راز موفقیت-۶

پرسش‌ھای نیروبخش شامگاھی

۱ – امروز چه چیزھایی را بخشیده‌ام؟ چه کمک‌ھایی به دیگران کرده‌ام؟

۲ – امروز چه چیزھایی یاد گرفته‌ام؟ چه مھارت‌ھا و امتیازات تازه‌ای کسب کرده‌ام؟

۳ – امروز تا چه حد کیفیت زندگی خود را بالا برده‌ام؟ چگونه می‌توانم ذخیره امروز را سرمایه فردای خودسازم؟

۴ – (اگر دلتان می‌خواھد پرسش‌ھای نیروبخش صبحگاھی را تکرار کنید؟)

تنھا چیزی که نیروی پرسش را محدود می‌سازد، عقاید ما درباره امور ممکن و غیر ممکن است. یکی از اعتقادات اساسی که تاثیر مثبتی بر سرنوشت من داشته است، این است که اگر من به پرسیدن ادامه دھم مسلما پاسخ لازم را خواھم گرفت. پاسخ ھمیشه کافی ھست.

کافی است سؤال صحیحی را مطرح کنیم. سؤالات مناسبی که می‌توانید مرتبا از خود بپرسید کدام است؟ در زندگی من در سؤال ساده و نیرومند برای غلبه بر مشکلات نقش داشته است: (چه حسنی در این کار وجود دارد؟) و (چگونه می‌توانم از این موقعیت استفاده کنم؟) پرسش اول، افکار منفی ما را از بین می‌برد و باعث می‌شود که معنای دلخواه را به وقایع زندگی خود بدھیم. پرسش دوم، توجه ما را از (چرا) به (چگونه) و پیدا کردن راه‌حل‌ھا معطوف می‌کند.

دو پرسش را که موجب تغییر روحیه و دستیابی به نیروی درونی می‌شود طرح کنید. این پرسش‌ھا را به پرسش‌ھای نیروبخش صبحگاھی بیفزایید تا جزء لاینفک دعاھای روزانه شما برای مو فقیت باشند.

لئوبو سکالیا پرسش ساده‌ای را مطرح کرده است که می‌تواند تغییری بزرگ پدید آورد. این شخص در زمینه روابط انسانی، خدمات بزرگی را انجام داده است. پدر بوسکالیا ھر شب از او می‌پرسید: (امروز چه چیزی را یاد گرفته‌ای؟) و کودک که می‌دانست که باید پاسخی را برای این این سؤال آماده داشته باشد، اگر اتفاقا در آن روز چیز جالبی را در مدرسه یاد نگرفته بود، فورا به سراغ دائره المعارف می‌رفت. چندین دھه بعد، باز ھم بوسکالیا به بستر نمی‌رفت مگر این که چیزی تازه و ارزشمند یاد گرفته باشد.

اگر این پرسش یا پرسشی نظیر آن را جزو برنامه روزانه خود قرار دھید، چه تاثیری در زندگی شما و یا فرزندانتان خواھد داشت؟ آیا می‌توانید به این کار به اندازه خواب و خوراک اھمیت دھید؟ زمانی فرا می‌رسد که باید از پرسش دست بردارید و عمل را آغاز کنید پرسش‌ھایی از این قبیل که (ھدف واقعی از زندگی چیست؟) (به چه چیزی بیش از ھمه پای‌بندم؟) و (علت وضعیت فعلی من چیست؟) سؤالات بسیار خوبی ھستند اما اگر خود را برای یافتن پاسخ معذب کنید نتیجه چندانی نخواھید گرفت.

حد پاسخ به هر یک از این سؤالات، آن است که موجب اطمینان و اقدام به عمل شود. پس برای گرفتن نتیجه، ابتدا ببینید چه چیزی (دست‌کم در حال حاضر) برایتان بییشترین اھمیت را دارد و با استفاده از نیروی فردی به دنبال آن بروید و کم‌کم، کیفیت زندگی خود را تغییر دھید.

بخش پنجم رمز و راز تغییر

دانش شرطی کردن موفقیت

من ھمیشه از این که می‌توانم تغییرات پایداری را در افراد به وجود آورم، به خود مغرور بودم. اما یک روز از خواب غفلت بیدار شدم. مردی که زمانی به کمک من سیگار را ترک کرده بود، نزدم آمد، سیگاری روشن کرد و گفت: (تو موفق نشدی!) من که کنجکاو شده بودم پرسیدم: (منظورت چیست؟) گفت: (پس از جلسه‌ای که با ھم داشتیم، به مدت دو سال و نیم سیگار نکشیدم. اما یک بار در اثر فشار روحی، سیگاری روشن کردم و از آن موقع تاکنون دوباره به سیگار پناه آوردم. ھمه‌اش تقصیر تو بود! تو ذھن مرا به طور کامل برنامه‌ریزی نکرده بودی!)

گرچه صحبت‌ھای این مرد، خالی از خشونت نبود، اما نکته مھمی را به من آموخت. من دریافتم که ما باید شخصا مسؤلیت تغییرات خود را به عھده بگیریم. ھیچ کس نمی‌تواند ذھن شما را (برنامه‌ریزی) کند. این شما ھستید که باید خود را شرطی کنید.

ھر تغییری که در خود ایجاد کنیم، فقط جنبه موقت دارد، مگر این که خود را (و تنھا خود، نه کسی یا چیزی دیگر را) مسئول ایجاد آن تغییر بدانیم. خصوصاٌ باید به این سه اصل، معتقد شویم:

۱ – تغییر، باید ایجاد شود(نه این که خوب است تغییر کنم).

۲ – من باید این تغییر را ایجاد کنم(دیگران ممکن است راھنمایی کنند، اما مسئولیت با من است).

۳ – من می‌توانم تغییر را به وجود آورم(عادت‌ھا را خودم ایجاد کرده‌ام، پس خودم ھم می‌توانم آنھا را تغییر دھم).

عامل واقعی ایجاد تغییر، چیست؟ تغییر، ھنگامی ایجاد می‌شود که ما احساسی را که نسبت به یک تجربه معین داریم، عوض کنیم. تا زمانی که از کشیدن سیگار، لذت می‌برید، قادر به ترک آن نیستید. تغییر پایدار، ھنگامی ایجاد می‌شود که سیگار را چیزی تھوع‌آور و مایه مرگ بدانید.

گرچه پذیرفتن این حقیقت دشوار است، اما عکس‌العمل‌ھای رفتاری ما ناشی از عواطف قلبی است و نه محاسبه ھوشمندانه. ممکن است بدانید که خوردن شکلات، برای سلامتتان مضر است، و معذالک آن را بخورید. چرا؟ زیرا محرک اعمال ما، لذت و رنجی است که یاد گرفته‌ایم تا به بعضی از امور نسبت دھیم، نه چیزھایی که عقلاٌ صحیحی می‌دانیم. ما، در مغز و ذھن خود تداعی‌ھایی را برقرار کرده‌ایم و این تداعی‌ھای عصبی است که باعث رفتارھای ما می‌شود.

چرا بیشتر کوشش‌ھایی که برای تغییر عادت می‌کنیم، مؤثر واقع نمی‌شود؟ علتش آن است که به عوارض مشکلات، یعنی به معلول توجه می‌کنیم، در حالی که اگر علت را بر طرف نکنیم، مشکل دوباره تظاھر می‌کند. شیوه‌ای که من ابداع کرده‌ام (تداعی عصبی شرطی) شامل شش مرحله ساده، اما مؤثر است که تغییرات پایداری را ایجاد می‌کند:

۱ – آنچه را که واقعاٌ می‌خواھید، روشن سازید. (بیشتر مردم به چیزھایی که نمی‌خواھند، توجه می‌کنند).

۲ – از اھرم روانی استفاده کنید. (کاری کنید که ایجاد تغییر، امری اجتناب‌ناپذیر شود.)

۳ – الگو‌ھای محدودکننده را در ھم بشکنید. (عادت‌ھایی را که به آن چسبیده‌اید، ترک کنید).

۴ – برای عادت‌ھای قبلی، جانشینی پیدا کنید. (مبارزه با عواطف و رفتارھا کافی نیست باید آنھا را با عادات بھتری جایگزین کرد).

۵ – رفتار تازه را شرطی کنید(تا این که به صورت عادت تازه در آید).

۶ – آن را آزمایش کنید(تا از درستی عملکرد آن مطمئن شوید).

چه عاملی مانع ایجاد تغییر می‌شود؟ بعضی از عقاید فردی و یا فرھنگی می‌توانند از ایجاد ممانعت کنند. بعضی‌ھا نمی‌توانند باور کنند که قادر به ایجاد تغییر ھستند، زیرا قبلاٌ سعی کرده و موفق نشده‌اند. یا ممکن است تصور کنند که ایجاد تغییر، مستلزم مقدمات طولانی و خسته‌کننده است. می‌گویند: (اگر چنین نبود، تاکنون تغییرات لازم را ایجاد کرده بودم.)

علاوه بر این، اگر مشکلی را که سالھا درگیر آن بوده‌اند، ظرف چند دقیقه حل کنند، در آن صورت باید جواب دوستان و خویشاوندان خود را بدھند. ممکن است بپرسند: (اگر کار به این آسانی بود، پس چرا این ھمه ما را نگران خود کردی؟) این محرک‌ھای منفی، باعث می‌شود که ما در ایجاد تغییر، کوتاھی کنیم تا مورد تحسین دیگران قرار گیریم.

خود را از شر این عقاید فرھنگی خلاص کنید و بدانید که ھر عمل تازه، نتایج تازه در پی خواھد داشت. بی‌ثبات به حساب می‌آییم. بر عکس، افرادی که با ثبات باشند، قابل اعتماد، محکم و درستکار به شمار می‌روند.

این برداشت‌ھا فشارھای بیرونی زیادی را بر ما وارد می‌کند که شخصیت قبلی خود را حفظ کنیم و دقیقاٌ مطابق انتظارات جامعه رفتار نماییم. فقط بدانید به ھمان سرعت که می‌توانید مشکلی را به وجود آورید. به ھمان سرعت ھم می‌توانید راه حلی برای مشکلات بیابید! وقتی می‌بینید که دیگران بسیار دیر تغییر می‌کنند با خود بیندیشید که آیا عمل تغییر واقعاٌ این ھمه طولانی است، یا این که این افراد آن قدر تغییر را به تاخیر می‌اندازند تا آن که ناچار، به آن تن در دھند.

برای این که تغییراتی را به سرعت ایجاد کنید، اولین اعتقادی را که باید در خود به وجود آورید، اینست که می‌توانید واقعاٌ ھر چیزی را ھم اکنون تغییر دھید. در شما ھیچ اشکال و ایرادی نیست. نه اعصابتان در ھم شکسته است و نه نیازی به اصلاح دارید.

اگر دائماٌ از جواب‌ھای منفی اجتناب و از طرد شدن می‌ھراسید، علتش اینست که مغزتان راھی مؤثر را برای فرار از رنج، دنبال می‌کند. اما این که به طور کلی از جنس مخالف بپرھیزیم نیز رنج‌آوراست! برای ایجاد رفتارھای تازه باید تغییری در روابط عصبی و ذھنی خود ایجاد کنید. عوامل لازم برای ایجاد ھر نوع تغییر در زندگی ھم اکنون در شما ھست. کافی است آنھا را فعال کنید.

اگر می‌خواھید در بعضی از جنبه‌ھای زندگی خود بھبودی پدید آورید(خواه این بھبود در زمینه رفتار باشد، خواه در زمینه عواطف و احساسات)، ھم اکنون آن را مشخص کنید و با استفاده از مابقی مطالب این بخش به خواسته خود برسید.

تداعی عصبی شرطی قدم اصلی شماره ۱

تصمیم بگیرید که چه می‌خواھید و مشخص کنید که چه عاملی، مانع رسیدن به آن خواسته است. به خاطر داشته باشید که حواس خود را به ھر چه متوجه کنیم، ھمان را به دست می‌آوریم. پس به چیزھایی که آنھا را نمی‌خواھید. فکر نکنید، بلکه افکار خود را به چیزھایی که نمی‌خواھید، متوجه سازید.

به عنوان مثال ھدف خود را (ترک سیگار) قرار ندھید، بلکه تصمیم بگیرید که (سالمتر، شادتر و زنده‌تر) از گذشته باشید. ھر چه در این زمینه دقیق‌تر باشید، نیروی بیشتری برای ایجاد تغییرات سریع پیدا می‌کنید. پس از این که خواسته خود را مشخص کردید، موانع و مشکلات را نیز مشخص سازید. مثلاٌ رنج و ناراحتی ناشی از ایجاد تغییر را قابل پیش‌بینی است در نظر آورید. خواسته شما چیست؟ چه موانعی برای رسیدن به آن وجود دارد.

حتماٌ تاکنون توجه کرده‌اید که بعضی‌ھا وقتی دچار بیماری ساده‌ای می‌شوند، بسیار دیر بھبود پیدا می‌کنند. ھر چند که این اشخاص واقعاٌ می‌خواھند که بھبود یابند، اما از توجه و محبتی که دیگران به آنھا می‌کنند و اجازه استراحتی که به آنھا می‌دھند لذت می‌برند، و ھمین امر به طور ناخودآگاه معالجه آنان را به تعویق می‌اندازد. گاھی اوقات رفتارھا و یا عواطف عذاب‌آور و دردناک، برای شخص دارای منافعی است که آنھا را (فواید جنبی) می‌نامیم. نیاز به این فواید جنبی، غالباٌ بزرگترین مانع ایجاد تغییرات پایدار است.

آیا شما رفتارھایی دارید که نیاز به تغییر داشته باشند، و در عین حال از آنھا استفاده‌ھای جنبی ببرید؟ این فواید جنبی را با رنجی که به خاطر این رفتارھا، در گذشته، حال و آینده متحمل شده، می‌شوید و یا خواھید شد، مقایسه کنید.

تداعی عصبی شرطی- قدم اصلی شماره ۲

از اھرم روانی استفاده کنید: رنج فراوان را به عدم تغییر و لذت زیاد را به تغییر فوری نسبت دھید. از خود بپرسید:

۱ – اگر این رفتار(یا احساس) را تغییر ندھم، چه زیان‌ھایی را متحمل خواھم شد؟

۲ – اگر این تغییر را ایجاد نکنم، در زندگی خود چه چیزھایی را از دست خواھم داد؟

۳ – رفتار قبلی در گذشته چه خسارت‌ھای فکری، عاطفی، جسمی، مالی و معنوی به من زده است؟

۴ – تاثیر آن بر موفقیت شغلی و اطرافیان من چه بوده است؟

با طرح این پرسش‌ھا، اثرات لذتبخش تغییر را در نظر مجسم کنید:

۱ – در صورت تغییر، چه احساسی نسبت به خود خواھم داشت؟

۲ – با انجام این تغییر، نیروی فعال من چه افزایشی خواھد یافت؟

۳ – خانواده و دوستان من، چه احساسی خواھند داشت؟

۴ – چه احساسی از رضایت و شادمانی خواھم داشت؟

۵ – آیا من شایسته ھمه این محاسن نیستم؟

او برای ترک سیگار، ھمه راه‌ها را امتحان کردھ و ھیچیک مؤثر واقع نشده بود. تا این که دختر ۶ ساله او وارد اتاق او شد و گفت: (پدر! خواھش می‌کنم خودت را نکش! من می‌خواھم که تو در مراسم عروسی من شرکت کنی!) ھیچ دلیل قانع کننده‌تری ممکن نبود او را مجاب کند که کشیدن سیگار، موجب مرگ است.

سیگارھا را ھمان روز از پنجره بیرون انداخت و پس از آن دیگر سیگار نکشید. گاھی اوقات، میزان رنج شما برای ایجاد تغییر کافی نیست، اما رنجی که عزیزانتان می‌کشند، می‌تواند اھرم روانی نیرومندی به شمار آید. اگر برای ایجاد تغییری کوشش‌ھا کرده و به نتیجه نرسیده‌اید، شاید علتش نبودن اھرم روانی است. شما ممکن است ایجاد تغییری را مرتباٌ به تاخیر بیندازید تا آن که خود را در موقعیتی قرار دھید که ایجاد تغییر امری اجتناب‌ناپذیر باشد. اما اگر دلایل قوی و کافی (و اھرم مناسب) داشته باشید، ناچار می‌شوید که دست به عمل بزنید.

آیا می‌خواھید راه مطمئنی برای کاھش وزن به شما پیشنھاد کنم؟

دوست خوش‌اندامی را پیدا کنید و به او و جمعی دیگر از دوستان خود، قول دھید که به کمک غذاھای سالم و ورزش‌ھای شادی‌بخش، وزن خود را کم خواھید کرد. سپس به آنھا بگویید که اگر پیمان خود را شکستید، یک ظرف غذای مخصوص سگ خواھید خورد. خانمی که از این روش استفاده کرده بود می‌گفت که او و دوستش، قوطی غذای سگ را در معرض دید خود گذاشته بودند تا قولشان را فراموش نکنند.

ھر وقت که این دو نفر احساس گرسنگی می‌کردند و یا دلشان می‌خواست که از ورزش طفره بروند، آن قوطی را بر می‌داشتند و نوشته‌ھای روی آن را (که مثلاٌ نوشته بود محتوی ضایعات گوشت اسب) می‌خواندند و ھمین موضوع باعث می‌شد که بر سر خود بایستند.

تداعی عصبی شرطی- قدم اصلی شماره ۳

الگوھای محدود‌کننده را درھم بریزید. آیا تاکنون پرنده‌ای را که در اتاق به دام افتاده باشد، دیده‌اید؟ پرنده با تلاشی بی‌ثمر به جستجوی راه خروج برمی‌آید و خود را بارھا به نزدیکترین شیشه پنجره می‌زند. آیا تاکنون کسی را دیده‌اید که رفتارش شبیه آن پرنده باشد؟ این افراد ممکن است خیلی دلشان بخواھد که به نتیجه برسند، اما اگر مرتباٌ کاری را تکرار کنند که نتیجه‌بخش نیست، ھرگز به ھدف نخواھند رسید. مانند ھمسر یا پدر و یا مادری که دائماٌ نق می‌زند اما نتیجه نمی‌گیرد و یا حتی نتیجه معکوس بدست می‌آورد.

با انجام کارھای غیر منتظره، الگوھای محدودکننده و بی‌نتیجه را در ھم بشکنید. مثلاٌ در ھنگام غر زدن جمله خود را قطع کنید، به زانو بیفتید و لبخند بزنید! به طرف آن شخص بروید، او را در آغوش بگیرید و بگویید که چقدر او را دوست دارید. برای برطرف کردن الگوھای محدود‌کننده، چه راه‌های زیبا و فرح‌بخشی به نظرتان می‌رسد.

برای این که یک الگوی تازه فکری، احساسی یا رفتاری را ایجاد کنید، باید در وھله اول الگوی قبلی را از بین ببرید. برای روشن شدن مطلب صفحه گرامافونی را به نظر آورید که ھر وقت آن را می‌گذارید، آھنگ معینی را پخش می‌کند. علتش آنست که الگویی از شیارھای نامریی بر روی آن حک شده است.

مسلماٌ نمی‌توانید ھنگامی که صفحه‌ای در حال پخش است، صفحه دیگری روی آن بگذارید و به طور ھمزمان به دو آھنگ گوش کنید. پس اگر بخواھید رفتارھای گذشته را حفظ و رفتارھای تازه‌ای را در ھمان زمینه ایجاد کنید، وقت خود را تلف کرده‌اید.

برای این کار به محض این که رفتار نامطلوب گذشته از شما سر زد، آن را با حرکتی غیرعادی یا خنده‌دار قطع کنید. این کار مانند این است که صفحه آھنگی را که نمی‌خواھید بشنوید، از دستگاه خارج کنید و با کمال خشونت آن را خط خطی نمایید تا این که مطمئن شوید من بعد، ھرگز آن آھنگ نامطلوب را از آن نخواھید شنید.

تغییر الگوھای رفتاری و عاطفی، غالباٌ دشوار است. دلیلش آن است که ذھن ما، بر آن اساس، (برنامه‌ریزی) شده است. یکی از پژوھشگران برای اثبات این موضوع، انگشت میمونی را مرتباٌ به جلو و عقب حرکت داد و با کمک تصویر تلویزیونی نشان داد که ھمزمان با این حرکت، ارتباطی بین سلول‌ھای مشخصی از مغز ایجاد می‌شود و ھر چه آن حرکت بیشتر تکرار شود، آن ارتباط، قوی‌تر می‌گردد.

وی صدھا بار انگشت حیوان را حرکت داد تا ارتباط وسیعی سلول‌ھای آن منطقه از مغز ایجاد شود. اکنون مغز میمون برنامه‌ریزی شده بود و حتی پس از برداشتن عامل شرطی نیز آن حرکت را تکرار می‌کرد.

بسیاری از ما، بر اثر تکرار، خود را آموزش داده‌ایم که از جا در برویم… در اثر اضطراب و نگرانی بیمار شویم… خود را بی‌پناه حس کنیم… و یا به الکل پناه ببریم. چه واکنش‌ھای مثبتی را می‌توانید در اثر تکرار در خود به وجود آورید؟ آیا الگوھایی ھستند که به طور ناخودآگاه، بر زندگی ما اثر بگذارند؟

به عنوان مثال، بسیاری از مردم برای رسیدن به محل کار خود ھر روز، اعمال معینی را تکرار می‌کنند. ھر روز از ھمان خیابان عبور می‌کنند و از ھمان چھارراه می‌پیچند. ما مغز و جسم خود را آموزش می‌دھیم که از الگوی خاصی تبعیت کند تا این که آن الگو به صورت عادت در آید. حتی اگر قرار باشد روزی از راه دیگری برویم، باز ھم طبق عادت ھمان مسیر قبلی را پیش می‌گیریم.

در ھر یک از جنبه‌ھای زندگی، الگو‌ھای رفتاری و عاطفی خاصی داریم که ملکه ما شده‌اند و جزو ذاتمان به نظر می‌رسند. آیا کسانی را می‌شناسید که عادت به خشم، یاس و فشار عصبی داشته باشند؟ شاید زمان آن فرا رسیده باشد و خود را برای احساس شادی و خوشبختی، ھیجان و شکرگزاری آموزش دھید. آیا این کار، مشکل است؟ به سادگی می‌توانید الگوھای عاطفی قبلی را در ھم شکنید و آنھا را با الگوھایی لذتبخش عوض کنید.

ھر چیزی را که از آن استفاده نکنیم، کم‌کم از میان می‌رود. یکی از راه‌های ساده رفع الگوھای محدود‌کننده آن است که از دچار شدن به آنھا خودداری کنیم. اگر از مسیرھا یاتداعی‌ھای عصبی استفاده نکنیم، کم‌کم بر طرف می‌شوند. اما توجه داشته باشید که این موضوع در مورد خصوصیات مثبت نیز صدق می‌کند. اگر از شجاعت خود استفاده نکنیم، شھامتمان کاھش می‌یابد. اگر قدرت اراده و پشتکارمان را عاطل بگذاریم و اگر شور و اشتیاقمان را اظھار نکنیم، آنھا نیز از میان می‌روند.

ھم اکنون تصمیم به کاری بگیرید که باعث شود از نیرومندترین عواطف و احساسات خود استفاده کنید. به خاطر داشته باشید ھر چیزی را که از آن بیشتر استفاده کنید، نیرومندتر می‌شود. عواطف ما نیز به تمرین و ورزش نیاز دارند، تا نه تنھا ما را به نتایج دلخواه برسانند، بلکه سالم و آماده نگاه دارند.

تداعی عصبی شرطی – قدم اصلی شماره ۴

جایگزین نیروبخشی برای الگوھای قدیم پیدا کنید. در مورد مراکز بازپروری معتادان، تحقیقاتی به عمل آمده و معلوم شده است احتمال بازگشت به اعتیاد در مورد ھمه افراد، یکسان نیست. کسانی که اجباراٌ اعتیاد خود را ترک کرده‌اند، پس از آزادی بلافاصله اعتیاد خود را از سر می‌گیرند.

کسانی که انگیزه درونی برای ترک اعتیاد داشته‌اند، به طور متوسط تا دو سال به سوی مواد مخدر نمی‌روند. اما کسانی که جایگزین مناسبی(مثلاٌ توجه به مذھب یا کسب مھارت‌ھای تازه) برای اعتیاد خود داشته‌اند به مدت ھشت سال یا بیشتر، از اعتیاد مجدد خودداری کرده و اغلب آنھا برای ھمیشه ترک اعتیاد کرده‌اند.

در بیشتر افراد، تغییر عادات، جنبه موقت دارد، زیرا جایگزین مناسبی برای رھایی از رنج، یا کسب لذت پیدا نمی‌کنند. کافی نیست که الگوھای نامناسب را بر طرف کنیم، بلکه باید جایگزینی برای آنھا پیدا نمائیم.

ادامه دارد…

منبع: آنتونی رابینز؛ راز موفقیت؛ ص ۲۶-۳۱