بن الحسن نقّاش .

۱۲. شیخ محمّد بن علی طبری .

تالیفات

۱. المرشد إلى دلیل المتعبّد .

۲. الأنوار

۳. شرح النهایه.

 ۴ . امالی.

وفات

تاریخ دقیقی از وفات فرزند شیخ طوسی به دست نیامده است. علی الظاهر در اواخر قرن پنجم یا اوایل قرن ششم حدود ۵۱۵ ه. ق وفات نموده و در نجف اشرف در مسجد شیخ طوسی در کنار پدرش مدفون است.