حرمت سفر به سوی قبر پیامبر اسلام(ص) چگونه قابل پاسخ است؟

شبهه

وهابی‌ها حتی سفر برای زیارت قبر پیامبر گرامی اسلام را  حرام و موجب شرک می داند. بن باز مفتی اعظم وهابیت می‌گوید که حتی به سوی قبر نبی- صلی الله علیه و آله  سلم- نباید قصد سفر شود.[۱]

پاسخ شبهه

این عقیده وهابی‌ها مخالف با احادیثی است که از شخص پیامبر گرامی اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- در خصوص زیارت آن حضرت نقل شده است. افزون بر آنچه که بر جواز بلکه استحباب زیارت قبور در شبهات مربوطه نقل شده، در اینجا به احادیث و سخنان برخی از علمای اهل سنت اشاره می کنیم که بر استحباب قبر رسول گرامی اسلام دلالت دارد و از باب ملازمه سفر به سوی قبر آن حضرت نیز مستحب خواهد بود.

۱. در برخی از روایات نقل شده که رسول خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- فرموده‌اند هرکسی بعد از وفاتش او را زیارت کند گویا او را در زندگی اش زیارت کرده است و هر کی با او بیعت نکرده و بعد از وفاتش به مدینه رفته و قبر آن حضرت را زیارت کند گویا با او بیعت نموده است و هر کی رکن اسود را ببوسد مثل این است که با خدا بیعت کرده است.[۲]

این حدیث بی هیچ شکی استحباب را برای سفر زیارت قبر پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- ثابت می‌کند؛ زیرا پیامبر خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- زیارت قبر خود را مانند زیارت در حال حیات خود قرار داده و بین این دو نوع زیارت هیچ تفاوتی قائل نشده است و افزون بر آن بیعت با پیامبر اسلام بعد از وفاتش با زیارت قبر آن حضرت تحقق پیدا می‌کند. بنابراین چگونه ممکن است زیارتی که باعث این همه برکات می شود، سفر برای آن حرام یا بدعت و شرک باشد؟!

۲. مجیر الدین حنبلی با استناد به سخن رسول خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- می‌گوید اگر برای کسی زیارت آن حضرت امکان ندارد، پس باید قبر حضرت ابراهیم خلیل- علیه السلام- را زیارت کند… . این عالم حنبلی آدابی را برای زیارت قبر حضرت ابراهیم- علیه السلام- بیان می‌کند و می‌گوید هر که زیارت قبر ابراهیم خلیل- علیه السلام- را قصد کند باید از گناه جدا شده و در برابر خدا توبه نصوح انجام داده و سپس زیارت حضرت خلیل را نیت نموده و به سوی آن حرکت کند و در مسیر راه بر پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- و بر همه انبیاء- علیه السلام- بسیار صلوات بفرستد و بعد از رسیدن به زیارت در زمان داخل شدن به مسجد بگوید: «بسم الله اللهم صل على محمد و افتح لی أبواب رحمتک» و دو رکعت نماز تحیت بخواند و سپس در برابر قبر حضرت ابراهیم خلیل- علیه السلام- بایستد و از خدا طلب بخشش نماید و بر پیامبر خدا محمد- صلی الله علیه و آله و سلم- درود بفرستد و سپس بگوید: «السلام علیک أیها النبی ورحمه الله وبرکاته أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شریک له وأن محمداً عبده و رسوله و إنک عبدالله و رسوله و خلیله جزاک الله عنا خیراً کما هو أهله ثم یقول صلوات الله البر الرحیم و الملائکه المقربین و الأنبیاء و المرسلین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین من أهل السماوات وأهل الأرضیین علیک یا أبا الأنبیاء».[۳]

این حدیث که از پیامبر گرامی اسلام نقل شده به وضوح استحباب قبر آن حضرت را ثابت می کند و حتی به صراحت می فرماید هرکسی اگر توان رفتن به زیارت قبر رسول خدا- صلی الله علیه و آله و سلم را ندارد به زیارت قرب ابراهیم خلیل برود و معنای آن این است در صورت توان لازم است که به قبر آن حضرت رفته و آن را زیارت کند و این دلیل روشن بر استحباب سفر به سوی قبر پیامبر گرامی اسلام است.

۳. کمال الدین سیواسی عالم و فقیه حنفی معتقد است کسی که برای زیارت مسجد النبی سفر می­کند درمسیر راه باید درود و سلام بر پیامبر را زیاد کند و بهتر است که از همان ابتداء سفر زیارت قبر نبی را جداگانه نیت کند؛ زیرا در این کار تعظیم و اجلال پیامبر خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- می­باشد و در تأیید این عقیده خود سخنی را از رسول خدا – صلی الله علیه و آله و سلم- نقل می­کند که آن حضرت فرمود هر کسی به زیارت او رود و قبرش را زیارت کند شفاعتش در روز قیامت بر او واجب می­گردد، و سپس به آداب زیارت مثل غسل کردن و پوشیدن لباس پاک و نو سفارش می­کند و می­گوید بعد از نزدیک شدن به مدینه بهتر است با پای پیاده مسیر را ادامه داده و در هنگام دخول در ضمن رعایت احترام و ادب با خشوع و تواضع بگوید: «باسم الله رب أدخلنی مدخل صدق اللهم افتح لی أبواب رحمتک وارزقنی من زیاره رسولک- صلی الله علیه و آله و سلم- ما رزقت أولیاءک وأهل طاعتک واغفر لی وارحمنی یا خیر مسئول».[۴]

این عالم حنفی به صراحت می‌گوید که به احترام پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- بهتر است از ابتدای سفر، زیات قبر نبی- صلی الله علیه و آله و سلم- قصد شود و روایتی که شفاعت پیامبر- صلی الله علیه و آله و سلم- را بر زیارت قبر آن حضرت مترتب می‌کند این مطلب را تاکید می‌کند که باید برای به دست آوردن شفاعت آن حضرت سفر انجام بگیرد.

از آنچه بیان شد سفر به سوی قبر پیامبر گرامی اسلام نه تنها جایز بلکه مستحب است و مانند سفری کسی است که در حال حیات پیامبر اسلام بخواهد به زیارت آن حضرت برود. و نیز با سفر به زیارت قبر پیامبر گرامی اسلام- صلی الله علیه و آله و سلم- شفاعت آن حضرت نصیب زائر می گردد و چه چیزی از شفاعت پیامبر گرامی اسلام برای یک مسلمان بهتر است؟ بنابراین سفر به سوی زیارت پیامبر خدا- صلی الله علیه و آله و سلم- از جهاتی متعددی مستحب بوده و هیچ شائبه ای از شرک و گناه در آن دیده نمی شود.

پی نوشت:

[۱]  . عبدالعزیز بن باز، – محمد بن صالح العثیمین،  فتاوی مهمه ، ص۱۰۴، ریاض، دارالعاصمه، اول، ۱۴۱۳ق ، محقق: ابراهیم الفارس.

[۲]. فضائل مکه، ص۳۷. أبو سعید الحسن بن یسار البصری، فضائل مکه والسکن فیها، ص۳۷، مکتبه الفلاح – الکویت – ۱۴۰۰، تحقیق: سامی مکی العانی.

[۳] . مجیر الدین الحنبلی العلیمی، الأنس الجلیل بتاریخ القدس والخلیل، ج۱، ص۵۷، مکتبه دندیس، عمان ، ۱۴۲۰هـ- ۱۹۹۹م، تحقیق: عدنان یونس عبد المجید نباته

[۴] . شرح فتح القدیر ج۳ ص۱۸۰. سیواسی، کمال الدین محمد بن عبد الواحد ، شرح فتح القدیر ، ج۳، ص۱۸۰، دار الفکر ،  بیروت، چ۲، بی­تا.

نویسنده: حمیدالله رفیعی