تاسیس دولت وهابی توسط استعمار انگلیس

با دلایل تاریخی ثابت شده که دولت فعلی وهابی ها با همکاری استعمار انگلیس به وجود آمده است.

دوره دوم دعوت وهابیان با فعالیت عبدالعزیز بن عبدالرحمان در سال ۱۳۱۹ هجری آغاز شد. زمانی که وی از کویت به نجد آمده و پس از تسلط بر نجد و توسعه قدرت خود، کشور عربستان سعودی را ایجاد کرد و تا کنون فرزندانش بر این کشور حکومت کرده‌اند[۱] و از آن زمان تسلط سیاسی و مذهبی وهابیت بر شبه جزیره عربستان تضمین شد[۲]. تشکیل دولت مستقل زمینه‌ها و مقدماتی را دارا بود. با رو به ضعف نهادن قدرت عثمانی در منطقه نجد، خاندان سعود که بوسیله فشار خاندان رشید (که مورد حمایت دولت عثمانی بود) در منطقه قصیم به سر می‌برد، توانست قدرت خود را احیاء نموده و خاندان آل‌رشید را از میان بردارد[۳]. دولت انگلستان نیز که پیش از این با آل‌سعود پیمان دوستی بسته‌ بود، با توجه به شکل‌گیری جدید قدرت، شریف حسین پسر علی را به سوی خود کشیده و به او وعده کشور مستقل عربی را داد و در این زمینه با شریف حسین پیمان بست. هم‌چنین فرانسویان نیز با او در زمینه تقسیم کشورهای عربی هم‌پیمان شدند[۴]. زمانی که جنگ جهانی در تاریخ ۱۹۱۹ میلادی پایان یافت، انگلستان استقلال حجاز را اعلام و شریف حسین را به عنوان پادشاه عرب معرفی کرد و دولت‌های بزرگ نیز موافقت خود را اعلام نموده و در شهرهای سوریه و فلسطین به نام او خطبه خوانده شد. نجد را نیز کشور مستقل اعلام نموده و عبدالعزیز سعودی را به عنوان پادشاه نجد به سلطنت نشاندند، و کشورهای بزرگی چون انگلستان این دول خودساخته را به رسمیت شناختند[۵].

دولت انگلستان همواره مبلغی در حدود چهل هزار لیره به عنوان مقرری به پادشاه سعودی می‌داد. علت این پرداخت‌ها، یاری نمودن انگلستان بر علیه دولت عثمانی، مدیریت منطقه و حفظ موقعیت حجاز، عراق و کویت، و نگه‌داری از زائران سرزمین نجد می‌باشد. البته دلیل عمده این پرداخت‌ها، تأکید بر این وظیفه است که در سیاست خارجی خود از خواسته‌های انگلستان پیروی کرده و در ترویج سیاست خاص انگلستان در کشورهای عربی بکوشد. با قدرت گرفتن دولت و حکومت وهابی در منطقه نجد، فجایع تلخ بسیاری به وقوع پیوست که از جمله آنها:

۱. هجوم وهابیان بر اعراب فَرع از قبیله حرب در حجاز.

۲. قتل حجّاج یمنی در سال ۱۳۴۱ق.

۳. هجوم وهابیان بر حجاز و طائف در سال ۱۳۴۲ق.

۴. حمله وهابیان به شرق اردن ۱۳۴۳ق.

۵. تسلط وهابیان بر مکه مکرمه و اجبار اهل آن به قبول عقاید خود ۱۳۴۳ق.

۶. ویران کردن گنبدها و زیارتگاه‌های حجاز در سال ۱۳۴۳ق.

۷. حمله وهابیان به عراق ۱۳۴۵و ۱۳۴۶ق.[۶]

از مهمترین کارهای آل‌سعود، بستن قرارداد استخراج نفت در منطقه شرق ناحیه احسا (ظهران) می‌باشد. نخستین قرارداد در ماه می سال ۱۹۳۳م. میان دولت سعودی و شرکت نفت آمریکایی، که بعدها به آرامکو معروف شد، انعقاد یافت. این قرارداد میان شیخ عبدالله سلیمان و مستر همیلتون به امضاء رسید[۷]. با سرازیر شدن درآمد نفت به خزانه عربستان و ثروت حاصل از آن، تشکیلات وهابیت نظم جدیدی یافته و حکومت عربستان با کمک به بسیاری از گروه‌های همفکر به تبلیغ دیدگاه‌های وهابیت پرداخته است. از جمله این گروه ها می توان به جنبش دیوبندیه هند، گروه سپاه صحابه در پاکستان، جنبش‌های سلفی شمال آفریقا  و گروه طالبان و القاعده اشاره نمود[۸].

سوالات:

۱. چرا وهابیها در کنار حکومت انگلیس در برابر حکومت عثمانی اسلامی قرار گرفت ؟

۲. ایا وهابیها با این اقدام خیانت صریح علیه دین اسلام و مسلمانان انجام نداده است؟

۳. آیا تمام فعالیتها ی حکومت وهابیبه نفع دشمنان اسلام از جمله انگلیس علیه همه مسلمانان نوبده است؟

۴. اگر دولت انگلیس از وهابی ها حمایت نمی کرد باز هم حکومت وهابیها به وجود می آمد؟

پی نوشت:

[۱]. حبیبی، خادم حسین، نقد و بررسی اندیشه وهابیت در مسئله توحید و لوازم آن، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۸۹، ص۶۱.

[۲]. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/634039/Wahhabi. Encyclopædia Britannica Online, s. v. “Wahhabi”, accessed September 28, 2012.

[۳].امین، محسن، تاریخچه، نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابی‌ها، ترجمه و نگارش سید ابراهیم سید علوی،ص۶۵-۶۶، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۶ش.

[۴]. همان، ص۶۷.

[۵]. همان، ص۶۷.

[۶]. برای شرح وقایع و جزئیات تاریخی این حوادث ر.ک: امین، ۱۳۷۶، ص۷۹ـ۶۹.

[۷]. فقیهی، علی‌اصغر، وهابیان، تهران، ۱۳۶۶، ص۳۴۲.

[۸]. The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition, Columbia University Press, 2012. (http://www.answers.com/topic/wahhabism) “Wahhabi” accessed November 13, 2012

نویسنده: حمیدالله رفیعی