- زمان مطالعه : 3 دقیقه
- 0 نظر
بررسى تاثیر تماشاى تلویزیون بر کودک، امروزه مورد توجه بسیارى از متخصصان آموزش و پرورش قرار گرفته است. تاثیر تلویزیون بر کودک، از دو جنبه بسیار مهم است: اول، کودک چه برنامه‌هایى را تماشا می‌کند و دوم، چند ساعت را به دیدن تلویزیون می‌گذراند؟
پدر و مادرى که درباره تماشاى فیلم‌هاى تلویزیونى کودک خود احساس مسئولیت می‌کنند چه چیز را باید در نظر داشته باشند: تلویزیون چه نوع اطلاعات یا داشته‌هایى را به کودک منتقل می‌کند؟ چند ساعت از روز را کودک جلوى تلویزیون می‌گذراند؟ تاثیر خشونت، رفتارهاى غیراجتماعى و آگهی‌هاى بازرگانى بر کودک چه قدر است؟ درباره خانواده چه طور، آیا تلویزیون در کانون وسایل زندگى قرار دارد؟ آیا تلویزیون بیش از هر چیز نظر تازه وارد به خانه را جلب می‌کند؟ آیا در طول روز روشن است؟ همیشه صداى تلویزیون در گوش افراد خانه است؟ خود شما برنامه‌هاى تلویزیون را انتخاب می‌کنید یا بی‌هاهدف جلوى آن می‌نشینید؟
آشنایی‌هاى اولیه
بسیارى از کودکان پیش از رسیدن به سن مدرسه با تلویزیون آشنا می‌شوند. طبق آمار آکادمى کودکان در آمریکا (AAP) با وجود توصیه‌هاى صریح متخصصان مبنى بر تماشاى یک تا دو ساعت تلویزیون در روز، کودکان آمریکایى به طور متوسط روزى چهار ساعت تلویزیون تماشا می‌کنند. براى کودکان زیر دو سال تماشاى تلویزیون به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
از آنجا که این سن براى رشد فکرى حیاتى است، تماشاى تلویزیون یا هر وسیله مشابهى مانند کامپیوتر یا پلی‌هااستیشن، بر ارتباط دو طرفه کودک و والدین که با بازى و آموزش همراه است، تاثیر منفى می‌گذارد و کسب و ارتقاى مهارت‌هاى شناختى، عملى، اجتماعى و احساسى طفل را دچار وقفه می‌کند.
جنبه‌هاى مثبت و منفى
البته تماشاى تلویزیون به صورت معقول و متعادل، به دلایلى تاثیرات مثبت دارد، از جمله اینکه کودکان در سنین پیش از دبستان می‌توانند از طریق آن الفبا را بیاموزند و گنجینه لغات خود را افزایش دهند. تلویزیون براى کودکان مدرسه‌اى دریچه‌اى به دنیایى است که هرگز ندیده‌اند و یا حتى نخواهند دید. در مجموع، استفاده درست از تلویزیون بی‌هاتردید بر تنوع آموزش و تفریح بچه‌ها موثر است.
با وجود برخى مزایا، تحقیقات نشان می‌دهد که تماشاى بیش از حد تلویزیون مسایل زیر را در پى خواهند داشت:
• احتمال اضافه وزن در کودکانى که به طور مرتب بیش از چهار ساعت در روز را به تماشاى تلویزیون می‌گذرانند، بیشتر است.
• کودکانى که شاهد صحنه‌هاى خشن مانند قتل و گروگان‌گیرى در تلویزیون هستند، از دنیاى پیرامون خود می‌ترسند و همواره با ترس از رخ دادن اتفاق بد زندگى می‌کنند.
• نقش تلویزیون بر القاى نابرابری‌هاى جنسیتى و نژادى در صورت نمایش برنامه‌هاى نامناسب که به فرهنگ‌سازى غلط منجر می‌شود، تردیدناپذیر است.
بستن یا نظارت؟
هر چند بسیارى خواهان افزایش ساعت‌هاى برنامه‌هاى آموزشى تلویزیون هستند، عده‌اى دیگر بهترین کار را بستن تلویزیون می‌دانند و برخى هم عقیده دارند والدین باید تماشاى تلویزیون را کنترل کنند و به کودکان‌شان بیاموزند تماشاى تلویزیون گاهى اوقات براى تفریح خوب است نه تماشاى دایمى آن.
به همین دلیل، نظارت بر محتواى برنامه‌هاى تلویزیونى و اعمال محدودیت براى زمان تماشا کردن آن که می‌تواند وقت فعالیت‌هاى دیگر مانند بازى با دوستان، ورزش یا مطالعه را اشغال کند، مهم است.
خشونت
تماشاى صحنه‌هاى خشن از تلویزیون که به طور معمول به وسیله قهرمانان فیلم‌ها انجام می‌شود، در کودک این را القا می‌کند که خشونت اصولا ارزشى منفى نیست و با کمک آن می‌توان به هر هدفى رسید. هر چند کودکان همیشه به وسیله خانواده از اعمال خشونت نهى می‌شوند، برنامه‌هاى تلویزیونى خشن چراغ سبزى براى این اعمال هستند. حتى نقش‌هاى منفى این فیلم‌ها گاهى از مسئولیت قانونى و مجازات فرار می‌کنند.
تماشاى این صحنه‌ها، کودک را دچار ضربه روحى و آسیب‌پذیر می‌کند. طبق تحقیقات، گفتن اینکه این صحنه‌ها واقعى نیستند، دردى از کودکان دوا نمی‌کند چون اصولا فرق میان دنیاى واقعى و خیالى را نمی‌فهمند. هر چند بیان این مساله کمکى به کودکان ۸ تا ۱۲ سال است اصولا توصیه نمی‌شود این افراد در شرایطى قرار بگیرند که بترسند.
چاقى
متخصصان رابطه معنی‌هادارى میان تماشاى طولانى مدت تلویزیون و چاقى که یکى از معضلات سلامت است، می‌بینند. کودکانى که مدتى طولانى بی‌هاحرکت تلویزیون تماشا می‌کنند، بیشتر از بقیه همسالان‌شان غذاهایى را که ما به آن هله‌هوله می‌گوییم، می‌خورند حتى دیدن برنامه‌هاى علمى که وقت ورزش، تعامل اجتماعى و مطالعه را اشغال می‌کنند هم همین تاثیر منفى را بر سلامت دارد. مطالعات نشان می‌دهد با کم کردن ساعات تماشاى تلویزیون و انجام تمرینات روزانه، فرد راحت‌تر می‌تواند وزن خود را کم کند.
آگهی‌هاى تبلیغاتى
طبق آمار (AAP) کودکان آمریکایى سالانه ۴۰ هزار آگهى تبلیغاتى را می‌بینند. پیام‌هاى بازرگانى مربوط به چیپس و پفک و اسباب‌بازى که میان کارتون‌هاى روزهاى هفته پخش یا روى جعبه غذاهاى کودک دیده می‌شوند، اطراف کودکان را پر کرده است و براى آنان این کالاها بسیار وسوسه‌کننده هستند.
کودکان زیر ۸ سال تصور درستى از فروش کالا ندارند و در کودکان زیر ۶ سال قدرت تشخیص بین آگهی‌هاى تبلیغاتى با سایر برنامه‌ها، به خصوص اگر در این آگهی‌ها از شخصیت‌هاى محبوب تلویزیونى استفاده شود، وجود ندارد. حتى کودکان بزرگ‌تر را درباره اهداف این آگهی‌ها باید روشن کرد.
در کنار کودکان تلویزیون تماشا کنید و به آنها بگویید مصرف‌کننده با شعور را با هر آگهى فریبنده‌اى نمی‌توان گول زد. به او توضیح دهید این آگهی‌ها براى درآمد مالى صاحبان کالاها طراحى شده‌اند و از راه‌هاى دیگرى به جز خرید کالا‌هاى رنگارنگ می‌توان خوشحالى و آرامش را به وجود آورد.
ترجمه و تدوین: مرجان یشایایی
فایل تصویری در سایت شما
فایل صوتی در سایت شما
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی