دو نوع تضاد در زندگی زناشویی-۱

ازدواج، پیوندی است میان دو فرد که در آن عقاید، ویژگی‌‌های فردی و ارزش‌هایشان را به اشتراک می‌گذارند. بنابراین جای تعجب نیست که آن‌ها باید با مسائل بسیار زیادی در امر ازدواج روبه رو شوند. برخی از آن‌ها، کم آزارند و برخی دیگر، بسیار پیچیده و تنش‌زا هستند. اغلب اوقات، زوج‌ها می‌پندارند که در این تضاد‌ها گرفتار شده‌اند. گاهی نیز به خاطر بیشتر نشدن تنش از یکدیگر فاصله می‌گیرند.

هر چند که شما تصور می‌کنید مشکلتان منحصر به فرد است، اما ما به این موضوع پی برده‌ایم که تضاد‌‌های مربوط به ازدواج، از ناراحتی‌‌های پیش پا افتاده گرفته تا مسائل پیچیده، تن‌ها در یکی از این دو مقوله می‌گنجد: آن‌ها یا فیصله پیدا می‌کنند و برطرف می‌شوند، و یا همیشه وجود دارند؛ به این معنی که به نحوی برای همیشه بخشی از زندگی شما خواهند بود. اگر یک بار بتوانید عدم توافق‌‌های گوناگون خود را تعریف نمایید. بسته به این مشکلات شما در کدام یک از این دو مقوله می‌گنجد، می‌توانید راهکار‌‌های مواجهه با آن‌ها را مشخص نمایید.

مشکلات دائمی

متأسفانه، اکثر اختلافات زناشویی، و یا دقیق‌تر بگوییم ۶۹ درصد آن‌ها، در این طبقه‌بندی می‌گنجند. بار‌ها زمانی که به مدت چهار سال موارد میان زوج‌ها را دنبال می‌کردیم، متوجه شدیم که آن‌ها درعرض این چهار سال دقیقاً در مورد موضوعات مشابه با هم به مشاجره می‌پردازند.

چنانکه گویی در عوض چهار سال چهار دقیقه سپری شده است. لباس‌‌های تنشان کهنه شد، مدل مو‌هایشان تغییر کرد، وزنشان تغییر نمود و صورتشان چروک شد، ولی همچنان دارای اختلاف‌ها و بگو مگو‌‌های مشابه بودند. در این جا چند نوع از این مشکلات همیشگی که زوج‌‌های سعادتمند با آن زندگی می‌کنند وجود دارد:

۱- مگ خوا‌هان بچه‌دارشدن است، ولی دونالد می‌گوید که هنوز آمادگی ندارد-و نیز نمی‌داند که چه زمانی آماده خواهد بود.

۲- والتر خوا‌هان مهر و محبت بیشتری نسبت به داناست.

۳- کریس در قید و بند کار‌‌های منزل نیست و وظایف خود را انجام نمی‌دهد، مگر این که سوزان به او غر بزند، و این کار نیز باعث عصبانیت او می‌گردد.

۴- انجی می‌پندارد که ران در مورد پسرشان بسیار سختگیر است. حال آن که ران فکرمی کند شیوه صحیحی در پیش گرفته است، چرا که پسرشان باید راه درست انجام دادن کار‌ها را یاد بگیرد.

با وجود چنین اختلافاتی که بین آن‌ها وجود دارد، این زوج‌ها از ازدواج خود بسیار خرسندند، چرا که برای مواجهه با مشکل غیرقابل تغییر خود راه حلی پیدا کرده‌اند. در نتیجه این مشکل نتوانسته بر آن‌ها غلبه نماید. آن‌ها آموخته‌اند هر موردی سر جای خود باشد و به آن نیز با شوخ طبعی بنگرند.

برای مثال، زوجی که ما در مورد آن‌ها تحقیق کردیم، ملینا و اندی، این اختلاف در مورد بی‌میلی اندی برای به گردش رفتن با خانواده ملیناست. ولی زمانی که آن‌ها در مورد این مشکل با من صحبت می‌کردند، اصلاً عصبانی نشدند. با خوشرویی آنچه را که اتفاق افتاده بود، بیان کردند. اندی می‌خواست جمله پایانی که همیشه به ملینا می‌گوید را به من بگوید، ولی ملینا که آن را حفظ بود با تقلید صدای اندی گفت: «خیلی خوب، می‌رویم.» بعد هم اندی اضافه کرد که این را نیز می‌گوید: «خیلی خوب، حتماً. هر چه تو بگویی، عزیزم.»

ملینا توضیح داد: «ما هنوز این کار را ادامه می‌دهیم.» اندی نیز خندید و گفت: «ما حتی خوب و کامل با هم مخالفت نمی‌کنیم، مگر نه؟» ملینا و اندی مشکل خود را از بین نبرده اند، ولی یاد گرفته‌اند که با آن زندگی کنند و با روی خوش با آن رو به رو شوند.

علیرغم آنچه اکثر درمانگر‌ها به شما می‌گویند، مجبور نیستید اختلافات عمیق و بزرگ زناشویی خود را به منظور شکوفایی و بهبود زندگی حل کنید.

برای کار من و بیل، که زوجی خوشبخت هستند، اجرای درجات متفاوتی از نظم و ترتیب مشکلی دائمی است. کار من دارای نظم و ترتیب یک نظامی است، حال آن که بیل پروفسوری حواس پرت است. بیل به خاطر کار من سعی می‌کند به یاد آورد که وسایلش را کجا می‌گذارد. او نیز به خاطر بیل سعی می‌کند وقتی چیزی را گم کرد، سرش غر نزند.

مثلاً کارمن می‌گوید صورتحساب ماه پیش تلفن زیر هزاران روزنامه و سبد بازیافت بوده است، البته این حرف را با آرامش و اندکی شوخی به او می‌گوید. اگر کار من در آن روز متحمل فشار و تنش شدیدی شده باشد و بنابراین از کوره در برود، بیل نیز به عنوان عذرخواهی یک لیوان شکلات داغ برایش می‌برد و بقیه روزشان را با شادمانی سپری می‌نمایند.

به عبارت دیگر، آن‌ها اکثر اوقات به خوبی با این مشکل کنار می‌آیند. گاهی اوضاع مساعد و گاهی نامساعد می‌گردد. با این حال، به دلیل آگاهی از مشکل و صحبت در موردش، عشق آن‌ها به یکدیگر تحت تأثیر اختلاف‌هایشان قرار نمی‌گیرد.

این زوج‌ها به صرافت دریافته‌اند که مشکلات بخش گریزناپذیر ارتباط هستند، همان طور که راه گریزی از درد‌‌های مزمن فیزیکی در زمان کهولت سن وجود ندارد. ممکن است این مشکلات را دوست نداشته باشیم، ولی قادریم از عهده آن‌ها برآییم، از موقعیت‌هایی که اوضاع را وخیم‌تر می‌کند، دوری گزینیم و روش‌ها و عاداتی را توسعه دهیم که به ما کمک کند آن‌ها را رفع کنیم.

دان وایل، روانشناس، این موضوع را در کتاب خود به نام بعد از ماه عسل به خوبی بیان داشته است: «زمانی که شریک ابدی انتخاب می‌کنید… بدون شک سلسله ویژه‌ای از مشکلات غیرقابل حل را انتخاب خواهید کرد که برای ده، بیست و یا پنجاه سال آینده با آن دست و پنجه نرم کنید.»

درجه موفقیت ازدواج‌ها به این بستگی دارد که مشکلات انتخاب شده توسط شما آن‌هایی باشد که شما می‌توانید با آن مقابله نمایید. وایل چنین می‌نویسد: «پل با آلیس ازدواج کرد و آلیس به مهمانی‌‌های پر هیاهو می‌رفت، ولی پل که خجالتی است از آن‌ها متنفر بود. ولی اگر پل با سوزان ازدواج کرده بود، قبل از رفتن به مهمانی حتماً با هم دعوای مفصلی می‌کردند. به این دلیل که پل همیشه تأخیر دارد و سوزان از انتظار بدش می‌آید.

سوزان این گونه حس کرد که او برایش اهمیتی قائل نیست و به این موضوع بسیار حساس است. پل نیز می‌دید که سوزان از این اوضاع شاکی است و سعی دارد بر او حاکم شود، و پل نیز به چنین مسئله‌ای حساس است. در صورتی که پل با جیل ازدواج می‌کرد آن‌ها اصلاً به مهمانی نمی‌رفتند، چرا که هنوز از دعوای دیروز خود در مورد کمک نکردن پل درانجام کار‌‌های خانه ناراحت بودند. جیل از این که پل نسبت به او بی‌خیال است ناراحت بود و پل نیز از شکایات جیل ناراحت بود.» و همین طور این ماجرا‌ها ادامه می‌یابد.

در ازدواج‌‌های متزلزل و ناپایدار، چنین مشکلات پایداری بدون شک باعث از بین رفتن ارتباط می‌شود. آن‌ها بار‌ها و بار‌ها در مورد همان مسئله گفت و گو‌‌های مشابه می‌کنند و با این کار باعث پیچیدگی کلاف می‌شوند و هیچ چیزی حل نمی‌شود. و به این دلیل که اصلاً پیشرفتی نمی‌کنند، احساس فزاینده، آسیب دیدن، سرماخوردگی و رانده شدن از طرف یکدیگر دارند. هر روز بیشتر در موضع خود سنگر می‌گیرند. به تدریج حس می‌کنند از نظر فیزیولوژیکی از پای در آمده اند. فرایند تدریجی جدا و یا محصور کردن حوزه مشکلات را آغاز می‌نمایند. ولی در واقع، جدا شدن عاطفی از یکدیگر را آغاز نموده‌اند. آن‌ها در راه زندگی موازی و تن‌هایی محکومند-ناقوس مرگ هر ازدواجی.

نشانه‌های سرشاخ شدن

چنانچه نمی‌دانید که با مشکل همیشگی سرشاخ هستید و یا به خوبی با آن به مقابله برخاسته اید، فهرست بازبینی زیر به شما کمک خواهد نمود. نشانه‌های سر شاخ شدن عبارت‌اند از:

*این تعارض باعث می‌شود شما حس کنید که از طرف شریک خود طرد شده اید.

*صحبت در مورد آن را ادامه می‌دهید، ولی پیشرفتی نمی‌کنید.

*وضعیت خود را تحکیم می‌بخشید و قصد تغییر عقیده دادن نیز ندارید.

*زمانی که در مورد موضوع بحث می‌کنید، پس از پایانش احساس سرخوردگی و رنجش می‌کنید.

*صحبت‌ها در مورد مسئله عاری از شوخ طبعی، شعف و یا عطوفت است.

*حتی به مرور زمان تغییر ناپذیر می‌شوید، و این مورد باعث توهین کردن به یکدیگر در طول گفت و گو می‌شود.

*این توهین‌ها و بدگویی‌ها باعث می‌شود که به جای تمایل پیدا کردن به سازش و توافق بیشتر، تک قطبی شوید و بر طرز فکر خود اصرار ورزید.

*متعاقباً به لحاظ عاطفی از یکدیگر جدا می‌شوید.

اگر این موضوع برای روابط خانوادگی دردناک به نظر می‌رسد، حتماً با شنیدن وجود راهی برای خلاصی از این حصار آسوده خواهید شد. البته اصلاً مهم نیست که چگونه در آن سنگر گرفته اید. دریافته‌ام که رؤیا‌‌های نافرجام در مرکز تضاد‌ها و ناسازگاری‌هایی است که قفل شده است. به عبارت دیگر، مشاجرات بی‌پایان نمادی است از تفاوت‌‌های عمیق بین شما که لازم است قبل از این که مشکل را به حال خود ر‌ها کنید کاملاً به آن بپردازید.

مشکلات قابل حل

این گونه مشکلات در مقایسه با غیر قابل حل‌ها نسبتاً ساده اند، ولی می‌توانند ناراحتی بسیار زیادی بین زن و شوهر به وجود آورند. زمانی که مشکل قابل حل موجب تنش مفرطی می‌شود، به این دلیل است که زوج روش‌‌های مؤثر برای غلبه برآن را فرا نگرفته‌اند. آن‌ها اصلاً سزاوار سرزنش نیستند، زیرا بسیاری از ایده‌های حل تعارضات که توسط کتاب‌‌های راهنمای ازدواج و درمانگر‌ها توصیه می‌شود، به راحتی قابل به کارگیری و یادگیری نیستند.

تمرکز اغلب چنین راهکار‌هایی براین است که بر دیدگاه طرف مقابلتان ارزش قائل شوید و شنونده خوبی باشید. این استراتژی غلط نیست-فقط برای مردم سخت است که همیشه آن را به کارگیرند، چه برسد به زمانی که ناراحت هستند.

پنجمین اصل من برای مؤثر واقع شدن ازدواج به مشکلات قابل حل می‌پردازد. این اصول شیوه‌ای متفاوت برای حل اختلاف پیشن‌هاد می‌کند و بر اساس تحقیق من در مورد زوج‌هایی است که از لحاظ عاطفی هوشمندند وبر اختلاف نظر‌ها فائق می‌شوند. به شما نشان خواهم داد که چگونه: (۱)مطمئن شوید شروع شما ملایم است تا خشن و تند، (۲)راه مؤثر استفاده از اقدامات جبرانی را بیاموزید، (۳)فیزیولوژی خود را در طول مشاجران شدید به منظور علائم اخطار در زمان طغیان زیر نظر بگیرید، (۴)بیاموزید که چگونه به توافق برسید، (۵)در مورد عیوب و نقایص یکدیگر صبور باشید. با به کاربردن این نصیحت، پی می‌برید که دیگر مشکلات قابل حل مزاحم شادی‌های زندگی زناشویی شما نمی‌شوند.

ادامه دارد…